تروریسم دولتی به اقدامهایی اطلاق میشود که یک دولت یا نهادهای وابسته به آن با استفاده از ابزارهای خشونتآمیز، ارعاب، یا ترور به منظور دستیابی به اهداف سیاسی، نظامی یا ایدئولوژیک انجام میدهند.
این مفهوم بهطور معمول زمانی به کار میرود که دولتها بهطور مستقیم یا غیرمستقیم (از طریق حمایت از گروههای تروریستی یا عملیات مخفی) اقدامهایی انجام دهند که به غیرنظامیان آسیب برساند، ترس عمومی ایجاد کند یا ثبات منطقهای را مختل کند.
براساس منابع معتبر، از ویژگیهای کلیدی تروریسم دولتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشونت عمدی علیه غیرنظامیان؛ اقدامهایی مانند بمباران هدفمند مناطق غیرنظامی یا ترورهای سیاسی.
- حمایت از گروههای تروریستی؛ تأمین مالی، تسلیحاتی یا لجستیکی گروههایی که بهعنوان تروریست شناخته میشوند.
- عملیات مخفی؛ استفاده از سازمانهای اطلاعاتی مانند CIA برای انجام حملههای پنهان.
- هدف سیاسی؛ ایجاد ترس یا تغییر توازن قدرت در داخل یا خارج از کشور.
بسیاری از کارشناسان و مقامهای خارجی عملیات سایکلون توسط آمریکا را برای حمایت از شبهنظامیان علیه شوروی در دهه ۱۹۸۰، مصداق تروریسم دولتی میدانند، زیرا به تقویت القاعده منجر شد.
همچنین، حملههای پهپادی آمریکا در خاورمیانه که غیرنظامیان را کشته، توسط برخی، مانند گزارشهای عفو بینالملل، مصداق نقض حقوق بشر و تروریسم دولتی خوانده شده است.
کارشناسان بسیاری مداخلههای نظامی آمریکا را در عراق، لیبی و سوریه نیز مصداق تروریسم دولتی میدانند و معتقدند این اقدامها باعث بیثباتی و پیدایش گروههای تروریستی مانند داعش شده است.
البته برخی مقامهای آمریکایی هم به نقش دولت آمریکا در شکلگیری گروههای تروریستی مانند داعش اذعان کردهاند.
تفاوت با تروریسم غیردولتی
تروریسم غیردولتی: توسط گروههای تروریستی مانند القاعده یا داعش انجام میشود و بهطور معمول توسط دولتها مورد حمایت رسمی قرار نمیگیرند.
تروریسم دولتی: بهدلیل دسترسی به منابع دولتی (ارتش، اطلاعات، بودجه)، تاثیرهای گستردهتر و پیچیدهتری دارد و بهطور معمول در قالب عملیات قانونی (مانند حملههای پهپادی) توجیه میشود.
حمایت آمریکا از گروههای تروریستی در خاورمیانه
موضوع حمایت آمریکا از گروههای تروریستی در خاورمیانه یکی از مسائل جنجالی و پیچیده در روابط بینالملل است که بهطور از منظرهای ایدئولوژیک، سیاسی و تاریخی بررسی میشود.
براساس منابع معتبر، آمریکا مدعی است مخالف تروریسم است و دیگران را به حمایت از تروریسم معرفی میکند.
- بیشتر بخوانید:
- تروریسم آمریکایی؛ مولد و حامی بدترین گروههای تروریستی جهان
- منافقین؛ پیاده نظام باند جنایتکار تلآویو
این اتهامها بهطور معمول بر پایه اسناد تاریخی مانند گزارشهای رسانهای، گزارشهای وزارت خارجه آمریکا و تحلیلهای اندیشکدهها استوار است.
نمونههایی از حمایتهای آمریکا از تروریسم
تامین تسلیحات و آموزش توسط سازمان CIA آمریکا علیه شوروی که بنلادن از این حمایتها بهره برد.
کمکهای نظامی به گروههای تروریستی که در این زمینه گزارشهایی از رسیدن سلاح به داعش و جبههالنصره نیز در این مورد منتشر شده است.
حمایت CIA از گروههکهای تروریستی علیه ایران در جنوب شرقی کشور که کارشناسان این را استفاده ابزاری از تروریستها علیه ایران میدانند.
اینها تنها نمونههای محدودی از حمایتهای آمریکا از گروهها و گروهکها تروریستی است.
جنگ افروزیهای آمریکا در ۵۰ سال گذشته
جنگافروزیهای آمریکا در چند قرن گذشته یکی از موضوعهای بحثبرانگیز در سیاست خارجی این کشور است. براساس دادههای پروژه مداخله نظامی (MIP)، آمریکا از سال ۱۷۷۶ تاکنون حدود ۴۰۰ مداخله نظامی انجام داده که نیمی از آنها پس از ۱۹۵۰ و بیش از ۲۵ درصد در دوران پس از جنگ سرد رخ داده است.
مداخلههای آمریکا پس از جنگ سرد (۱۹۹۱) بهطور معمول تحت پوشش حقوق بشر یا مبارزه با تروریسم ۴ برابر شد، اما منتقدان آن را امپریالیسم میخوانند.
انتهای پیام/