شناسهٔ خبر: 75495596 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

سیاست‌های تغییر رژیم برای آمریکا نتیجه مطلوبی نداشته است

تهران-ایرنا- «دوو اس. زاکهایم» مشاور ارشد مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در یادداشتی می‌نویسد، سیاست‌های تغییر رژیم در قرن بیست‌ویکم برای آمریکا نتیجه مطلوبی نداشته‌اند.

صاحب‌خبر -

به گزارش روز شنبه ایرنا، به نقل از پایگاه خبری هیل، دوو اس. زاکهایم مشاور ارشد مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در یادداشتی می‌نویسد: نزدیک به ۳۶ سال پیش، ایالات متحده برای برکناری ژنرال مانوئل نوریگا در پاناما، به این کشور حمله کرد. نیرویی متشکل از ۲۷ هزار نظامی توانست در مدت تنها دو هفته مقاومت پانامایی‌ها را در هم بشکند.

در این یادداشت می‌خوانیم: «نوریگا در دادگاه آمریکا محاکمه و به اتهام قاچاق مواد مخدر و پول‌شویی محکوم شد. او ۱۸ سال را در زندانی در میامی گذراند تا این‌که در سال ۲۰۱۰ به فرانسه تحویل داده شد تا به اتهامات دیگر او رسیدگی شود.

همان‌طور که جورج بوش پدر، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، نوریگا را «پادشاه مواد مخدر» نامیده بود، دونالد ترامپ نیز نیکلاس مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا را به قاچاق مواد مخدر متهم کرده و او را با باندهای تبهکار مرتبط دانسته است. ترامپ هیچ‌گاه پنهان نکرده که خواهان برکناری مادورو از قدرت است.

او با دادن مجوز برای غرق‌کردن هفت کشتی ونزوئلایی در آب‌های بین‌المللی دریای کارائیب و هشتمین کشتی در اقیانوس آرام، فشارها بر مادورو را افزایش داده است؛ آمریکا خدمه این کشتی‌ها را به قاچاق مواد مخدر متهم کرده است. به جز دو شهروند کلمبیایی که به کشورشان بازگردانده شدند، تمام سرنشینان کشتی‌ها در حملات کشته شدند.

ترامپ دستور بزرگ‌ترین استقرار نیروهای آمریکایی در دریای کارائیب از زمان عملیات ۱۹۸۹ را صادر کرده است که ۱۰ هزار نیرو، چهار ناو جنگی سطحی، پهپادها، هواپیماهای شناسایی، یک گروه آماده رزمی تفنگداران دریایی با ۲۲۰۰ تفنگدار دریایی و پشتیبانی هوایی تاکتیکی را شامل می‌شود. در ۱۵ اکتبر (۲۳ مهر)، ترامپ اعلام کرد که به سازمان سیا مجوز انجام عملیات مخفی در داخل خاک ونزوئلا را داده است. او حتی گفت که در حال بررسی حملات هوایی به خاک ونزوئلا است، تهدیدی که با استقرار جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های آمریکایی در نزدیکی سواحل این کشور پشتیبانی می‌شود.

مادورو در ماه اوت اعلام کرده بود ۴/۵ میلیون نیروی شبه‌نظامی مردمی را برای دفاع از کشور در برابر «تهاجم یانکی‌ها» بسیج می‌کند. بااین‌حال، همان‌طور که مادورو قصد کناره‌گیری از قدرت را ندارد، حمله به ونزوئلا نیز تکرار «جنگ دو هفته‌ای آمریکا در پاناما» نخواهد بود. برای مقایسه، مساحت ونزوئلا ۱۲ برابر پاناما و جمعیت آن حدود هشت برابر بیشتر است. در واقع نیروی شبه‌نظامی مادورو به تنهایی از کل جمعیت پاناما بیشتر است.

همچنین مشخص نیست که مخالفان ونزوئلایی حاضر باشند در کنار آمریکا برای سرنگونی مادورو همکاری کنند. ممکن است مردم ونزوئلا، درست مانند مردم روسیه در سال ۱۹۴۱، با وجود رنج ناشی از «پاکسازی بزرگ استالین»، اختلافات سیاسی را کنار بگذارند و برای دفاع از کشورشان متحد شوند.

تجربه بیست‌ساله آمریکا در افغانستان، همچون تجربه اتحاد جماهیر شوروی در دهه‌های پایانی قرن بیستم نشان می‌دهد که نیرویی مصمم می‌تواند در برابر دشمنی به‌مراتب مجهزتر مقاومت کند و در نهایت پیروز شود. مقاومت اوکراین در برابر تهاجم روسیه نیز در چهارمین سال جنگ کنونی نشان داده است که استراتژی سر بریدن (decapitation strategy) که در سال ۱۹۸۹ موفق بود، در فوریه ۲۰۲۲ نتیجه مشابهی نداد.

در نهایت، احتمال ورود سایر کشورها به کمک ونزوئلا را نمی‌توان منتفی دانست. گوستاوو پترو، رئیس‌جمهور کلمبیا، ماه گذشته اعلام کرد هر حمله آمریکا به ونزوئلا به‌منزله حمله به کل آمریکای لاتین تلقی خواهد شد. پترو، رئیس‌جمهور چپ‌گرا که هفت ماه دیگر دوره‌اش به پایان می‌رسد، چندین بار با ترامپ درگیری لفظی داشته و ممکن است آماده باشد تا نیروهای آموزش‌دیده و مجهز کشورش که اغلب توسط آمریکا آموزش دیده‌اند را برای کمک به مادورو اعزام کند.

لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا رئیس‌جمهور برزیل، که با ترامپ در موضوع تجارت و پیگرد رقیب سیاسی‌اش ژایر بولسونارو اختلاف دارد، ممکن است به یاری مادورو بشتابد. لولا گفته ترجیح می‌دهد روابطی متمدنانه با آمریکا داشته باشد، اما این تمایل در صورت حمله به همسایه شمال‌غربی برزیل به‌سرعت از بین خواهد رفت. ورود ارتش برزیل که به‌مراتب توانمندتر از نیروهای ونزوئلا است می‌تواند شانس پیروزی سریع آمریکا را از بین ببرد.

در نهایت، دوستان مادورو در چین که تاکنون مانند روسیه از او بیشتر با بیانیه‌های سیاسی حمایت کرده‌اند تا ارسال تسلیحات، ممکن است در صورت حمله واقعی آمریکا موضع خود را تغییر دهند. هرگونه تجهیزات نظامی چینی که به کاراکاس برسد، بدون تردید توان دفاعی ونزوئلا را در برابر برتری نظامی آمریکا افزایش خواهد داد.

استقرار فعلی نیروهای آمریکا در کارائیب از همین حالا باعث کاهش حضور این کشور در دیگر نقاط جهان شده است. اگر ایالات متحده درگیر جنگی شود که پایان سریعی نداشته باشد، شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، ممکن است به این نتیجه برسد که واشنگتنِ درگیر، توان جلوگیری از تصرف جزایر کوچک تایوان یا حتی دفاع از خود تایوان در برابر حمله احتمالی را نخواهد داشت. سیاست‌های تغییر رژیم در قرن بیست‌ویکم برای آمریکا نتیجه مطلوبی نداشته‌اند».