به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد، در ابتدای این نشست، جعفر علمداران، استاد دانشگاه دولتی تربت‌حیدریه گفت: آیین پرده‌خوانی سنتی دیرینه است که امروز می‌بینیم بعد از ده‌ها سال در تربت‌حیدریه احیا شد.
این شاهنامه‌پژوه گفت: پرده‌خوانی، هنری نمایشی و روایی است که در آن، هنرمند با استفاده از نقاشی‌های روی پرده، به نقل داستان‌ها و حماسه‌های مذهبی و ملی می‌پردازد. این هنر که ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران دارد، در خراسان نیز از دیرباز جایگاه ویژه‌ای داشته و به عنوان یک سنت شفاهی، نسل به نسل منتقل شده است.
پرده‌خوانی در خراسان یک سنت دیرینه است
علمداران با بیان اینکه در این آیین، پرده‌خوان ملبس به لباسی سنتی است، اظهار کرد: در مقابل پرده‌خوان، پرده‌ای نقاشی شده قرار می‌گیرد و او با استفاده از لحن و بیانی گیرا، داستان‌های حماسی را برای مخاطبان روایت می‌کند. تصاویر روی پرده، نقش راهنما و یادآوری‌کننده را برای پرده‌خوان ایفا می‌کنند و به مخاطبان نیز در تجسم داستان کمک می‌کنند. همراهی موسیقی که اغلب شامل سازهای کوبه‌ای و نی است، نیز به جذابیت و تاثیرگذاری این هنر می‌افزاید.
وی افزود: پرده‌خوانی در خراسان، ریشه در باورها و اعتقادات ملی مردم این خطه دارد، حماسه‌های شاهنامه و دلاوری‌های پهلوانان ایرانی، از جمله مضامین اصلی پرده‌خوانی در خراسان هستند. این هنر، نه تنها جنبه سرگرم‌کننده دارد، بلکه از گذشته‌های دور تا امروز به عنوان ابزاری برای آموزش و انتقال ارزش‌های فرهنگی به نسل‌های جوان‌تر نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
پرده‌خوانی رسانه‌ای فرهنگی بوده است
سید جعفر علمداران با اشاره به اینکه در گذشته، پرده‌خوانی در قهوه‌خانه‌ها، مساجد، تکایا و حتی خانه‌های مردم رواج داشته، گفت: این سنت به عنوان یک سرگرمی و رسانه فرهنگی، نقش مهمی در زندگی اجتماعی مردم خراسان ایفا کرده است. پرده‌خوان‌ها، با سفر به روستاها و شهرهای مختلف، داستان‌های خود را برای مردم روایت می‌کردند و در این میان، به تبادل فرهنگی و گسترش آگاهی‌های مذهبی و ملی نیز کمک می‌کردند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: امروز مهدی جلالیه، پرده‌خوان خوش‌نام تربت‌حیدریه از روی پرده این آیین ناب را با نقلِ قسمتِ دوم داستان رستم و سهراب خواهند خواند، قسمت اول این داستان را در نشست قبلی این انجمن که با حضور اساتید و دانشگاهیانِ دانشگاهِ خجند تاجیکستان برگزار شد، مرور کردیم.
به گزارش ایبنا؛ انجمن شاهنامه‌خوانی و شاهنامه‌پژوهی مهر تربت‌حیدریه در روز ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ در دانشگاه دولتی این شهرستان شروع به کار کرد و دوشنبه پایان هر ماه در بوم‌گردی تهمینه برگزار می‌شود.
∎