وقتی زمستان از راه می‌رسد، خیلی‌ها از افزایش احساس خستگی گلایه می‌کنند؛ نشانه‌ای که در طب سنتی چینی معمولاً به کمبود یانگ نسبت داده می‌شود. یانگ همان نیروی محرکه حیاتی است که توابع طبیعی بدن به آن گره خورده و از بدن در عوامل بیماری‌زای خارجی محافظت می‌کند.
به گزارش اپک تایمز، براساس نظریه یین و یانگ در طب سنتی چینی، تمام پدیده‌های طبیعی از دو جنبه مکمل یین و یانگ برخوردارند. این دو نیروی متضاد و مکمل در شکل‌های گوناگون ظاهر می‌شوند که برای نمونه می‌توان به تقابل میان زمین و آسمان یا سرما و گرما اشاره کرد.
انرژی یین و یانگ در عین تضاد متکی به یکدیگر بوده و تعادل بین این‌دو لازمه حفظ سلامتی است. اگر این‌دو نیرو در هماهنگی با یکدیگر باشند، انسان سرشار از سرزندگی، ثبات عاطفی و تندرستی خواهد بود. با این‌حال، برهم خوردن تعادل آن‌ها باعث بروز مشکلات جسمی و روانی خواهد شد.
شین ژونگ‌یی، مدیر کلینیک طب سنتی شین، در یکی از برنامه‌های «سلامت ۱+۱» توضیح داد که قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استفاده از راهکارهای خانگی ساده به بهبود گردش خون و بازیابی انرژی یانگ کمک می‌کند.
نشانه‌های کمبود یانگ
به گفته شین، وقتی سطح انرژی یانگ در بدن کاهش می‌یابد، سوختوساز بدن ضعیف می‌شود و علائم زیر بروز پیدا می‌کنند:
- کاهش توان جسمی: خستگی مداوم، احساس ضعف در اندام‌ها و کاهش تحرک بدنی
- کاهش اشتها: بی‌میلی ناگهانی به غذا یا احساس نفخ بعد از صرف غذا
- اختلالات خواب: دشواری در به خواب رفتن یا احساس خواب‌آلودگی بیش‌از‌حد در طول روز
- افت خلق‌و‌خو: حالت‌هایی که به‌ویژه در خانم‌های یائسه رایج است و با نفخ در ساعات عصر، تحریک‌پذیری و نوسانات عاطفی همراه است
- ناراحتی‌های گوارشی: نفخ، اسهال یا یبوست
- مشکلات تنفسی: احساس تنگی نفس یا فشار در قفسه سینه
- پایین بودن دمای بدن: سردی دست و پا
اگر کمبود یانگ برای یک مدت طولانی ادامه پیدا کند، می‌تواند به مشکلات مزمن و گسترده‌ای منجر شود که اندام‌های مختلف بدن را درگیر می‌کنند:
- کمبود یانگ قلب: تنگی نفس، تپش قلب و دشواری در تنفس که می‌تواند نشانه نارسایی قلب باشد
- کمبود یانگ طحال: اسهال مکرر و عبور سریع غذا از دستگاه گوارشی
- کمبود یانگ کلیه: احساس درد یا ضعف در ناحیه کمر و زانو، خستگی هنگام بالا رفتن از پله‌ها، سردی دست و پا و تکرر ادرار شبانه
قرار گرفتن در معرض نور خورشید
نور خورشید منبع طبیعی انرژی یانگ است. از قدیم گفته‌اند که «آفتاب گرفتن در زمستان بهتر از خوردن سوپ جینسنگ است.»
بهترین زمان برای دریافت نور خورشید در تابستان اوایل صبح یا اواخر عصر و در زمستان حوالی ظهر است؛ زمانی که شدت نور خورشید به‌ترتیب ملایم‌تر و قوی‌تر است. هربار حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زیر آفتاب بمانید تا آفتاب‌سوخته نشوید.
توصیه شین این است که زمان آفتاب گرفتن را براساس نیازهای فردی خود تنظیم کنید:
- افرادی که سوختوساز کندی دارند یا از درد مزمن رنج می‌برند: نور صبحگاهی یا عصرگاهی که رنگ متمایل به قرمز دارد، عملکرد میتوکندری‌ها را تقویت کرده و به ترمیم سلولی کمک می‌کند.
