به گزارش ایرنا، با اجرای نهضت توسعه عدالت آموزشی توسعه زیرساخت‌های آموزشی در استان زنجان وارد مرحله‌ای تازه شده است که در آن هم‌افزایی میان نهادهای دولتی، مشارکت مردمی و برنامه‌ریزی‌های هدفمند، مسیر مدرسه‌سازی را هموارتر کرده است.
در سال جاری، با اختصاص ۴۰۳ میلیارد تومان اعتبار استانی، اجرای بیش از ۱۰۰ پروژه عمرانی و مشارکت فعال خیرین در ساخت و تعمیر مدارس، چشم‌انداز روشنی برای ارتقای کیفیت آموزش در استان ترسیم شده است.
این تحولات به‌ویژه در مناطق پرتراکمی جمعیتی که با کمبود مدرسه دست به گریبانند، نقش مهمی در پاسخگویی به نیازهای آموزشی ناشی از رشد جمعیت ایفا می‌کنند.
خبرگزاری ایرنا در میزگردی با حضور اصغر محمدی، مدیر اجرایی و نظارت اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان زنجان، علی‌اکبر فاضلی مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز استان زنجان و لیدا عصفوری رئیس گروه فرهنگی و اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان به بررسی ابعاد اجرای طرح های مدرسه سازی در استان پرداخت.
اصغر محمدی، مدیر اجرایی و نظارت اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان زنجان
نهضت مدرسه‌سازی در زنجان؛ ۶۴۳ کلاس درس در دست اجرا
مدیر اجرایی و نظارت اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان زنجان از اجرای ۱۰۷ پروژه عمرانی در قالب نهضت عدالت آموزشی خبر داد که شامل احداث ۶۴۳ کلاس درس در نقاط مختلف استان است.
اصغر محمدی افزود: هدف اصلی این طرح، ارتقای سرانه آموزشی دانش‌آموزان است؛ در حال حاضر، سرانه آموزشی در زنجان حدود ۶ متر مربع برای هر دانش‌آموز است که از میانگین کشوری (۵.۳ متر مربع) بالاتر است و با تکمیل پروژه‌های در دست اجرا، این رقم به ۶.۴۵ متر مربع خواهد رسید که نویدبخش بهبود چشمگیر فضای آموزشی در استان است.
وی با اشاره به بهره‌برداری از حدود ۲۰ پروژه تاکنون، اظهار داشت: در صورت همکاری و هماهنگی دستگاه‌های اجرایی، تا پایان سال جاری تعداد کلاس‌های تحویلی به ۱۵۰ خواهد رسید.
محمدی با بیان اینکه اجرای کامل این طرح حدود دو سال زمان خواهد برد، گفت: تأمین مالی پروژه‌های نهضت مدرسه‌سازی به صورت ترکیبی از منابع دولتی و مشارکت‌های مردمی است؛ نقش خیرین در این مسیر بسیار پررنگ بوده و بخش قابل توجهی از هزینه‌ها از طریق کمک‌های مردمی و فروش زمین‌های بدون استفاده آموزش و پرورش تأمین شده است.
وی اظهار کرد: در حال حاضر، بیش از ۱۰۰ قطعه زمین متعلق به آموزش و پرورش برای تغییر کاربری و فروش در نظر گرفته شده‌اند تا از محل درآمد حاصل، اعتبار لازم برای تکمیل پروژه‌ها فراهم شود.
به گفته محمدی، استان زنجان با پیشرفت ۵۵ درصدی در اجرای پروژه‌های نهضت مدرسه‌سازی، از میانگین کشوری جلوتر است و در جایگاه پنجم کشور قرار دارد.
وی ادامه داد:این موفقیت حاصل تلاش‌های مستمر مسئولان، مشارکت مردم و حمایت نهادهای دولتی است.
