به گزارش خبرنگار ایرنا،‌ آب به عنوان یکی از نیازهای اصلی و اساسی تمام موجودات روی زمین محسوب می شود و از تاریخ عمر بشر تاکنون در هر برهه ای از زمان حساسیت و اهمیت خاص خود را داشته به طوریکه این مایه زندگی، حتی تعیین کننده محل سکونت افراد و عامل شکل گیری تمدن های بشری بوده است.

تامین آب با افزایش جمعیت مانند اغلب حوزه های دیگر با دغدغه ها و مشکلاتی مواجه شده و در سالهای اخیر نیز کاهش نزولات آسمانی و خشکسالی های پی در پی کشور را در شرایط حساس و دشواری قرار داده است به طوریکه بی توجهی به این مهم می تواند در آینده ای نه چندان دور به بحرانی برای جامعه تبدیل شود از همین رو مصرف بهینه و صرفه جویی به عنوان یکی از راهکارهای مهم حفظ منابع آبی مطرح است.

اخیرا شایعاتی در فضای مجازی در خصوص بالابودن سرانه مصرف آب در استان زنجان مطرح شد که در برخی از این اظهار نظرها و نقل قول‌ها نام زنجان جزو ۶ استان پرمصرف آب در کشور قرار گرفته است.

بر همین اساس خبرنگار ایرنا موضوع را از متولیان امر و مسوولان استان زنجان جویا شده است.

متوسط مصرف سرانه آب در استان زنجان از میانگین کشوری بالاتر نیست

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان زنجان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: استاندارد مصرف آب در کشور ۱۵۰ لیتر در شبانه روز است بر همین اساس می توان گفت متوسط مصرف سرانه آب در استان زنجان بالاتر از استاندارد است اما از میانگین کشوری بالاتر نیست.

علی محمد نادرخانی افزود: در حال حاضر متوسط مصرف سرانه آب در کشور حدود ۲۰۰ لیتر در شبانه روز، این میزان در استان زنجان حدود ۱۹۰ لیتر و نزدیک به همین عدد و سرانه مصرف آب شهری زنجان ۱۷۴ لیتر در هر شبانه روز است.

وی با بیان اینکه مصرف آب در روستاهای استان طی سالهای اخیر در حال افزایش است، اظهار داشت: مهاجرت های معکوس،‌ تمایل شهروندان به داشتن ویلا و خانه باغ در روستاها و استفاده از آن در ایام تعطیلات و پایان هفته و به دنبال آن استفاده این افراد و روستاییان از آب شرب برای آبیاری باغها و باغچه ها و انشعاب های غیرمجاز موجب بالا رفتن سرانه مصرف آب در روستاهای استان شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان زنجان با بیان اینکه فاصله معناداری میان سرانه مصرف آب در شهرها و روستاهای استان وجود دارد، اظهار داشت: طارم، ماه‌نشان و گرماب از جمله مناطق پرمصرف‌ استان هستند و سرانه مصرف در این شهرها ۲۲۰ تا ۲۶۰ لیتر در هر شبانه‌روز است.

نادرخانی با تاکید بر اینکه برای مصارفی غیر از شرب به خصوص آبیاری گیاهان تا حد ممکن باید از آب خاکستری استفاده کرد، ادامه داد: آب خاکستری باقی مانده آب حاصل از شست و شوی لباس،‌ ظروف، مواد غذایی و یا آبهای مصرفی در برخی صنایع و مشاغل دیگر است که قابلیت استفاده مجدد را دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان گفت: با توجه به اینکه ۹۰ درصد آب مصرفی در صنعت از آبهای زیرزمینی تامین می شود، تصفیه خانه فاضلاب زنجان در حال حاضر بیش از ۲۲ هزار مترمکعب پساب را به جای آب‌های زیرزمینی در اختیار بخش صنعت قرار می‌دهد و این میزان قابلیت افزایش به ۷۴ هزار مترمکعب را دارد.

شناسایی و انسداد دوهزار انشعاب غیرمجاز در روستاهای زنجان

وی با بیان اینکه علاوه بر مصارف غیر اصولی از آب شرب، انشعابات غیرمجاز و سرقت آب نیز از مواردی بوده که مشکلات این حوزه را مضاعف کرده است، اظهار داشت: در مدیریت مصرف آب، همگان مسوول هستند و با توجه به بالارفتن مصرف آب در روستاها، شرکت آبفا از ظرفیت دهیاران،‌ بخشداران و فرمانداران نیز کمک می گیرد.

نادرخانی تصریح کرد: با پایش های انجام شده و گزارش های مردمی از ابتدای امسال تاکنون نزدیک به دو هزار انشعاب غیرمجاز در روستاهای استان شناسایی و رفع شده است.

وی با تاکید بر لزوم مدیریت تقاضا و مصرف بهینه آب در همه حوزه ها، خاطرنشان کرد: استفاده از لوازم کاهنده مصرف در منازل از اهمیت بالایی برخوردار است به طوریکه این امر ۲۰ تا ۳۰ درصد مصرف آب را کاهش می دهد که این میزان موجب کاهش مصرف سرانه تا ۷۰ لیتر در هر شبانه روز می شود.

