به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ رؤسای جمهور و رهبران کشورهای منطقه و جهان در مراسم‌هایی مانند نشست شرم‌الشیخ، به صراحت از پایان جنگ و آغاز دوره‌ای جدید سخن گفته‌اند. اما واقعیت‌های میدانی حاکی از نقض مکرر آتش‌بس توسط رژیم صهیونیستی است. گویا وفاداری با توافق‌ها و آتش‌بس‌ها مفهومی بیگانه برای صهیونیست‌ها به شمار می‌رود. اگر جنگ در غزه واقعا کاهش یابد یا در حالت بسیار خوشبینانه شاهد آتش‌بس در غزه باشیم(که با توجه به وضعیت موجود بعید به نظر می‌رسد) رژیم اسرائیل به سراغ هدف استراتژیک، مهم و آسانتر نسبت به کشورهای دیگر منطقه می‌رود. سوریه، که اکنون با خلأ قدرت و چالش‌های جدی رو به‌روست.
شکست استراتژیک رژیم اسرائیل در غزه
جنگ دو ساله غزه، هرچند با هزینه‌های انسانی و تخریب گسترده برای فلسطینیان همراه بود، اما در بعد استراتژیک دستاورد قابل توجهی برای اسرائیل نداشت. برعکس، این جنگ باعث شد که اسرائیل از لحاظ سیاسی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی دچار خسارات بزرگی شود. با این همه، رژیم اسرائیل که این روزها تحت کنترل جناح‌های راست افراطی قرار دارد، به جای عقب‌نشینی، در پی ایجاد تغییرات بنیادین در منطقه است.
رژیم اسرائیل با وجود شکست در غزه، فرصت می‌بیند تا از شرایط داخلی دشوار فرار کرده و با بهره‌گیری از ضعف و شکنندگی‌های منطقه، تحولات را به نفع خود رقم بزند. سوریه، به عنوان یکی از مهم‌ترین کانون‌های بحران در منطقه، گزینه اصلی برای این تغییرات است.
چرا سوریه محور توجه اسرائیل است؟
سوریه به دلایل متعددی در مرکز استراتژی اسرائیل قرار دارد:
قلب پروژه ژئوپلیتیکی اسرائیل در خاورمیانه
اسرائیل تلاش می‌کند با تجزیه و بازتعریف مرزهای کشورها، منطقه‌ای متشکل از واحدهای کوچک قومی و فرقه‌ای ایجاد کند. سوریه با داشتن تنوع قومی و مذهبی و ارتباط جغرافیایی و اجتماعی با عراق، ترکیه و ایران، بهترین بستر برای تحقق این هدف است. تحولات سوریه به سرعت به کشورهای همجوار سرایت خواهد کرد و معادلات منطقه را دگرگون می‌کند.
تمرکز پروژه‌های عملیاتی و نظامی اسرائیل در سوریه
از پروژه‌هایی مانند «گذرگاه داوود» گرفته تا ایجاد منطقه حائل در جنوب سوریه و گذرگاه انسانی سویداء،رژیم اسرائیل به طور جدی حضور و نفوذ خود را در سوریه تثبیت کرده است. برخی از این پروژه‌ها در حال اجرا هستند و برخی دیگر منتظر فرصت مناسب برای عملیاتی شدن.
ضعف و شکنندگی اوضاع داخلی سوریه
سوریه درگیر رقابت میان چند ارتش و گروه‌های مختلف است و این وضعیت شکننده، اسرائیل را ترغیب به مداخله بیشتر می‌کند. همچنین وضعیت سیاسی متزلزل و اختلافات فرقه‌ای و قومی، زمینه را برای هر گونه بی‌ثباتی جدید فراهم کرده است.
خلأ امنیتی در جنوب سوریه
رژیم اسرائیل با جلوگیری از استقرار دوباره دولت مرکزی در جنوب سوریه، خلأ امنیتی ایجاد کرده که از آن به عنوان بهانه‌ای برای حفظ حضور نظامی خود استفاده می‌کند.
اسرائیل وضعیتی در سوریه به وجود آورده که ظاهراً تنها دو گزینه برای دمشق باقی مانده است: جنگ یا تسلیم تحقیرآمیز.
این تسلیم شامل واگذاری جولان اشغالی، بلکه مناطق وسیعی از جنوب سوریه نیز می‌شود.ژنرال‌ها و افسران پیشین اسرائیلی نیز به صراحت گفته‌اند اسرائیل در این مرحله تمایلی به توافق ندارد، زیرا چنین توافقی، کنترل و نفوذ آن‌ها را کاهش می‌دهد و بدون دستاوردی ملموس، امتیازهای بزرگی به دمشق می‌دهد.
آیا طرح صلح ترامپ قابل اتکاست؟
دولت ترامپ تلاش دارد نظم امنیتی جدیدی در خاورمیانه شکل دهد تا جایگزین نظام قدیمی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شود. در این نظام، سوریه همچنان بخشی از معادلات کلان باقی مانده است.
کند.
با این حال، نباید به حمایت واشنگتن به عنوان تضمین‌کننده بازدارندگی اسرائیل دل بست. کشورهای متحد آمریکا در منطقه توافقات عمیقی با واشنگتن دارند و این کشور منافع رژیم اسرائیل را نیز در نظر می‌گیرد، حتی اگر به قیمت نقض حاکمیت سوریه باشد.
علاوه بر این، واشنگتن شرایط توافق امنیتی اسرائیل-سوریه را مطابق میل اسرائیل تنظیم می‌کند، بدون آنکه به حقوق بین‌الملل یا موازنه سیاسی واقعی توجه کند.
تداوم حاکمیت افراطیون در اسرائیل
بزرگ‌ترین تهدید برای سوریه، ادامه سلطه جناح راست افراطی در رژیم اسرائیل است.طرح‌هایی مانند «گذرگاه داوود»، «کوه بشان» و «اسرائیل بزرگ» که تسلط بر دمشق را هدفی مقدس می‌دانند، نشان می‌دهد که اسرائیل چشم‌اندازی فراتر از منافع سیاسی صرف دارد و این مسأله بحران را پیچیده‌تر می‌کند.