مدیر اجرایی و نظارت اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان زنجان گفت: تفاهم‌نامه‌ای نیز برای احداث ۵۷ مدرسه در استان اخیرا منعقد شده که در جهت کمک به حل چالش‌های موجود در شهر زنجان، به‌ویژه در حوزه کمبود فضاهای آموزشی و مشکلات ناشی از آن مانند ترافیک و نارضایتی عمومی، تنظیم شده است. این تفاهم‌نامه با حمایت شخص استاندار و پیگیری‌های ایشان به نتیجه رسیده و هدف آن تکمیل مدارس نیمه‌تمام در مناطق پرجمعیت و در نزدیکی حوزه‌های شهری است.
محمدی ادامه داد: در ابتدا مقرر شده بود که سازمان نوسازی مدارس عملیات اجرایی را آغاز کند و هم‌زمان وزارت راه و شهرسازی از طریق طرح‌های مرتبط با ریاست‌جمهوری، سهم خود را در ساخت این مدرسه ایفا کند؛ اکنون طبق تفاهم‌نامه جدید، مقرر شده که وزارت راه و شهرسازی ۵۰ درصد پروژه را اجرا و تحویل دهد و پس از پایان تعهدات وزارت راه و شهرسازی، ادامه عملیات اجرایی و تکمیل پروژه‌ها بر عهده سازمان نوسازی مدارس خواهد بود.
علی‌اکبر فاضلی مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز استان زنجان
۳۰ درصد مدارس استان زنجان توسط خیران ساخته شده است
مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز استان زنجان با اشاره به نقش حیاتی خیرین در توسعه فضاهای آموزشی، گفت: تاکنون نزدیک به ۳۰ درصد مدارس استان با مشارکت خیران احداث شده‌اند.
علی‌اکبر فاضلی با تأکید بر اهمیت این مشارکت‌ها، از اجرای ۶۷ پروژه مدرسه‌سازی با همراهی خیرین در سطح استان خبر داد که شامل ۳۰۸ کلاس درس می‌شود.
وی اظهار کرد: از مجموع این پروژه‌ها، ۲۶ مورد پس از پایان تعهد خیرین توسط دولت در حال تکمیل است، ۲۸ پروژه همچنان توسط خیرین در حال ساخت بوده و ۱۳ پروژه نیز متوقف شده‌اند که از این تعداد، هفت پروژه به دلیل پایان تعهد خیر و انتظار برای تأمین اعتبار دولتی و ۶ پروژه به دلیل مشکلات شخصی خیرین دچار توقف شده‌اند.
فاضلی گفت: با توجه به توسعه شهرک‌هایی مانند زیتون، زنگان‌شهر، ارغوان و ارم و احداث حدود ۲۰ هزار واحد مسکونی در شهر زنجان، این شهر با کمبود شدید فضای آموزشی مواجه است. بر اساس برآوردها، برای پاسخگویی به نیاز دانش‌آموزان این مناطق، احداث ۵۷ مدرسه ۱۲ کلاسه ضروری است.
وی ابراز امیدواری کرد: با بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی و همچنین مولدسازی املاک بدون استفاده آموزش و پرورش، بتوان در چشم‌انداز پنج‌ساله، سرانه آموزشی شهر زنجان را به میانگین استانی رساند.
فاضلی با بیان اینکه مدارس فعال استان به سه دسته مدارسی که نوساز هستند و نیازی به تعمیر ندارند، مدارسی که نیاز به تعمیرات جزئی دارند و مدارسی که نیازمند تعمیرات اساسی یا بازسازی کامل هستند؛ تقسیم می شود، گفت: از سال ۱۴۰۳ تاکنون، حدود هفت میلیارد تومان از محل آورده‌های خُرد خیرین برای تعمیر مدارس هزینه شده است؛ این کمک‌ها شامل مبالغی از ۱۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان در ماه بوده و حدود پنج هزار نفر از فرهنگیان استان در این طرح مشارکت دارند، مجموع این کمک‌ها به طور متوسط ماهانه ۷۰ میلیون تومان است.
وی ادامه داد: با وجود مصوبات متعدد در دوره‌های مختلف استانداری، بسیاری از آنها اجرایی نشده‌اند. پیشنهاد شده این طرح به سایر دستگاه‌ها نیز تسری یابد تا مانند فرهنگیان، کارکنان دیگر نهادها نیز به صورت داوطلبانه مشارکت کنند. برای این منظور فرم‌هایی تهیه شده تا افراد بتوانند میزان کمک ماهانه خود را ثبت کنند. جمع‌آوری این مبالغ خرد در مجموع منجر به تأمین منابع قابل توجهی شده است.
فاضلی افزود: از محل همین کمک‌ها، بیش از ۵۰۰ مدرسه در سطح استان تعمیر شده‌اند. همچنین برای مجموعه ورزشی استخر، ۶۰۰ میلیون تومان کمک جمع‌آوری شد که با همین مشارکت، پروژه دولتی به پروژه مشارکتی تبدیل شد و ۵۰ میلیارد تومان اعتبار دولتی جذب شد. مدرسه‌ای با نام «مدرسه معلم» نیز احداث شد که ۵۰ درصد آن از محل کمک‌های مردمی تأمین شد. علاوه بر آن، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با نام «باب‌الحوائج» نیز با همین منابع ساخته شده است.
مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز استان زنجان گفت: در حال حاضر، حدود ۱۶ مدرسه تخریبی در استان وجود دارد که در صورت تأمین اعتبار، آماده تخریب و بازسازی هستند. به عنوان نمونه، مدرسه «پیروزی» در شهر زنجان، در وضعیت تخریبی قرار دارد و با کمک خیرین در حال بازسازی است.
فاضلی یکی از مشکلات اساسی را نگهداری مدارس پس از احداث دانست و افزود: کمبود نیروی خدماتی و نبود سرانه نگهداری باعث شده که مدارس پس از چند سال دچار فرسودگی شوند، مدرسه‌ای با ۱۲ یا ۱۸ کلاس و حجم بالای رفت‌وآمد، نیازمند تعمیرات دوره‌ای و مقاوم‌سازی است. اگر این اقدامات به موقع انجام نشود، مدرسه به وضعیت تخریبی می‌رسد بنابراین، باید اعتبارات ویژه‌ای برای نگهداری و مقاوم‌سازی مدارس در نظر گرفته شود تا از تخریب زودهنگام آنها جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه وظیفه اصلی مجمع خیرین مدرسه ساز، توسعه و نهادینه‌سازی فرهنگ مدرسه‌سازی و مدرسه‌یاری در جامعه است، گفت: در حال حاضر، از مجموع ۶۷ پروژه مدرسه‌سازی که در استان در حال اجراست، دو سوم آنها در شهرستان خدابنده قرار دارند. بخش قابل توجهی از این پروژه‌ها با مشارکت مستقیم اهالی منطقه انجام شده است؛ به‌طوری‌که در برخی موارد، ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه‌ها توسط مردم تأمین شده است؛ این سطح از گذشت و همکاری مردمی، نشان‌دهنده فرهنگ والای مشارکت در منطقه است.
لیدا عصفوری رئیس گروه فرهنگی و اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان
اختصاص ۴۰۳ میلیارد تومان برای ساخت مدارس در زنجان
رئیس گروه فرهنگی و اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان، از اختصاص ۴۰۳ میلیارد تومان اعتبار استانی برای پروژه‌های فصل آموزش در سال جاری خبر داد.
لیدا عصفوری افزود: این رقم که معادل ۱۵ درصد از کل منابع استانی است، نشان‌دهنده جایگاه اولویت‌دار آموزش در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای استان زنجان محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: بر اساس این اعتبار، ۵۰ پروژه احداثی جدید در کنار طرح‌های تعمیر، تجهیز و نگهداری مدارس موجود در سطح استان و شهرستان‌ها برنامه‌ریزی شده است. این اقدامات در پاسخ به نیازهای فزاینده ناشی از توسعه شهری، به‌ویژه در شهرک‌های جدیدی مانند گلشهر و کوی زیتون صورت گرفته است. طبق برآوردها، استان زنجان برای رسیدن به سطح استاندارد سرانه آموزشی، به احداث ۵۷ مدرسه ۱۲ کلاسه جدید نیاز دارد.
عصفوری اظهار کرد: در همین راستا، تفاهم‌نامه‌ای سه‌جانبه میان اداره کل راه و شهرسازی، اداره کل آموزش و پرورش، اداره کل نوسازی مدارس و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان منعقد شده است. بر اساس این تفاهم‌نامه، منابع مالی احداث مدارس طی سه سال به‌صورت مساوی از سوی هر نهاد تأمین خواهد شد: آموزش و پرورش از محل مولدسازی اموال مازاد، راه و شهرسازی از اعتبارات اقدام ملی، و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی از منابع استانی.
وی همچنین به ظرفیت‌های قانونی موجود برای تکمیل فضاهای نیمه‌تمام آموزشی اشاره کرد و گفت: یکی از این ظرفیت‌ها، استفاده از مشوق‌های مالیاتی برای خیرین است که در قالب آیین‌نامه اجرایی تعریف شده و شامل دو حالت اصلی می‌شود: در حالت اول، پروژه‌ای نیمه‌تمام که با منابع دولتی آغاز شده و پیشرفت فیزیکی آن کمتر از ۵۰ درصد است، می‌تواند به خیر واگذار شود تا ادامه پروژه را تا مرحله بهره‌برداری انجام دهد. در این صورت، ۵۰ درصد از مبلغ هزینه‌کرد به‌عنوان بخشودگی مالیاتی برای وی در نظر گرفته می‌شود. در حالت دوم، اگر خیری پروژه‌ای را از ابتدا تا انتها بسازد و تا ۵۰ درصد آن را پیش برده باشد، کل هزینه‌کرد وی برای تکمیل پروژه به‌عنوان مشوق مالیاتی قابل محاسبه خواهد بود.
عصفوری همچنین به اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت‌های دولتی اشاره کرد و گفت: دستگاه‌های متولی می‌توانند شرکت‌های زیرمجموعه خود را ترغیب کنند تا در قالب مسئولیت اجتماعی، بخشی از ظرفیت خود را به مشارکت در پروژه‌های عمرانی و آموزشی اختصاص دهند. فرمانداری‌ها نیز می‌توانند از این ظرفیت‌ها بهره‌برداری کنند تا روند تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام در سطح استان تسریع شود.
وی با اشاره به تجربه موفق سال گذشته در استفاده از مشوق‌های مالیاتی، اعلام کرد: در سال جاری نیز ۶ پروژه آموزشی در استان زنجان تعریف شده‌اند که برای احداث مدارس در مناطق مختلف استان پیش‌بینی شده‌اند.
عصفوری گفت: در حال حاضر، مهم‌ترین چالش استان زنجان مربوط به احداث فضاهای آموزشی در شهر زنجان، به‌ویژه در مناطق مرکزی و شهرک‌های اقماری است در حالیکه سایر شهرستان‌های استان با مشکلاتی در مقیاس کوچک‌تر مواجه‌اند، در مرکز استان به دلیل بارگذاری جمعیتی بالا در شهرک‌های جدید، فشار زیادی بر زیرساخت‌های شهری وارد شده است.
وی اظهار کرد: با توجه به محدودیت منابع دولتی، تاکنون تنها خدمات زیربنایی مانند آب، برق و گاز در این مناطق تأمین شده‌اند تا امکان اسکان اولیه برای ساکنین فراهم شود. در مرحله بعد، اولویت دولت تأمین خدمات روبنایی از جمله مدارس، مراکز بهداشتی، کلانتری‌ها، فضاهای ورزشی و فرهنگی است. در میان این خدمات، فضاهای آموزشی در اولویت قرار دارند.
عصفوری تأکید کرد: تمام تلاش مسئولان استان بر این است که طی سه سال آینده، نیازهای آموزشی شهرک‌های جدید را حداقل تا سطح استاندارد تأمین کرده و مشکلات ناشی از کمبود فضاهای آموزشی در این مناطق را برطرف کنند.