به گزارش روز جمعه خبرنگار ایرنا، سید سروش قاضی نوری نایینی در سخنانی در پنجمین مجمع بینالمللی کارشناسان علمی «روسیه - خاورمیانه» که با حضور اساتید و پژوهشگران از ۱۰ کشور برگزار شد، با تأکید بر ضرورت پرهیز از تکرار مدلهای قدیمی همکاری گفت: در این راستا باید مدلهای جدید مانند کریدورهای نوآوری منطقهای، آزمایشگاههای مشترک، مراکز تحقیقاتی فرامرزی و سرمایهگذاریهای مشترک در دستور کار قرار گیرد.
قاضی نوری خاطرنشان کرد: این کشورها میتوانند با هماهنگسازی مقررات، استانداردها و حمایت از استارتاپهایی که میتوانند فراتر از مرزها گسترش یابند، در این مسیر گام بردارند.
وی یادآور شد: اگر ملتی امروز به دنبال حاکمیت واقعی است، باید فراتر از محافظت از مرزهای خود عمل کند - باید شبکهها را شکل دهد.
استقلال واقعی به معنای تنها ایستادن نیست
رئیس مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور تأکید کرد: استقلال واقعی به معنای تنها ایستادن نیست، بلکه به معنای تبدیل شدن به یک نقطه اتکا در اکوسیستم و یک بازیگر قابل اعتماد در شبکهای از همکاری است، جایی که دیگران به دلیل پایداری، بهرهوری و سودمندی متقابل، ارتباط با آن را انتخاب میکنند.
زنگ بیدارباش
قاضی نوری در بخش دیگری از سخنان خود از تحولات یکسال گذشته به عنوان «زنگ بیدارباش» یاد کرد و گفت: ما شاهد شدتگرفتن جنگها در سراسر منطقه خود بودهایم و از آن جمله، سرزمین مادری من در میان کشورهایی بود که آزمونهای بزرگی را پشت سر گذاشت.
وی افزود: ما شاهد بودهایم که سیاستهای اقتصادی به ابزار فشار تبدیل شدهاند، تعرفهها مانند تحریمها استفاده میشوند و زنجیرههای تأمین به سلاح تبدیل شدهاند. آنچه شاهد آن هستیم فقط تنش ژئوپلیتیکی نیست، بلکه تغییر ترتیب قدرت جهانی است.
این پژوهشگر ایرانی خاطرنشان کرد: موضوع فناوری در کانون فشار قدرتها علیه ملتهای مستقل قرار دارد، نه تنها به عنوان یک ابزار، بلکه به عنوان ستون اصلی قدرت ملی، که سیاست، اقتصاد و حتی نفوذ اجتماعی را شکل میدهد.
وی با اشاره به طرح شعار جهانیشدن از سوی کشورهای غربی در دهههای گذشته گفت: بر مبنای این دیدگاه، کشورها باید به زنجیره ارزش جهانی بنا شده از سوی غرب میپیوستند یا اینکه از روندها عقب میافتادند اما امروز این رویکرد در حال از هم گسیختن است؛ جهان در حال قطبی شدن است و به بلوکهای فناوری رقیب تقسیم میشود.
قاضی نوری اظهار داشت: شبکههای تحت رهبری غرب به دنبال جایگزینی بازیگران با عملکرد بالا مانند چین هستند و یا به دنبال دیگر کشورهایی که ممکن است توانایی کمتری داشته باشند اما از نظر سیاسی با غرب همسوتر هستند.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی، ما شاهد تلاشهایی برای کاهش سرعت توسعه کشورهایی هستیم که خواهان پیشرفت نه تنها در تولید، بلکه در عرصه نوآوری هستند؛ ملتهایی که به عنوان تأمینکننده مواد اولیه دیده میشوند، اکنون از توسعه صنایع پیشرفته خود محدود شدهاند.

فرصت مشترک
رئیس مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور، وضعیت موجود را فرصت مشترکی برای کشورهای مستقل دانست که شبکههای نوآوری منطقهای مقاوم، انعطافپذیر و پایدار - نه برای جایگزینی پیوندهای جهانی، بلکه برای تنوع بخشیدن به آنها شکل دهند.
وی خاطرنشان کرد: انعطافپذیری واقعی از انزوا به دست نمیآید؛ بلکه از برخورداری از گزینهها شکل میگیرد.
قاضی نوری گفت: برای دههها، همکاری دانشگاهی در سراسر منطقه ما نیرویی آرام اما قدرتمند بوده است - ذهنهای درخشانی که علیرغم چالشهای سیاسی، از مرزها عبور میکنند. با این حال، برای تبدیل دانش به تأثیر ملموس، باید فراتر از دانشگاه برویم. ما به شرکتها نیاز داریم. ما به استارتآپهای فرامرزی، سرمایهگذاریهای مشترک و قهرمانان منطقهای خود نیاز داریم.
این پژوهشگر ایرانی با اشاره به صرف میلیاردها دلار جهت سرمایهگذاری کشورهای منطقه در امر آموزش، به جذب برخی فارغالتحصیلان نخبه در کشورهای غربی اشاره کرد و گفت: درخشانترین فارغالتحصیلان ما نوآوری را در جای دیگری هدایت میکنند. نه به این دلیل که آنها به میهن خود علاقهای ندارند، بلکه به این دلیل که فرصتها در داخل محدود هستند.
وی تصریح کرد: بدون شرکتهای فناوری بزرگ و با رشد بالا برای جذب و پرورش استعدادها، سرمایه انسانی ما همچنان به بیرون جریان مییابد و همان قدرتهایی را تقویت میکند که به دنبال تضعیف منطقه ما هستند.
قاضی نوری خاطرنشان کرد: کشورهای منطقه با ایجاد اکوسیستم نوآوری منطقهای که منعکسکننده ارزشهای مشترک ما باشد، از نقاط قوت جمعی ما بهره ببرد و آیندهای را تضمین کند که در آن استعدادهای ما در خدمت چشماندازهای خودمان باشد.

پنجمین مجمع بینالمللی کارشناسان علمی «روسیه - خاورمیانه» به مدت سه روز در مسکو برگزار شد.
این مجمع که روز دوشنبه گشایش یافت، توسط مرکز همکاریهای سیاست خارجی پریماکوف در همکاری مشترک با انستیتو شرقشناسی آکادمی علوم روسیه برگزار شد.
در این رویداد، محققان برجسته و روسای اندیشکدهها از ۱۰ کشور شامل جمهوری اسلامی ایران، روسیه، مصر، ترکیه، عراق، لبنان، اردن، امارات متحده عربی، کویت و سوریه حضور داشتند.
در طول سه روز برپایی این مجمع بینالمللی، شرکتکنندگان در مورد روندها و چالشهای کلیدی پیش روی منطقه، نقش روسیه در شکلدهی به مدلهای جدید مشارکت، نفوذ بازیگران جهانی و تحول فرآیندهای سیاسی در خاورمیانه بحث و گفتوگو کردند.