به گزارش روابط عمومی اداره کل بهزیستی استان بوشهر، سید جواد حسینی در آیین افتتاح طرح ملی سلامت اجتماعی محله محور(سلام) در استان بوشهر که سه‌شنبه ۲۹ مهرماه ۱۴۰۴ با حضور مسئولان بهزیستی و استانی استان بوشهر برگزار شد، با اشاره به سوابق مدیریتی خود در وزارت آموزش و پرورش و وزارت کشور گفت: سابقه فعالیت من علاوه بر بهزیستی، در دو نهاد اصیل دیگر نیز بوده است و طولانی‌ترین دوران خدمتم در آموزش و پرورش بوده است؛ از مدیریت مدرسه تا وزارت آموزش و پرورش را تجربه کرده‌ام. همچنین در وزارت کشور نیز در سطوح مختلف مدیریتی خدمت کرده‌ام و اکنون توفیق خدمت در سازمان بهزیستی را دارم تا تجربیات مدیریتی سایر دستگاه‌ها را در این نهاد حمایتی و انسانی به کار بگیرم.
حسینی اظهار کرد: مدرسه زمانی به کانون فعالیت‌های اجتماعی محله تبدیل می‌شود که همه اعضای محله از کسبه تا پزشکان، پرستاران، روانشناسان و مددکاران بعدازظهرها در تعامل با مدرسه باشند و آن را به مرکز تعامل اجتماعی تبدیل کنند.
رئیس سازمان بهزیستی کشور با نگاهی تاریخی به شکل‌گیری مدارس در ایران گفت: مدارس در ابتدا توسط اشراف و درباریان برای آموزش فرزندان خود تأسیس شدند و آموزش برای سایر مردم حتی جرم تلقی می‌شد. اما به همت بزرگانی چون میرزا حسن رشدیه، آموزش عمومی و مدارس دولتی در دسترس همگان قرار گرفت و حق آموزش به‌عنوان یکی از حقوق بنیادین مردم شناخته شد.
حسینی با اشاره به تحول مفهوم آموزش در طول تاریخ افزود: امروز دیگر تنها حق دسترسی به آموزش کافی نیست؛ بلکه باید حق بر آموزش باکیفیت، عادلانه و متناسب با هویت فرهنگی دانش‌آموزان تحقق یابد. بر همین اساس، نظریه «مدرسه بدون شکست» مطرح شد تا همه استعدادها در نظام آموزشی شناسایی و شکوفا شوند.
وی ادامه داد: منتقدان نظام آموزشی معتقدند مدرسه نباید فقط بر حفظیات و آموزش نظری متمرکز باشد، بلکه باید خلاقیت، مهارت و توانایی حل مسئله را در دانش‌آموزان پرورش دهد.
سیدجواد حسینی تأکید کرد: مدرسه مهم‌ترین و فراگیرترین ابزار تحقق عدالت آموزشی و اجتماعی است. فلسفه وجودی مدرسه، جبران نابرابری‌های بیرون از آن است؛ اما متأسفانه در عمل، گاهی خود مدرسه به بازتولید و حتی تشدید نابرابری‌ها منجر شده است. باید تلاش کنیم تا مدرسه به مأموریت اصلی خود یعنی تحقق عدالت آموزشی و اجتماعی بازگردد.
معاون وزیر و رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به رویکرد جدید آموزش و پرورش در پیوند مدرسه با جامعه، گفت: نظام تعلیم و تربیت در دهه‌های اخیر با چالش‌های جدی روبه‌رو بوده است. مدرسه‌ها نه‌تنها نتوانسته‌اند نابرابری‌های بیرون از خود را از بین ببرند، بلکه در برخی موارد به تشدید و حتی مشروعیت‌بخشی به آن دامن زده‌اند.
