به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، دبیرخانه جایزه مهرگان فهرست هفت کتاب علمی-زیست‌محیطی، هفت تشکل مردم‌نهاد و پنج کنشگر برتر حوزه محیط زیست ایران را که به مرحله نهایی دوره‌های هجدهم و نوزدهم جایزه مهرگان علم راه یافته‌اند، اعلام کرد.
گفتنی است، داوری این دوره از جایزه مهرگان علم را هفت نفر از کارشناسان و صاحب‌نظران محیط زیست ایران، متشکل از هوشنگ ضیایی، عبدالحسین وهاب‌زاده، محمد درویش، زهرا قلیچی‌پور، بهرام معلمی، نصرت‌اله صفاییان و مریم شهبازی در مدت نوزده ماه بر عهده داشتند.
هفت کتاب علمی-زیست‌محیطی مرحله نهایی جایزه مهرگان علم، پس از چند مرحله داوری از میان ۱۷۲ عنوان کتاب چاپ اول سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ انتخاب و به فهرست نهایی راه یافته است.
در بخش بهترین تشکل‌های مردم‌نهاد زیست‌محیطی (NGOها)، عملکرد ۱۱۲ تشکل از سراسر ایران در بازه زمانی جایزه بررسی شده و بازدیدهای میدانی از فعالیت اغلب این تشکل‌ها توسط داوران و اعضای دبیرخانه صورت گرفته است. در نهایت از میان ۱۴ تشکل راه‌یافته به مرحله ماقبل نهایی، هفت تشکل به مرحله نهایی جایزه مهرگان علم راه یافته‌اند.
با اتفاق آرای داوران، پنج نامزد از میان ۱۴ کنشگر و شخصیت برجسته محیط زیست ایران برای دریافت جایزه مهرگان علم برای «یک عمر تلاش در عرصه محیط زیست» انتخاب شده‌اند؛ افرادی که هر یک با تلاش بی‌وقفه و اثرگذار خود، نقش تعیین‌کننده‌ای در احیا و حفظ محیط زیست ایران ایفا کرده‌اند.
علیرضا زرگر، بنیان‌گذار و مدیر جایزه مهرگان، با قدردانی از صرف وقت و دقت نظر داوران جایزه مهرگان علم در خواندن کتاب‌های علمی و ارزیابی عملکرد تشکل‌های مردم‌نهاد حوزه محیط زیست گفت: محیط زیست ایران این روزها با آسیب‌ها و مشکلات متعددی روبه‌رو است و با توجه به شرایط دشوار اقتصادی و اجتماعی، روزبه‌روز وضعیت بحرانی‌تری پیدا می‌کند. بهبود این شرایط نگران‌کننده نیازمند به‌کارگیری مدیران شجاع، با دانش و کاردان است که قادر باشند با برنامه‌ریزی درست و ارتباط مؤثر با صاحب‌نظران، کنشگران و تشکل‌های مردم‌نهاد، چاره‌جویی کرده و محیط زیست را از بحران فعلی خارج کنند.
وی افزود: ادامه کار و فعالیت تشکل‌های مردم‌نهاد که خود عامل مؤثر و تعیین‌کننده‌ای در پایداری سرزمین و حفظ محیط زیست ایران هستند، در چند سال اخیر بیش از پیش با مشکل روبه‌رو شده و حمایت عملی و مؤثری نیز از آن‌ها نمی‌شود.
