در مسیر سیر و سلوک، گام هشتم، ما را به یکی از زیباترین جلوههای رحمت و انسانیت فرامیخواند: «دوست داشتن توبهکنندگان». این گام، نهتنها یک توصیه اخلاقی، بلکه یک مسئولیت الهی است که پیامبر اکرم(ص) آن را چنین بیان فرمود: «یَلزَمُ الحَقُّ لِاُمَّتی فی اَربَعٍ: یُحِبّونَ التّائِبَ…» یعنی «بر گردن امت من چهار حق واجب است، نخست اینکه توبهکننده را دوست بدارند...».
رهبر معظم انقلاب در شرح این حدیث شریف در درس خارج فقه خویش، با نگاهی تربیتی میفرمایند: «توبهکننده را دوست بدارند، همچنان که خداوند متعال فرموده است: اِنَّ اللهَ یُحِبُّ التَّوّابینَ وَ یُحِبُّ المُتَطَهِّرین». این دوست داشتن، تنها یک احساس نیست، بلکه نشانهای از همسویی با اراده الهی است. اگر خداوند توبهکننده را دوست دارد، ما نیز باید او را دوست بداریم.
اما چرا این گام تا این اندازه مهم است؟ زیرا جامعهای که توبه را نمیپذیرد، راه بازگشت را بر گناهکاران میبندد و آنان را در تاریکی خطاهای گذشتهشان زندانی میکند. رهبر حکیم انقلاب با لحنی هشداردهنده میفرمایند: «بعضی نگاه میکنند به سابقه، میگویند این آدمِ گناهکاری است، به لاحقه نگاه نمیکنند که توبه کرده است؛ در حالی که خدای متعال به لاحقه نگاه میکند، به توبه نگاه میکند». این نگاه، نگاهی الهی است؛ نگاهی که به آینده مینگرد، نه به گذشته.
ایشان میافزایند: «بعضی از ماها سختگیری میکنیم، میگوییم این آدم این سوابق را دارد، توبه او را مورد توجه قرار نمیدهیم». این سختگیری، نه تنها برخلاف سلوک الهی بوده، بلکه مانعی برای اصلاح و بازگشت انسانها به مسیر نور و هدایت است. در حالی که «هر توبهکنندهای بالاخره گناهکاری است که حالا توبه کرده است و خدای متعال او را دوست میدارد».
این گام، ما را به مهربانی، پذیرش و امید دعوت میکند. به ما میآموزد به جای قضاوت، دست محبت دراز کنیم؛ به جای یادآوری گذشته، به آیندهای روشن بنگریم. توبه، تولدی دوباره است و دوست داشتن توبهکننده، یعنی گرامی داشتن این تولد. این است سلوک بندگان خدا: همدل با رحمت الهی، همراه با بازگشتکنندگان و همصدا با ندای آسمانیِ «یُحِبُّ التَّوّابین».
گام هشتم: پذیرای توبهکنندگان باش
در مسیر سیر و سلوک، گام هشتم، ما را به یکی از زیباترین جلوههای رحمت و انسانیت فرامیخواند: «دوست داشتن توبهکنندگان».
صاحبخبر -
∎