حسینی گفت: این تصور غلط شکل گرفته است که موفقیت تحصیلی و اجتماعی صرفاً حق گروه‌هایی است که از ابتدا امکانات بیشتری داشته‌اند و این یعنی نابرابری در مدرسه نه فقط تثبیت، بلکه توجیه شده است.
وی با اشاره به انتقادات جهانی از نظام‌های آموزشی در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی افزود: در آن دوران مطرح شد که مدرسه‌ها ذهن دانش‌آموزان را با محفوظات پر می‌کنند، بدون آنکه ارتباطی میان آموزش و نیازهای واقعی جامعه برقرار سازند. به همین دلیل در جهان، فلسفه تعلیم و تربیت دچار تحول شد و آموزش‌ها به سمت رشد خلاقیت، برقراری عدالت و پیوند با جامعه پیش رفت.
سیدجواد حسینی با اشاره به اینکه در ایران بیش از ۲۴ نوع مدرسه وجود دارد که خود نشانه‌ای از شکل‌گیری نظام طبقاتی در آموزش است، گفت: من نظریه مدارس ترکیبی را مطرح کردم؛ یعنی مدارسی که در آن دانش‌آموزان عادی، تیزهوش و استثنایی در کنار هم آموزش ببینند و معلم بتواند متناسب با تفاوت‌های فردی آنان تعلیم دهد تا عدالت آموزشی برقرار شود.
رئیس سازمان بهزیستی کشور در ادامه از مفهوم مدرسه بدون دیوار سخن گفت و توضیح داد: یادگیری نباید محدود به معلم، کتاب و کلاس باشد؛ جامعه باید به مدرسه و مدرسه باید به جامعه متصل شود. در این نگاه، مدرسه کانون تحولات فرهنگی و اجتماعی محله است و این همان هدفی است که طرح ملی «سلام» دنبال می‌کند.
حسینی درباره اهداف طرح ملی «سلام» اظهار داشت: در گام نخست، بررسی کردیم کدام گروه‌ها در محله بیشترین نیاز را به حضور در مدارس در ساعات غیرآموزشی دارند. مطالعات ما نشان داد که سالمندان و بازنشستگان آموزش و پرورش بیش از دیگران نیازمند فضاهای تعامل و نشاط اجتماعی هستند. به همین دلیل، با همکاری وزارت آموزش و پرورش، طرح «مهر و گفت‌وگوی سالمندانه» را راه‌اندازی کردیم تا مدارس بعدازظهرها به پاتوق سالمندان و مراکز گفت‌وگو، ورزش، آموزش سبک زندگی و تغذیه سالم تبدیل شوند.
وی افزود: دومین طرح، «غربالگری مهارت‌آموزی و اشتغال نوجوانان» ۱۳ تا ۱۸ ساله است. در این طرح، نوجوانان به‌صورت رایگان از نظر تمایلات تحصیلی و شغلی، استعدادها و ویژگی‌های شخصیتی ارزیابی می‌شوند تا از همان سنین هدایت تحصیلی و شغلی مؤثر صورت گیرد و مسیر اشتغال پایدار برای آنان هموار شود.
به گفته رئیس سازمان بهزیستی کشور، سومین محور طرح سلام اجرای طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه (CBR) در محلات شهری است. وی توضیح داد: این طرح که تاکنون ۹۵ درصد در روستاها اجرا شده، با محوریت مدارس و تسهیلگران حرفه‌ای به شهرها نیز گسترش می‌یابد تا خدمات توانبخشی برای معلولان و سایر اقشار نیازمند در محله‌ها فراهم شود.
حسینی ادامه داد: برای پشتیبانی از این اقدامات، تعاونی‌های معلم‌محور با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تشکیل می‌شوند تا فعالیت‌های آموزشی، فرهنگی و اجتماعی مدارس را سازمان‌دهی کنند. همچنین بانک رفاه با افتتاح حساب «امید محله» مشارکت مردمی در این طرح را تسهیل خواهد کرد.