- افرادی که دیر می‌خوابند: قرار گرفتن در معرض نور شدید ظهر، که مملو از طول موج‌های آبی است، ریتم شبانه‌روزی بدن را تنظیم می‌کند.
برای آن‌که بهترین نتیجه را بگیرید، کمر و پاهای خود را در معرض نور قرار دهید. از خیره شدن به خورشید خودداری کنید، به‌ویژه اگر در نزدیکی آب یا برف هستید و ممکن است در معرض انعکاس نور آفتاب قرار بگیرید. در این شرایط باید از عینک آفتابی یا محافظ چشم استفاده کنید تا بینایی‌تان آسیب نبیند.
روش‌های جایگزین برای بازیابی انرژی یانگ
شین راهکارهای دیگری برای تقویت یانگ ارائه کرده که به‌ویژه به درد زمستان می‌خورند:
استفاده از دستگاه‌های مادون قرمز
لامپ‌های مادون قرمز که معمولاً در کلینیک‌های طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، گرما را به عمق بافت‌ها منتقل می‌کنند.
استحمام در چشمه‌های آب گرم
بعضی از چشمه‌های معدنی دارای طول موج‌های نزدیک به مادون قرمز هستند و به فعال‌سازی انرژی یانگ کمک می‌کنند.
رژیم‌درمانی
خوردن غذاهای دارای طبع گرم مانند چای زنجبیل یا سوپ جینسنگ به تقویت انرژی یانگ کمک می‌کند.
فعالیت بدنی معتدل
تمرینات متعادل مانند تای‌چی، اسکوات، پیاده‌روی یا یوگا به تولید انرژی یانگ کمک می‌کنند.
شین چند راهکار غیرمعمول هم برای شبیه‌سازی تأثیر مادون قرمز در خانه ارائه کرده است:
فتلیه‌گذاری
سوزاندن گیاه برنجاسف اشعه مادون قرمز آزاد می‌کند که باعث گشاد شدن مویرگ‌ها و بهبود گردش خون می‌شود. این روش سوختوساز شما را تقویت می‌کند، سیستم ایمنی را قوی‌تر کرده و دردهای شما را به حداقل می‌رساند. فتلیه‌گذاری باید در محیطی با تهویه مناسب یا در فضای باز انجام شود، زیرا سوزاندن برنجاسف دود تولید می‌کند.
هیترهای برقی
هیترهای برقی کربنی نسبت به هیترهای هالوژنی طول موج‌های بیشتری در طیف مادون قرمز آزاد کرده و با کارایی بالاتر و دمای پایین‌تر گرمای ایمن‌تری فراهم می‌کنند.
لوازم مجهز به مادون قرمز
پتوها، تشکچه‌های برقی و بندهای حرارتی تهیه‌شده از موادی که مادون قرمز آزاد می‌کنند، دردهای موضعی شما را تسکین می‌دهند. اگر در حین خواب از این لوازم در ناحیه کمر استفاده کنید، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
سشوار
گرمای ملایم سشوار مانند نوردرمانی با رنگ قرمز عمل می‌کند. هدایت هوای گرم به نقاط خاصی از بدن به بهبود گردش خون و دفع سرما کمک می‌کند.
براساس طب سنتی چینی، مریدین‌ها کانال‌هایی هستند که انرژی بدن از طریق آن‌ها به جریان می‌افتد. این کانال‌ها اندام‌های داخلی را به سطح بدن متصل می‌کنند. در این بین نقاط خاصی به نام نقاط طب سوزنی وجود دارد که هرکدام کارکرد خاصی دارند. تحریک این نقاط با طب سوزنی و ماساژ به درمان اختلالات مرتبط با اندام‌های داخلی کمک می‌کند.
استفاده از سشوار برای تقویت انرژی یانگ
به گفته شین، هدایت گرمای سشوار به نقاط خاصی از بدن به تقویت انرژی یانگ کمک می‌کند. هنگام استفاده از سشوار برای تحریک این نقاط باید به نکات زیر دقت کنید:
مواجهه مستقیم ضروری نیست: از آن‌جا که سشوار گرما را در ناحیه وسیعی پخش می‌کند، لازم نیست آن را مستقیم به سمت نقطه مربوطه بگیرید و گرما دادن به حوالی نقطه مورد نظر کفایت می‌کند.
