امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل، در نشست شورای امنیت درباره «حفظ صلح و امنیت بینالمللی» گفت: منشور ملل متحد که اساس حقوق بینالملل و چندجانبهگرایی را تشکیل میدهد، در معرض آزمونی جدی بهواسطه تداوم اقدامهای تجاوزکارانه، بیکیفرمانی و سوءاستفاده سیاسی از سازوکارهای آن قرار گرفته است؛ متن این سخنرانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
خانم رئیس.
از برگزاری این نشست علنی بهموقع و بسیار حائز اهمیت استقبال میکنیم و مراتب قدردانی خود را از ابتکار فدراسیون روسیه ابراز میداریم.
از آنجا که امروز مصادف با هشتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل است، این نشست فرصتی بهموقع برای تامل فراهم میآورد؛ باید ارزیابی کنیم که آیا همچنان به چشمانداز بنیانگذاران منشور، یعنی نجات نسلهای آینده از بلای جنگ و تضمین اینکه روابط بینالملل بر پایه قانون و نه زور اداره گردد، وفادار ماندهایم.
اهداف و اصول منشور، یعنی برابری حاکمیتی دولتها، عدم مداخله در امور داخلی، حلوفصل مسالمتآمیز اختلافها و منع توسل به زور یا تهدید به آن، همچنان جهانی و تفکیکناپذیرند؛ چنین اصولی باید بهطور کامل و بدون معیارهای دوگانه اجرا شوند؛ پاسداشت این اصول مستلزم احیای صداقت در چندجانبهگرایی و تضمین آن است که هیچ کشوری یا گروهی از کشورها فراتر از قانون قرار نگیرد.
امروز، منشور ملل متحد که اساس حقوق بینالملل و چندجانبهگرایی را تشکیل میدهد، در معرض آزمونی جدی بهواسطه تداوم اقدامهای تجاوزکارانه، بیکیفرمانی و سوءاستفاده سیاسی از سازوکارهای آن قرار گرفته است.
در این میان، ۲ نمونه فاحش، مستلزم توجه ویژه شورای امنیت است؛ نخست، اقدامهای تجاوزکارانهای که از سوی رژیم صهیونیستی علیه کشورهای منطقه، ازجمله کشور من، صورت گرفته است؛ در تاریخ ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، رژیم صهیونیستی با حمایت مستقیم و مشارکت آمریکا، جنگی گسترده و بدون هیچگونه تحریک قبلی علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد؛ تداوم سکوت و قصور شورا در واکنش به چنین نقضهای فاحشی، نهتنها به متجاوزان جسارت میبخشد، بلکه بنیان منشور ملل متحد را بهشدت تضعیف میکند.
دومین مورد که به همان اندازه نگرانکننده است، سوءاستفاده عامدانه از اختیارات شورای امنیت از سوی سه کشور اروپایی عضو برجام است که تحت فشار و هدایت آمریکا اقدام کردهاند؛ تلاش نافرجام آنان برای فعالسازی سازوکار موسوم به «اسنپبک» ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵)، که اقدامی بیاساس و غیرقانونی برای بازاعمال قطعنامههای تحریمی خاتمهیافته علیه ایران بود، نقض آشکار روندهای مقرر و مغایر با متن و روح هر ۲ سند یعنی قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام است؛ این اقدام سیاسی و مغرضانه، که قاطعانه از سوی شماری از اعضای شورا ازجمله ۲ عضو دائم آن و نیز جامعه بینالمللی گستردهتر، بهویژه ۱۲۱ کشور عضو جنبش عدم تعهد رد شده است، فاقد هرگونه وجاهت یا اعتبار حقوقی بوده و از اینرو، باطل و بلااثر است.
خانم رئیس.
در چنین شرایطی، فرسایش اعتماد به سازمان ملل نه از اصول آن، بلکه از ناتوانی در اجرای صادقانه و بیطرفانه همان اصول ناشی میشود؛ هنگامی که تجاوز بدون مجازات باقی میماند و یکجانبهگرایی جایگزین گفتوگو و چندجانبهگرایی میگردد، منشور معنای خود را از دست میدهد و اعتبار شورای امنیت متزلزل میشود.
برای بازسازی اعتماد، کشورهای عضو سازمان ملل باید بر برتری منشور تاکید مجدد ورزند و بار دیگر به چندجانبهگرایی اصیل مبتنی بر برابری، احترام متقابل و حاکمیت قانون متعهد شوند؛ شورای امنیت بهطور خاص باید مسئولیت اصلی خود را بهگونهای بیطرفانه، موثر و بدون رویکرد گزینشی ایفا کند و اطمینان یابد که هیچ عضوی، حتی اگر قدرتمند باشد، نتواند این نهاد را برای مقاصد سیاسی یا یکجانبه مورد سوءاستفاده یا دغلورزی قرار دهد.
انتهای پیام/