به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، یک گزارش داخلی وزارت خارجه عربستان سعودی که به دست Middle East Eye رسیده است، از برنامه ریاض برای ایفای نقش محوری در دوران پس از جنگ غزه پرده برمی‌دارد. بر اساس این سند، عربستان قصد دارد با پشتیبانی مالی و سیاسی از تشکیلات خودگردان فلسطین، به تدریج حماس را از ساختار مدیریتی غزه کنار بگذارد و مسیر را برای استقرار یک نیروی بین‌المللی حافظ صلح هموار کند.

در این سند تأکید شده که عربستان از استقرار نیروی حافظ صلح بین‌المللی در نوار غزه حمایت می‌کند و آماده است به همراه کشورهای عربی و مسلمان در این نیرو مشارکت داشته باشد. هدف از این اقدام، ارائه «چشم‌انداز پادشاهی برای تقویت ثبات در غزه و سرزمین‌های فلسطینی» عنوان شده است.

در بخش دیگری از سند آمده است که ریاض حماس را «مانعی در مسیر صلح» می‌داند و حذف تدریجی آن را از طریق «خلع سلاح مرحله‌ای و توافق‌های بین‌المللی و منطقه‌ای تضمین‌کننده بی‌طرفی» دنبال خواهد کرد. هم‌زمان، واگذاری تدریجی اداره غزه به تشکیلات خودگردان و پیوند زدن این روند به راه‌حل دوکشوری از محورهای اصلی این طرح است. هماهنگی با مصر، اردن و تشکیلات خودگردان نیز بخشی از این برنامه عنوان شده است.

در سند به نقش منال بنت حسن رضوان، یکی از چهره‌های در حال صعود وزارت خارجه عربستان، در پیشبرد این طرح اشاره شده است. تشکیلات خودگردان از سال ۲۰۰۷ و پس از درگیری با حماس، کنترل غزه را در اختیار ندارد.

سند محرمانه: ریاض آماده حمایت مالی و سیاسی از تشکیلات خودگردان فلسطین

این سند تأکید می‌کند که «اصلاح ساختار تشکیلات خودگردان» ستون فقرات وحدت ملی و حکمرانی مؤثر است و عربستان قصد دارد پشتیبانی مالی و فنی لازم را برای خدمات‌رسانی مؤثر به مردم فلسطین فراهم کند. همچنین، پادشاهی سعودی خواستار برگزاری «گفت‌وگوی ملی فلسطینی» برای یکپارچه‌سازی جناح‌های مختلف زیر چتر تشکیلات خودگردان و برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های منطقه‌ای برای حمایت از این روند است. در این گزارش هیچ اشاره‌ای به مشارکت حماس در گفت‌وگوها و نیز نامی از اسرائیل نشده است.

این گزارش به تاریخ ۲۹ سپتامبر، تنها یک روز پس از سخنرانی فیصل بن فرحان در مجمع عمومی سازمان ملل، تنظیم شده است. او در آن سخنرانی خواستار اقدام فوری بین‌المللی برای توقف آنچه «نسل‌کشی اسرائیل در غزه» خواند، شده بود. در تابستان نیز عربستان و فرانسه طرحی مشترک برای پایان دادن به جنگ ارائه دادند که شامل آتش‌بس، استقرار نیروی بین‌المللی و آغاز گفت‌وگوهای صلح بود.

در نهایت، طرح آتش‌بس دونالد ترامپ با حمایت چند کشور منطقه‌ای در اوایل اکتبر اجرایی شد که بخش‌هایی از پیشنهاد سعودی-فرانسوی در آن گنجانده شده بود. این توافق شامل تبادل اسرا، عقب‌نشینی جزئی نیروهای اسرائیلی و خلع سلاح تدریجی حماس است. با این حال، رهبران حماس تأکید کرده‌اند که این روند تنها پس از پایان اشغال و تشکیل کشور مستقل فلسطین عملی خواهد شد.

ترامپ پیش‌تر در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با رهبران کشورهای اردن، امارات، اندونزی، پاکستان، ترکیه، عربستان سعودی، قطر و مصر دیدار و از آن‌ها خواست در نیروی بین‌المللی حافظ صلح مشارکت کنند. پس از آغاز آتش‌بس نیز نشست شرم‌الشیخ با هدف بررسی آینده غزه برگزار شد اما عدم حضور محمد بن سلمان و محمد بن زاید نشانه‌ای از نارضایتی آن‌ها از نقش کم‌رنگشان در این روند تلقی شد.

موضع رژیم صهیونیستی در قبال کشور فلسطینی

در حالی که واشنگتن برای جلب همراهی عربستان در روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل تلاش می‌کند، بزالل اسموتریچ وزیر دارایی اسرائیل مخالفت خود را با هرگونه توافقی که شامل تشکیل کشور فلسطینی باشد، اعلام کرد. او گفت: «اگر عربستان بگوید عادی‌سازی در ازای تشکیل کشور فلسطینی است، ما می‌گوییم نه، متشکریم دوستان من. سوار شترهایتان در بیابان عربستان بمانید.»

به این ترتیب، در حالی که عربستان برای دوران پس از جنگ غزه طرحی با محوریت خلع سلاح حماس و تقویت تشکیلات خودگردان ارائه داده است، مخالفت صریح مقام‌های اسرائیلی با ایده تشکیل کشور فلسطینی می‌تواند مسیر اجرای این طرح را با چالش‌های جدی مواجه کند.