استئوپروز یا پوکی استخوان، یکی از شایعترین بیماریهای مزمن اسکلتی است که با کاهش تودهی استخوانی و افزایش خطر شکستگی همراه است. گرچه این بیماری اغلب در بزرگسالی یا سالمندی بروز میکند، اما ریشههای آن در سالهای کودکی و نوجوانی شکل میگیرد.
حداکثر تودهی استخوانی (Peak Bone Mass) معمولاً تا پایان دههی دوم زندگی به دست میآید و این مرحله تعیینکنندهی مقاومت استخوان در سالهای بعد است. بنابراین، هر عاملی که در دوران رشد موجب اختلال در تشکیل استخوان شود (دریافت ناکافی کلسیم و ویتامینD ، کمتحرکی و بیماریهای مزمن) میتواند زمینهساز بروز استئوپروز در آینده باشد.
در کودکان مبتلا به بیماریهای روماتولوژیک، خطر پوکی استخوان بهطور قابلتوجهی افزایش مییابد. التهاب مزمن، کاهش تحرک بدنی و مصرف طولانیمدت کورتیکواستروئیدها از مهمترین عوامل تضعیف استخوان در این گروه هستند. توجه به پیشگیری و پایش سلامت استخوان در این گروه سنی، بخش مهمی از مراقبت های روماتولوژیک محسوب میشود.
ورزش منظم، تغذیهی متعادل و قرار گرفتن کافی در معرض نور خورشید، سه رکن اساسی حفظ سلامت استخوان هستند. فعالیتهای تحملکنندهی وزن (Weight-bearing) مانند دویدن سبک، پریدن و تمرینات مقاومتی، بهویژه در دوران رشد، بیشترین تأثیر را در تقویت استخوان دارند.
پیشگیری از استئوپروز، از دوران کودکی آغاز میشود. همکاری بین پزشکان، مربیان ورزشی و خانوادهها در آموزش سبک زندگی فعال و تغذیهی مناسب، میتواند نسل آینده را در برابر یکی از شایعترین علل ناتوانی در سنین بالا محافظت کند.
- دوشنبه ۲۸ مهر پوکی استخوان و تغذیه
- سه شنبه ۲۹ مهر پوکی استخوان و تربیت بدنی
- چهارشنبه ۳۰ مهر پوکی استخوان و نور آفتاب و ویتامین D
- پنجشنبه ۱ آبان پوکی استخوان و پیشگیری از سقوط و شکستگی
- جمعه ۲ آبان پوکی استخوان و تشخیص زودرس
- شنبه ۳ آبان پوکی استخوان و شروع به موقع درمان
- یکشنبه ۴ آبان پوکی استخوان و تداوم درمان کامل
دکتر شیما صالحی – فوق تخصص روماتولوژی کودکان/ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران