مهران ده‌نمکی، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سند تسهیم درآمد محتوا را شمشیری دولبه توصیف و بیان کرد: اجرای نادرست آن نه‌تنها به هدررفت منابع منجر می‌شود، بلکه جامعه فضای مجازی ایران را چندین پله به عقب بازمی‌گرداند.
وی با تأکید بر لزوم اجرا و نظارت پُررنگ بخش خصوصی در کنار نهادهای دولتی و حاکمیتی برای جلوگیری از رانت، لابی‌گری و انحراف منابع، این سند را فرصتی طلایی برای تحول اقتصاد رسانه‌های صوتی و تصویری دانست.
ده‌نمکی، از فعالان حوزه VOD و محتوای دیجیتال، ورود سرمایه سنگین سند را گامی اساسی برای دگرگونی اقتصاد رسانه‌ها برشمرد و افزود: اقتصاد رسانه‌ها، دستخوش بازنگری اساسی خواهد شد و ورود این سرمایه به تولید و نشر محتوای فاخر ایرانی، اکوسیستم را دگرگون می‌کند. متأسفانه، قراردادهای ترافیکی فعلی با لابی‌گری و تحمیل‌هایی همراه بوده که مبنای برنامه‌ریزی مناسبی نیست. اما اگر سیکلی مدون بر پایه الگوریتم مشخص – از مجوز تولید تا انتشار – با نظارت صرفاً بخش خصوصی ایجاد شود، هزینه تولید از محل سند تأمین و قیمت‌گذاری حجم اینترنت بر اساس محتوا انجام شود، اقتصاد بزرگی رقم می‌خورد.
به گفته وی، این رویکرد، محتوای سالم و منطبق با چارچوب‌های ایرانی-اسلامی را تضمین کرده و ضمانت بازگشت سرمایه‌گذار را فراهم می‌آورد.
دبیر مجمع صوت و تصویر فراگیر ایران، توزیع عادلانه درآمد را مکمل این تحول دانست و ادامه داد: توزیع عادلانه، چرخه اقتصاد و رشد سکوها را رقم می‌زند؛ وگرنه دسترسی براساس روابط، هیچ ارزشی برای فرهنگ‌سازی عمومی ندارد. اگر محتوا با مجوزهای لازم تولید، نشر و بازگشت سرمایه تضمین شود، توزیع محتوای فاخر به جریانی منسجم تبدیل می‌شود؛ در غیر این صورت، آسیب‌زننده خواهد بود.
ده‌نمکی، درباره نقش تشکل‌های مردمی و همکاری حاکمیت و بخش خصوصی تأکید و بیان کرد: با نظارت حاکمیتی، صندوقی قدرتمند با تصمیم‌گیری مشترک سازمان‌ها و بخش خصوصی تعریف تا برنامه‌ای مدون از صفر تا صد بدون تبعیض اجرا شود. بدنه بخش خصوصی – اتحادیه‌ها یا مجامع – در پیشبرد اهداف، موثر خواهد بود.
ده‌نمکی، چالش‌های بازار محتوای تصویری را نیز برجسته توصیف کرد و گفت: رقابت با پلتفرم‌های خارجی و کمبود نقدینگی، بازار را به سکوهای خاص محدود کرده و فرصت ورود علاقه‌مندان را سلب کرده است. سند با تسهیل‌گری و حمایت از رسانه‌های نوپا و مستعد شکوفایی، به اشتغال‌زایی، فرهنگ‌سازی درست و محتوای فاخر کمک و بازخورد بودجه‌های کلان فرهنگی-هنری را با تمرکز بر نوپاها تسریع می‌کند.
وی خطرات اجرای نادرست را جدی خواند و افزود: اگر رانت و لابی‌گری بدون درگیر کردن بخش خصوصی تکرار شود، تنش‌ها برمی‌خیزد و هزینه‌کردها به انحراف کشیده می‌شود؛ حق عموم جامعه و ذی‌نفعان رسانه‌ای (بحث حق‌الناس) پایمال می شود. بخش خصوصی باید در نشست‌ها و شوراها، نظرگذار و تأثیرگذار باشد و در مدیریت مشارکت داشته باشد.
ده‌نمکی، با تاکید بر اجرای عادلانه و فراگیر سند، بیان کرد: این سند دو لبه تیغ است؛ بهره‌برداری نادرست، آسیب‌زننده است و حتی هدررفت آن، حقوق تولیدکنندگان در حوزه‌های فیلم، سریال، کتاب و محتوای فضای مجازی را از بین می‌برد. بدون تسهیل حمایت از بخش خصوصی و اکوسیستم نوپاها، آزمون‌وخطاهای گذشته تکرار شده و سیکل نامنظمی ایجاد می‌شود. سند باید راه همواری برای تولید، انتشار و اقتصاد رسانه‌های دیجیتال بگشاید؛ وگرنه باید از آسیب‌زنندگی‌اش پیشگیری کنیم.
∎