دبیرخانه جایزه مهرگان، راه‌یافتگان مرحله نهایی جایزه مهرگان علم را بر اساس رأی داوران به این شرح اعلام کرد:
کتاب‌های علمی-زیست‌محیطی راه‌یافته به مرحله نهایی جایزه مهرگان علم:
آب آب آب و دیگر هیچ؛ محمدحسین صائمیان؛ انتشارات امید سخن
چرا به علم اعتماد کنیم؛ نیومی اورسکیز؛ مترجم: میثم محمدامینی؛ فرهنگ نشر نو (با همکاری آسیم)
خزندگان ایران (با محوریت گونه‌های نسبتاً فراوان بوم‌زاد، تهدیدشونده و شاخص)؛ هادی فهیمی؛ به کوشش ناهید احمدی؛ فنی ایران
در جست‌وجوی آن، روزنوشت‌های صعود به قله اورست؛ ایمان آذیش؛ دانیار
سرآغازها؛ لوئیس دارتنل؛ مترجمان: سحر یوسفی و مانی پارسا؛ فرهنگ نشر نو (با همکاری آسیم)
سواد رسانه‌ای و محیط زیست؛ غلامعلی ابراهیمی سوته و پویا صالحی ساعی؛ اندیشه کامیاب ایرانیان
شب گرگی؛ اسماعیل عباسی؛ بهجت
تشکل‌های مردم‌نهاد راه‌یافته به مرحله نهایی جایزه مهرگان علم:
انجمن زیست‌محیطی ژیوای پاوه؛ کردستان، پاوه؛ معین فتحی
انجمن زیست‌محیطی سبزاندیشان تبریز؛ آذربایجان شرقی، تبریز؛ مهناز اسلامی، نسرین حیدری‌نژاد
انجمن محیط‌زیستی ژینبانان سروشت بوکان؛ آذربایجان غربی، بوکان؛ محمد محمدنژاد
انجمن محیط‌زیستی میراث پریشان کازرون؛ فارس، کازرون؛ محمدجواد سیاح‌پور
مؤسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده‌آل ما؛ گیلان، رشت؛ پیمان بازدیدی
مؤسسه موج و مرجان هامون چابهار؛ سیستان و بلوچستان، چابهار؛ معصومه وجدانیان، فریبرز سینایی
مؤسسه یام یاشیل میاندوآب؛ آذربایجان غربی، میاندوآب؛ بابک نژادبهمن
اسامی پنج نامزد دریافت جایزه مهرگان علم برای یک عمر تلاش در عرصه محیط زیست؛
میترا البرزی‌منش: دکترای ارزیابی و آمایش سرزمین، پژوهشگر برنامه‌ریزی و مدیریت ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران، عضو هیأت امنای جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست از سال ۱۳۷۴، مؤسس انجمن پایشگران محیط زیست ایران (پاما)، هدایت پروژه‌های مشارکتی با جامعه محلی، نماینده سمن‌های ایرانی در پروژه مشترک ایران و آلمان برای تأسیس ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در جنگل‌های شمال کشور.
شیرین پارسی: کنشگر محیط زیست، عضو هیأت امنا و رئیس هیأت مدیره جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست گیلان، از اعضای مؤسس انجمن زنان کارآفرین، عضو هیأت امنا و رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی زنان مدیر کارآفرین، کشاورز و برنج‌کار نمونه استان گیلان با رویکرد کشت عاری از کود شیمیایی و آفت‌کش، مدیریت و اجرای بازیابی پسماند آب با استفاده از کشت نی و نیز تفکیک و بازیافت زباله با روش ورمی‌کمپوست.
بهرام زهزاد: اکولوژیست و گیاه‌شناس، مهندس کشاورزی، عضو هیأت علمی دانشگاه، از پایه‌گذاران دانش اکوتوریسم و آموزش در حوزه محیط زیست طبیعی، مشاور ارشد پروژه‌های مطالعاتی اکوتوریسم و طبیعت‌گردی در ایران، مشاور ارشد پروژه‌های بین‌المللی حفظ تنوع زیستی در زاگرس مرکزی و جنگل‌های هیرکانی و همکاری در اجرای طرح‌های محیط زیستی با مراکز مختلف.
رمضانعلی قائمی: کارشناس ارشد و کنشگر محیط زیست، مدرس و پژوهشگر نمونه، نویسنده کتب و مقالات متعدد علمی و محیط زیستی، مدیر اسبق پارک ملی گلستان، مدیر پایگاه ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی و مشارکت در ثبت جهانی سه منطقه مهم زیست‌محیطی در استان گلستان، عضویت و همکاری با گروه‌های بین‌المللی در زمینه‌های حیات وحش و پرنده‌شناسی.
اسماعیل کهرم: دکترای بوم‌شناسی از دانشگاه ولز، پرنده‌شناس، بوم‌شناس و کنشگر محیط زیست، سخنران و استاد دانشگاه، مشاور ارشد سازمان حفاظت محیط زیست، مدیر دفتر حیات وحش این سازمان، مشاور خصوصی محیط زیست در ایران و انگلستان، ناظر پروژه‌های بوم‌شناسی در نقاط مختلف ایران و انگلستان، همکار و ناظر پروژه‌های UNDP و GEF، عضو انجمن‌های زیست‌محیطی در ایران و جهان، نویسنده و مترجم کتاب‌ها و مقالات متعدد علمی و زیست‌محیطی.
طبق اعلام دبیرخانه جایزه مهرگان، مراسم اهدای جوایز مهرگان علم و ادب روز سه‌شنبه، ۶ آبان‌ماه ۱۴۰۴، از ساعت ۱۶ تا ۲۰ در سالن اصلی فرهنگسرای نیاوران تهران برگزار خواهد شد.
∎