به گزارش روز پنجشنبه ایرنا، منطقه شین‌جیانگ در شمال‌غرب چین، سال‌ها تحت تأثیر گسترش بیابان‌های وسیعی چون «تکله مکان» قرار داشت. اما در یک دهه اخیر، اجرای طرح‌های نوآورانه و علمی برای مقابله با بیابان‌زایی، سیمای این منطقه را دگرگون کرده است.
این اقدامات، نه تنها مانع پیشروی شن‌های روان شده، بلکه بستری برای توسعه کشاورزی و رونق معیشت ساکنان محلی فراهم آورده است؛ دستاوردی که اکنون از آن به عنوان «مدل شین‌جیانگ» یاد می‌شود.
احیای بیابان‌های ووسو؛ تجربه‌ای بومی با نتایج جهانی
رسانه خبری «سی‌جی‌تی‌ان» چین می‌نویسد: منطقه «ووسو» در شین‌جیانگ با وسعتی حدود ۲۷ هزار هکتار، نمونه‌ای موفق از همزیستی انسان و طبیعت است. پوشش گیاهی و مراتع این منطقه علاوه بر تثبیت خاک، نقش مهمی در جلوگیری از طوفان‌های گرد و غبار و کاهش بادهای سرد زمستانی دارد. با بهبود شرایط طبیعی، دامداران محلی نیز توانسته‌اند از طریق پرورش شتر، گوسفند و گاو، درآمد خود را افزایش دهند و اقتصاد بومی منطقه را تقویت کنند.
«تاغ»؛ سدی طبیعی در برابر پیشروی شن‌ها
در میان گونه‌های گیاهی مقاوم بیابانی، گیاه «تاغ» یا «سوسو» نقش محوری در تثبیت خاک دارد. این گیاه با ریشه‌هایی که تا چند ده متر در خاک نفوذ می‌کند، می‌تواند در سرمای ۳۰ درجه زیر صفر و گرمای سوزان تابستان زنده بماند.
نهادهای مسئول در چین با بهره‌گیری از فناوری‌های نو مانند پایش پهپادی و سامانه‌های نظارتی، از این گونه ارزشمند به‌طور مستمر حفاظت می‌کنند؛ روشی که می‌تواند در مناطق بیابانی ایران نیز کاربرد باشد.
نگاه چین به بیابان؛ حفاظت به‌جای مقابله
چین رویکردی نو در برابر بیابان‌زایی اتخاذ کرده است؛ رویکردی که بر حفاظت، احیا و همزیستی با طبیعت استوار است.
مقام‌های این کشور معتقدند بیابان‌ها همانند جنگل‌ها و رودخانه‌ها، بخشی از میراث طبیعی و منابع ملی هستند که باید با دقت حفظ شوند.
به گزارش رسانه‌های رسمی چین، وسعت اراضی بیابانی‌شده در شین‌جیانگ طی سال‌های اخیر کاهش یافته و تنوع زیستی در اکوسیستم‌های شکننده دوباره احیا شده است.
گردشگری و اقتصاد سبز در دل کویر
با کنترل بیابان‌زایی، مناطق بیابانی شین‌جیانگ اکنون به جاذبه‌ای گردشگری بدل شده‌اند. گردشگران از نقاط مختلف چین برای تماشای طبیعت خشن اما چشم‌نواز کویر و آسمان پرستاره آن به این مناطق سفر می‌کنند؛ عاملی که درآمد ساکنان محلی را افزایش داده و توسعه پایدار را تقویت کرده است.
الگویی الهام‌بخش برای ایران
تجربه شین‌جیانگ نشان می‌دهد که ترکیب دانش بومی، فناوری نوین و اراده ملی می‌تواند چالش‌های زیست‌محیطی را به فرصت‌های توسعه بدل کند.
کشورهایی مانند ایران که با پدیده بیابان‌زایی و کمبود منابع آب روبه‌رو هستند، می‌توانند با بهره‌گیری از چنین مدل‌هایی، مسیر پایدارتری برای احیای سرزمین و تقویت معیشت جوامع محلی در پیش گیرند.
نتیجه
«مدل شین‌جیانگ» نه تنها نمادی از موفقیت چین در احیای سرزمین‌های خشک است، بلکه به‌عنوان الگویی جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و تخریب زمین مطرح می‌شود.
تجربه‌ای که می‌تواند برای ایران نیز در مسیر توسعه پایدار و مدیریت منابع طبیعی، درسی ارزشمند و راهگشا باشد.