نادرخانی با بیان اینکه صرفه جویی ۱۰ لیتر در شبانه روز از سوی هر نفر در زنجان بخش مهمی از دغدغه های این حوزه را برطرف می کند،‌ گفت: هنگام استحمام با توجه به باز ماندن شیر تا گرم شدن آب، زمانبر است در این مدت تا ۱۸ لیتر آب هدر می رود که با احتساب سرانه این مصرف،‌ حجم بسیار بالایی از این ماده حیاتی اتلاف و از دسترس خارج می شود.

وی افزود: این میزان آب را می توان ذخیره کرد و از آن برای امور مختلف حتی شست و شوی ظروف و لباس و یا برای آبیاری گیاهان استفاده کرد.

نادرخانی یادآور شد: راهکارهای بسیار ساده می تواند نقش بسیار مهمی در صرفه جویی و حفظ منابع آب داشته باشند که از جمله نصب سایبان بر روی کولر در فصول گرم سال است که موجب صرفه جویی ۲۰ درصدی در مصرف آب می شود،.

وی گفت: استفاده از شیلنگ توالت براکتی که با فشردن شاسی، جریان آب قطع و وصل می شود و ۵٠ درصد صرفه‌جویی در مصرف آب را به دنبال دارد، سرشیر فشار شکن یکی از انواع کاهنده های مصرف آب است که با ترکیب هوا و آب، فشار آب را تنظیم و حدود ۳۰ درصد از هدررفت آب جلوگیری می کند.

وضعیت نامناسب منابع آبی استان زنجان و لزوم مصرف بهینه

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان نیز با اشاره به کاهش ۶ درصدی بارندگی ها در استان نسبت به میانگین بلندمدت گفت: نیمه نخست امسال ۲۹۵ میلیمتر بارندگی در استان روی داد که بر این اساس ورودی سدهای درحال بهره برداری زنجان نیز با کاهش چشمگیری مواجه شده است.

اکبر باقری افزود:‌ شرایط نشان می دهد که منابع آبی استان در وضعیت مناسبی قرار ندارند و باید برنامه ریزی های اساسی برای پایداری شبکه داشته باشیم که این اقدامات می تواند شامل ایجاد بسترهای مناسب از جمله تسریع در تکمیل سد مشمپا در زنجان باشد که هم اکنون با ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی در دست ساخت است.

وی اظهار داشت: بهره برداری از این سد که با تامین اعتبارات مورد نیاز در سال ۱۴۰۶ محقق می شود شبکه آب پایدار و مطمئنی را برای هم استانی ها ایجاد خواهد کرد، همچنین این شرکت برنامه هایی نیز به طور میان مدت و بلند مدت در دستور کار دارد تا کمبود و تنش های آبی در آینده به بحران جدی تبدیل نشود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان گفت: باید در حوزه مصارف آب تجدیدنظر شود چون وضعیت منابع، اقلیم و بارش ها تفاوت کرده است و باید نگاه های سنتی کنار برود و با توجه به محدویت منابع آبی، الگوی مصرفی تعریف شود.

باقری خاطرنشان کرد: به طور کلی میزان مصرف آب در استان زنجان سالانه یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب است که میزان مصرف آب در بخش صنعت استان ۵۱ میلیون مترمکعب بوده، یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب مربوط به بخش کشاورزی و ۱۰ میلیون مترمکعب در فضای سبز است.

اجرای طرح خشک منظری در زنجان از راهکارهای صرفه جویی در آب

معاون سابق خدمات شهری شهرداری زنجان نیز در خصوص برنامه ریزی های لازم برای صرفه جویی در مصرف آب در این دستگاه، گفت: اجرای طرح خشک منظری یکی از این راهکارها محسوب می شود.

سید اسماعیل موسوی افزود: شهر زنجان حدود ۶۶۰ هکتار فضای سبز دارد که از این میزان ۳۷۰ هکتار فضای سبز شهری است و با توجه به این که هر مترمربع چمن حدود ۱۰ لیتر آب مصرف می کند می توان محاسبه کرد که با آبیاری هر چمن به طور میانگین ۱۴۵ بار در سال، حجم بالایی از آب برای چمن مصرف می شود.

وی یادآور شد: در این راستا شهرداری ۴۰۰ میلیارد ریال در دو سال هزینه کرده است که سیستم آبیاری خود را مکانیزه کند و هم اکنون بیش از ۹۰ درصد آبیاری فضای سبز زنجان مکانیزه انجام می شود.

موسوی تصریح کرد: همچنین مطالعات لازم برای بر روی ۶۰ گونه گیاهی مختلف با هدف جایگزینی آنها با گونه های موجود پر آب‌بر در دست انجام بوده و برخی نیز اجرایی شده است تا در حد امکان در مصرف آب صرفه جویی شود.