مالیات تاکسی؛ مفهوم، قوانین و افراد مشمول آن

مالیات تاکسی به عنوان مالیاتی شناخته می‌شود که به درآمد رانندگان تاکسی، چه در بستر شهری و چه در بستر اینترنتی، تعلق می‌گیرد. طبق قانون مالیات‌های مستقیم، هر فردی که درآمدی دارد، ملزم به پرداخت مالیاتی متناسب با میزان آن درآمد است.

رانندگانی که مشمول این مالیات هستند شامل تاکسی‌های شهری و تاکسی تلفنی، رانندگان تاکسی اینترنتی خودروهای کرایه‌ای ثبت شده در اتحادیه‌ها و همچنین ون و خودروهای دربستی اینترنتی بین شهری می‌شوند. به عبارت دیگر، اگر درآمد شما از محل جابه‌جایی مسافر با خودرو به دست آید، در شمول مالیات قرار خواهید گرفت. این موضوع نشان دهنده اهمیت رعایت قوانین مالیاتی برای رانندگان و ضرورت شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی آنان است.

رانندگان تاکسی چه مالیات‌هایی را باید پرداخت کنند؟

برای رانندگان تاکسی، معمولاً سه نوع مالیات تعریف می‌شود: مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر خودرو. هر یک از این مالیات‌ها دارای قوانین و مقررات خاصی است که رانندگان تاکسی باید به دقت از آن‌ها آگاه باشند تا از مشکلات قانونی جلوگیری کنند و به طور مؤثر مالیات‌های خود را مدیریت نمایند. درک این مالیات‌ها نه تنها به بهبود وضعیت مالی رانندگان کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش شفافیت و انضباط مالی در این حوزه نیز خواهد شد.

1.    مالیات عملکرد

مالیات عملکرد یکی از اصلی‌ترین انواع مالیات‌ها است که از طریق اظهارنامه پایان سال مالیاتی مشخص می‌شود. این مالیات به طور معمول بر اساس درآمد و هزینه‌های واقعی کسب‌وکارها تعیین می‌گردد و هدف آن تأمین منابع مالی برای دولت است. برای محاسبه دقیق مالیات عملکرد، اتباع و مؤسسات ملزم به ثبت اظهارنامه عملکرد خود در سامانه سازمان امور مالیاتی کشور هستند.

این سامانه امکان ارائه اطلاعات مالی و هزینه‌های مربوط به هر سال مالی را به صورت آنلاین فراهم می‌آورد و به کاربران این امکان را می‌دهد که با رعایت قوانین و مقررات مالیاتی، از بروز چالش‌های حقوقی جلوگیری کنند؛ بنابراین، ثبت صحیح و به موقع اظهارنامه، نه تنها به شفافیت مالیاتی کمک می‌کند، بلکه به بهبود عملکرد اقتصادی نیز منجر می‌شود.

2.    مالیات بر درآمد

مالیات بر درآمد، یکی از رایج‌ترین و اساسی‌ترین انواع مالیات‌ها است که بر اساس میزان درآمد سالانه افراد محاسبه می‌شود. این مالیات به منظور تأمین منابع مالی دولت و خدمات عمومی اعمال می‌گردد و در سال ۱۴۰۳، افرادی که درآمد آن‌ها از حدود ۶۷۲ میلیون تومان در سال گذشته بیشتر باشد، مشمول مالیات پلکانی خواهند شد. مالیات پلکانی به این معناست که نرخ مالیات بر اساس سطوح مختلف درآمد متغیر است و هرچه درآمد بیشتر شود، درصد مالیات نیز افزایش می‌یابد.

این سیستم نه‌تنها به عدالت اجتماعی کمک می‌کند؛ بلکه در توسعه اقتصادی کشور نیز تأثیرگذار است؛ زیرا می‌تواند به توزیع منطقی‌تر ثروت و کاهش نابرابری‌های اقتصادی منجر شود. در نتیجه، آگاهی از قوانین و مراحل محاسبه مالیات بر درآمد، برای افراد و مشاغل امری ضروری است تا از حقوق و مزایای خود به خوبی بهره‌برداری کنند.