وی از حضور انجمن اپتومتری ایران در این طرح خبر داد و گفت: اپتومتریست‌ها در مدارس مستقر خواهند شد و بعدازظهرها بینایی همه اهالی محله را به‌صورت رایگان معاینه می‌کنند. در صورت نیاز، عینک رایگان نیز در اختیار آنان قرار می‌گیرد.
رئیس سازمان بهزیستی کشور تأکید کرد: طرح ملی سلام با محوریت مدرسه، جامعه و عدالت اجتماعی طراحی شده است تا مدرسه از چهاردیواری خود فراتر رود و به مرکز زندگی، امید و تعامل در محله‌ها تبدیل شود. این طرح متعلق به مردم است، نه بهزیستی.
مدیریت مدرسه؛ کلیدی‌ترین نوع مدیریت در نظام آموزشی کشور است
معاون وزیر و رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اهمیت نقش مدیران مدارس در نظام تعلیم و تربیت کشور گفت: در طول سال‌های مدیریتی‌ام در نهادهای مختلف، اثرگذارترین و باکیفیت‌ترین دوره فعالیت من سال ۱۳۶۸ بود؛ زمانی که مدیر دبیرستان ابن‌سینا بودم. مدیریت یک مدرسه برای من به‌یادماندنی‌ترین و اثربخش‌ترین تجربه دوران خدمتم بوده است.
سیدجواد حسینی افزود: مدیریت مدرسه، کلیدی‌ترین نوع مدیریت در نظام آموزشی است؛ زیرا مدرسه جعبه سیاه جامعه است. اگر زنگ مدرسه به صدا درنیاید، جامعه زنگ خواهد زد. برای اینکه جامعه‌ای زنگ‌زده نداشته باشیم، باید مدارس پویا و زنده داشته باشیم. زنگ مدرسه باید از مهر تا سپهر و از مهر تا مهر در جامعه طنین‌انداز باشد.
رئیس سازمان بهزیستی با تأکید بر اینکه مدیر مدرسه صرفاً یک مدیر اداری نیست، اظهار کرد: مدیر مدرسه یک راهبر تربیتی است که برای هدایت مؤثر، به نفوذ و اقتدار نیاز دارد، نه صرفاً به قدرت. محور اجرای طرح ملی سلام نیز بر دوش مدیران مدارس است که باید با همراهی معلمان و مردم محله، این طرح را به ثمر برسانند.
حسینی با اشاره به بررسی‌های خود درباره ساختار مدارس در کشورهای مختلف گفت: من ۲۸ کشور را مطالعه کرده‌ام. در بسیاری از آن‌ها، مدارس در ساعات غیرآموزشی به مرکزی برای ارائه خدمات عمومی تبدیل شده‌اند؛ به‌گونه‌ای که شهروندان برای انجام امور بانکی، رفاهی یا خدمات اجتماعی لازم نیست به ادارات مختلف مراجعه کنند، بلکه همه این خدمات در فضای مدرسه ارائه می‌شود. حتی در برخی کشورها، دولت‌ها بخشی از خدمات خود را در ایستگاه‌های مترو مستقر کرده‌اند.
وی افزود: با الهام از این الگوها و در چارچوب سیاست‌های رئیس‌جمهور محترم، دکتر پزشکیان، در خصوص معلم‌محوری، طرح سلام می‌تواند با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت آموزش و پرورش، به‌عنوان طرحی مردمی، کاربردی و جذاب در سطح محلات کشور اجرا شود.
حسینی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مأموریت سازمان بهزیستی به‌عنوان دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: یکی از موضوعات مهم در حوزه سالمندان، مقابله با احساس تنهایی است. ما حتی موضوع ازدواج مجدد سالمندان را نیز به‌عنوان یکی از راهکارهای ارتقای کیفیت زندگی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها مطرح کرده‌ایم. این تصمیم می‌تواند به نشاط و آرامش سالمندان کمک کند.