به گزارش ایرنا، فوک خزری تنها پستاندار بزرگترین دریاچه جهان و یکی از معروفترین موجودات دریای کاسپین است که مدتهاست حال خوشی ندارد. طی سالهای اخیر مشاهده لاشههای این گونه متفاوت آبزی در سواحل جنوبی دریای کاسپین این نگرانی را در بین دوستداران محیط زیست به وجود آورده که خطر انقراض نسل فوکهای خزری بیش از هر زمان دیگری این جاندار دریایی را تهدید میکند.
بر اساس اعلام اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت، فوک خزری در فهرست جانوران آسیبپذیر قرار داشته و نیاز شدید به حفاظت دارد. اما این حفاظت فقط مختص ایران نیست و باید کشورهای روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و جمهوری آذربایجان نیز به عنوان همسایگان خزر در این زمینه مشارکت کنند.
در خزر، کوچکترین گونه فوکهای واقعی، یعنی فوکهای بدون گوش است و فقط در این دریاچه یافت میشود امادر ماه های اخیر ۴۵ لاشههای ثبت شده از این گونه خاص آبزی در سواحل مازندران کشف شده است.
همچنین سازمان محیط زیست اعلام کرد از ابتدای فروردین تا اوایل مهرماه امسال، لاشه ۶۰ قلاده فوک خزری در نوار ساحلی شمال کشف شد که حدود ۷۰ درصد این تلفات در سواحل استان مازندران، ۲۳ تا ۲۴ درصد در گیلان و یک تا دو درصد در سواحل استان گلستان مشاهده شده است.
ویژگی مهم لاشههای مشاهده شده این است که تقریباً تمامی آنها در شرایطی به سواحل ایران رسیدهاند که دست کم یکی دو هفته از مرگشان گذشته بود، موضوعی که نشان میدهد مرگ این جانوران در آبهای تحت حاکمیت ایران رخ نداده و احتمالاً در مناطق شمالی دریای خزر اتفاق افتاده است و سپس لاشهها بر اثر جریانهای آبی به سواحل ما منتقل شدهاند.
مشاهدات نشان میدهد این جانوران در تورهای صیادی گرفتار نشده یا با قایق و اجسام سخت برخورد نکردند و نشانهای از تلف شدن بر اثر دخالت انسانی دیده نمیشود و کاهش منابع غذایی، حضور گونههای مهاجم کیلکا کاهیان، آلودگی دریا، تغییرات دمایی و کاهش ورودی رودخانه ها، شرایط زیستگاه فوک خزری را به مرزهای ب نگران کنندهای رسانده است.
در خزر، کوچکترین گونه فوکهای واقعی، یعنی فوکهای بدون گوش است و فقط در این دریاچه یافت میشود اما در ماه های اخیر ۴۹ لاشههای ثبت شده از این گونه خاص آبزی در سواحل مازندران کشف شده است.
این پستاندار دریای خزر در بیشتر نقاط دریا زندگی میکند و محل زیست آن بر حسب در دسترس بودن مواد. غذایی و به صورت فصلی متغیر است. در فصل تابستان و پاییز بیشتر فوکهای خزر در آبهای سرزمینی ایران به سر میبرند.
در ایران و در سالهای دهه ۶۰ شمسی تعدادی از ساکنان مازندران خاطراتی از دیدن فوکها که به آن «سگ آبی» نیز میگویند در اسکلههای خلوت مانند اسکله «نکا» به یاد دارند. فوک خزری از لحاظ ژنتیکی و حفظ تعادل در زنجیره غذایی دریای خزر بسیار با ارزش و مهم است.
این گونه آبزی به واسطه قرار گرفتن در راس هرم غذایی و پراکنش آن در کل زیستگاه، به عنوان گونه شاخص دریای خزر محسوب میشود. وجود فوک در دریای خزر که معیشت بسیاری از مردم وابسته به آن است، از نشانههای سلامت دریای خزر به حساب میآید.
در این ارتباط روح الله اسماعیلی معاون اداره کل محیط زیست مازندران، روز دوشنبه در حاشیه نشست شورای محیط زیست مازندران در ساری در گفت و گو با خبرنگاران با اشاره به انجام پایشهای مستمر در نوار ساحلی استان اظهار کرد: لاشه ۲ قلاده فوک در سواحل شهرستانهای تنکابن و بهشهر (محدوده میانکاله) شناسایی و مستندسازی شد.
وی با بیان اینکه لاشهها در وضعیت فساد پیشرفته قرار داشتند، افزود: بهدلیل شرایط نامناسب، امکان کالبدگشایی و بررسی دقیق علت مرگ این فوکها فراهم نبود.
اسماعیلی با تأکید بر تداوم اجرای برنامه اقدام ملی حفاظت از فوک خزری، ادامه داد: پایشها با مشارکت مرکز امداد و نجات فوک خزری و همکاری ادارهکل دامپزشکی استان همچنان ادامه دارد و در صورت فراهم بودن شرایط فنی، نمونهبرداری تخصصی با هماهنگی نهادهای مسئول انجام خواهد شد.
معاون محیط زیست طبیعی مازندران در پایان از صیادان، گردشگران و جوامع محلی خواست در صورت مشاهده فوک زنده یا لاشههای احتمالی، موضوع را از طریق سامانه ۱۵۴۰ یا ادارات محیط زیست شهرستانها گزارش دهند تا اقدامات لازم در سریعترین زمان ممکن صورت گیرد.