3.    مالیات بر کارتخوان

مالیات بر کارتخوان یکی از مباحث مهم در نظام مالیاتی کشور است. اگر دستگاه پوز (POS) به نام شما ثبت شده باشد، سازمان امور مالیاتی از طریق گردش حساب آن، تخمین درآمد شما را خواهد زد و این گردش می‌تواند به طور مستقیم بر مالیات شما اثر بگذارد. به عبارت دیگر، فعالیت‌های مالی شما از طریق این دستگاه به راحتی قابل ردیابی است و ممکن است منجر به شفاف‌سازی یا تشدید نظارت مالیاتی گردد. لذا، آگاهی از این موضوع و مدیریت صحیح درآمدها و هزینه‌ها، برای افراد و کسب‌وکارها ضروری به نظر می‌رسد.

در واقع، اگر شما نگران مالیات‌های پرداختی خود هستید، باید به دقت و با توجه به گردش حساب دستگاه پوز خود، اطلاعات مالی را مدیریت کنید تا از بروز مشکلات مالیاتی در آینده جلوگیری شود. این امر به شما کمک خواهد کرد تا ضمن رعایت قوانین مالیاتی، از پتانسیل‌های کسب‌وکار خود نیز به خوبی بهره‌برداری کنید.

جرایم مالیاتی تاکسی‌های اینترنتی

عدم رعایت قوانین مالیاتی می‌تواند به جرایم نقدی و غیرنقدی منجر شود. رانندگان و شرکت‌های تاکسی‌های اینترنتی باید از این جرایم آگاه باشند تا از مشکلات مالیاتی جلوگیری کنند. جرایم مالیاتی مرتبط با تاکسی‌های اینترنتی به چندین نکته کلیدی اشاره دارد.

·      نخست، عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی که طبق ماده ۱۹۲ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورت عدم ارائه در مهلت مقرر، مشمول جریمه‌ای بالغ بر ۳۰٪ مالیات متعلق خواهد شد. این جریمه غیر قابل بخشودگی است و می‌تواند بار مالی سنگینی به همراه داشته باشد.

·      دوم، عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر به موجب ماده ۱۹۰ قانون مالیات‌های مستقیم، جریمه‌ای معادل ۲.۵٪ مالیات به ازای هر ماه تأخیر را به دنبال دارد که این نیز می‌تواند مشکلات مالی جدی ایجاد کند.

·      سوم، عدم ارائه اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها که شرکت‌های تاکسی اینترنتی موظف به گزارش‌دهی فصلی آن هستند، می‌تواند موجب تحمیل جریمه‌ای معادل ۱٪ مبلغ تراکنش‌ها گردد. از این رو، آگاهی از این قوانین و رعایت آن‌ها برای جلوگیری از مشکلات مالیاتی امری ضروری است.

مبلغ معافیت مالیاتی رانندگان تاکسی

در سال 1404، رانندگان تاکسی که درآمد سالانه‌شان تا سقف 288 میلیون تومان (معادل 24 میلیون تومان در ماه) باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند. به عبارت دیگر، درآمد ماهانه تا 24 میلیون تومان مشمول معافیت مالیاتی است. این سیاست مالیاتی، به منظور حمایت از قشر زحمتکش رانندگان تاکسی و تسهیل شرایط معیشتی آنان طراحی شده است. بدین ترتیب، رانندگان با درآمد زیر این حد، می‌توانند از بار مالیاتی کمتری رنج ببرند و به منظور بهبود وضعیت اقتصادی خود و خانواده‌شان، فرصت بیشتری برای سرمایه‌گذاری و پس‌انداز داشته باشند.

لازم به ذکر است که میزان معافیت درآمد هرساله توسط سازمان امور مالیاتی و مطابق با قانون بودجه تعیین می‌شود، بنابراین این شرایط ممکن است در سال‌های آتی تغییر کند و رانندگان باید به قوانین جدید توجه داشته باشند تا از حقوق مالیاتی خود به‌درستی بهره‌برداری کنند.

معافیت مالیاتی حقوق، به ویژه برای رانندگان تاکسی، به عنوان یکی از تسهیلات مهم مالیاتی در نظر گرفته می‌شود. این معافیت به منظور حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و کاهش بار مالیاتی بر دوش افرادی که در این حرفه فعالیت می‌کنند، طراحی شده است. سقف معافیت مالیاتی برای سال 1404 به میزان 24 میلیون تومان در ماه یا 288 میلیون تومان در سال تعیین گردیده است. به این معنا که درآمد ماهانه هر راننده تاکسی که از این سقف فراتر رود، مشمول مالیات خواهد شد.

