یافتههای جدید علمی، پرده از نقش حیاتی و شگفتانگیز سیاره مشتری در بقای سیاره زمین برمیدارد. آیا میدانستید بدون حضور این غول گازی، سرنوشت سیاره ما کاملاً متفاوت رقم میخورد؟
تحقیقات اخیر پیرامون شکلگیری منظومه شمسی، توسط دانشمندان دانشگاه رایس با استفاده از شبیهسازیهای رایانهای صورت پذیرفته است. این پژوهشها بر تأثیر چشمگیر رشد سریع سیاره مشتری بر دیسک گاز و غبار اولیه اطراف خورشید تمرکز دارد. یافتهها حاکی از آن است که بدون حضور این غول گازی، سیارات داخلی همچون کره زمین ممکن بود مدتها پیش به سمت خورشید کشیده شده و نابود شوند.
بیشتر بخوانید- چرا کمربند سیارکها ذرهذره در حال فرار است؟ یک جای کار میلنگد
- آیا سیاره نهم در منظومه شمسی وجود دارد؟ این چیزی است که تاکنون میدانیم
- فورانهای عجیب در قمرهای فضایی؛ آیا موجودات فضایی وجود دارند؟
نقش مشتری در شکلگیری سیارات داخلی
بر اساس این مطالعه، گرانش عظیم سیاره مشتری در سالهای ابتدایی تشکیلش، باعث ایجاد حلقههایی از مواد در دیسک غبار اطراف خورشید شد. این حلقهها مانند موانعی عمل کردند که از سقوط بلوکهای سازنده سیارات سنگی مانند زمین، زهره و مریخ به داخل خورشید جلوگیری کردند. به گفته محققان، مشتری با ایجاد این ساختار، نه تنها مدارهای سیارات داخلی را تثبیت کرد، بلکه معماری کلی منظومه شمسی را نیز شکل داد.
حفاظت از منظومه شمسی و تشکیل شهابسنگها
رشد سیاره مشتری یک شکاف وسیع در دیسک ایجاد کرد و منظومه شمسی را به دو منطقه داخلی و خارجی تقسیم نمود. این جداسازی مانع از اختلاط آزادانه مواد شد و منجر به حفظ امضاهای ایزوتوپی متمایز در شهابسنگها گردید. همچنین، این شرایط به شکلگیری نسل دومی از سیارهکها کمک کرد که بعدها به شهابسنگهای کندریت تبدیل شدند و توضیح میدهد چرا برخی از این شهابسنگها میلیونها سال دیرتر از اولین اجرام جامد منظومه شمسی تشکیل شدهاند.
مشاهدات تلسکوپ ALMA در سامانههای ستارهای جوان نیز حلقهها و شکافهای مشابهی را نشان میدهد که فرضیه نقش سیارات غولپیکر در شکلدهی محیط اطراف خود را تأیید میکند. این یافتهها در تاریخ ۲۲ اکتبر در ژورنال Science Advances منتشر شدهاند.
∎