مراقب خطر سوختگی باشید: حساسیت به گرما در افراد مختلف متفاوت است و سشوارها از نظر دما و شدت گرما با هم تفاوت دارند. همیشه ایمنی را در اولویت بگذارید و فاصله سشوار و مدت زمان استفاده از آن را طوری تنظیم کنید که باعث سوختگی نشود.
نقاط طب سوزنی برای تقویت یانگ در بدن. (The Epoch Times)
ناحیه گردن و شانه‌ها
افرادی که سرشان زود سرد می‌شود یا دچار گرفتگی و سردرد می‌شوند، می‌توانند نقاط فنگ‌چی (محل تلاقی دو تاندون در پشت گردن)، جیان‌جینگ (بالاترین قسمت شانه‌ها) و داژویی (برجسته‌ترین نقطه گردن در حین خم کردن سر به سمت جلو) را با گرمای ملایم تحریک کنند.
ناحیه شکم
کسانی که با اسهال، درد قاعدگی یا ناراحتی‌های کلی شکم دست‌به‌گریبان هستند، می‌توانند نقاط ژونگ‌وان (بین ناف و پایین جناغ)، شن‌چوئه (اطراف ناف)، چی‌های و گوان‌یوآن (بین ناف و استخوان شرمگاهی) را هدف بگیرند.
بخش تحتانی کمر
افرادی که با ضعف یا درد کلیه دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، می‌توانند نقاط شن‌شو را در ناحیه کمر گرم کنند یا از تشکچه‌های حرارتی برای تأثیر مشابه استفاده کنند.
پشت زانوها
برای تقویت پاها یا رفع مشکل در بالا رفتن از سطوح شیب‌دار باید گرما را به سمت نقطه ویژونگ در چین پشت زانو هدایت کنید.
کف پاها
کسانی که پاهای سرد یا گردش خون ضعیفی دارند، می‌توانند نقطه یونگ‌چوآن را هدف بگیرند که تقریباً در یک‌سوم انتهایی کف پا قرار دارد.
نواحی مهمی که باید آن‌ها را گرم نگه‌دارید
شین تأکید دارد که حفظ گرما در این نواحی حائز اهمیت است:
سر و گردن
افرادی که از مشکلات قلبی‌عروقی رنج می‌برند، باید از مواجهه سر و گردن با سرما خودداری کنند، زیرا سرما خطر سکته را افزایش می‌دهد.
شکم
براساس طب سنتی چینی، شکم نقش مهمی در تبدیل غذا و نوشیدنی به انرژی دارد که به آن انرژی «چی» بعد از تولد می‌گویند. این انرژی لازمه هضم، جذب مواد مغذی و سوختوساز بدن است. مواجهه با سرما می‌تواند این توابع را مختل کند و باعث اسهال شود.
بخش تحتانی کمر
بخش تحتانی کمر با کلیه‌ها در ارتباط است. افرادی که کلیه‌های ضعفی دارند، بیشتر دچار درد یا خستگی کمر می‌شوند. استفاده از تشکچه حرارتی یا کمپرس گرم می‌تواند مفید باشد، اما بهتر است آن‌ها را روی لباس استفاده کنید تا دچار سوختگی نشوید.
پاها
قرار دادن پاها در معرض سرما می‌تواند دمای کلی بدن را پایین بیاورد. در هوای سرد از کفش‌های گرم استفاده کنید. هرگز دمپایی نپوشید و پابرهنه بیرون نروید.
رژیم‌درمانی برای حمایت زمستانه
به گفته شین، رژیم‌درمانی علاوه بر حفظ گرما می‌تواند در مقابله با سرما کمک‌حال بدن باشد.
شین دستورهای غذایی زیر را برای تقویت یانگ و حمایت از بدن در هوای سرد توصیه می‌کند:
- سوپ کدو با دنده
- خورش مرغ با شاه‌بلوط
- سوپ یَم چینی با دنده
- خورش گوشت بره با دانگ گوئی (جینسنگ چینی)
- فرنی ارزن با زنجبیل و خرما
این خوراکی‌ها باعث تقویت طحال و افزایش سطح انرژی چی می‌شوند، کلیه‌ها را تغذیه می‌کنند و حامی عضلات هستند و به‌ویژه به درد ماه‌های سردتر سال می‌خورند.