لذا، در صورتی که درآمد راننده تاکسی بیش از 24 میلیون تومان باشد، مازاد بر این مبلغ در محاسبات مالیاتی لحاظ می‌گردد و به این ترتیب، رانندگان باید توجه ویژه‌ای به محاسبه دقیق درآمد خود داشته باشند تا از عواقب مالیاتی ناخواسته جلوگیری کنند.

آیا فعالیت در تاکسی های اینترنتی شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شود؟

فعالیت در تاکسی های اینترنتی به طور کلی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیست. این معافیت مالیاتی به رانندگان این امکان را می‌دهد که به طور مؤثرتر به انجام خدمات خود بپردازند و بار مالی اضافی را از دوش آنان بردارد. رانندگان این پلتفرم ها به عنوان ارائه دهندگان خدمات حمل و نقل عمومی درون شهری، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. این موضوع به وضوح در رأی دیوان عدالت اداری نیز مشخص شده است که حق‌الزحمه رانندگان نباید مشمول این مالیات گردد.

در این راستا، شرکت‌های فعال تاکسی اینترنتی به عنوان پلتفرم‌های ارائه دهنده این خدمات، درصدی از کرایه دریافتی هر سفر را به عنوان کمیسیون دریافت می‌کنند که این کمیسیون به طور کامل مشمول مالیات بر ارزش افزوده است. به عبارت دیگر، مالیات بر ارزش افزوده صرفاً بر کمیسیون دریافتی این شرکت‌ها اعمال می‌شود و رانندگان از این لحاظ بی‌نیاز از پرداخت مالیات هستند. این معافیت به رانندگان امکان می‌دهد تا با کاهش بار مالی، به ارائه خدمات خود ادامه دهند و در عین حال، پلتفرم‌ها به عنوان نهادهای واسط، مالیات مربوط به درآمد خود را پرداخت کنند.

راهنمای جامع ثبت نام و پرداخت مالیات تاکسی

هر راننده تاکسی که دارای درآمد است، می‌بایست در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت نام انجام دهد. این ثبت‌نام به صورت اینترنتی بوده و از طریق سامانه my.tax.gov.ir قابل انجام است. در مرحله نخست، راننده باید به سامانه مراجعه کرده و یک حساب کاربری ایجاد کند. پس از آن، لازم است مشخصات شناسنامه‌ای خود را وارد نماید و کد ملی و شماره تلفن همراه را ثبت کند.

همچنین، ثبت آدرس محل سکونت و فعالیت نیز از دیگر مراحل ضروری است. در نهایت، اتصال کد شبا و کارتخوان به پرونده مالیاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا فرایند مالیات‌دهی به‌درستی انجام شود. این اقدامات علاوه بر ایجاد شفافیت در درآمدها، به رانندگان کمک می‌کند تا از مزایای قانونی بهره‌مند شوند و در راستای مسئولیت‌های مالی خود، به درستی عمل نمایند.

سؤالات متداول

چگونه باید درآمد رانندگان تاکسی اینترنتی محاسبه شود؟

درآمد رانندگان تاکسی اینترنتی معمولاً از طریق اپلیکیشن‌های مربوطه ثبت می‌شود. این درآمد شامل هزینه‌های سفر، پورسانت‌ها و همچنین انعام‌های دریافتی است.

آیا رانندگان تاکسی اینترنتی به صورت خودکار مالیات پرداخت می‌کنند؟

خیر، رانندگان تاکسی اینترنتی باید به صورت دستی مالیات خود را پرداخت کنند. این فرایند شامل ثبت درآمد، محاسبه مالیات و ارسال اظهارنامه به سازمان مالیاتی است.

آیا نرخ مالیات برای درآمد رانندگان تاکسی اینترنتی متفاوت است؟

بله نرخ مالیات برای درآمد رانندگان تاکسی اینترنتی ممکن است بسته به میزان درآمد و نوع فعالیت متفاوت باشد. این نرخ‌ها به صورت پلکانی بر اساس قوانین مالیاتی تعیین می‌شوند.