نخست، خاتمه درگیریها و تنشهای نظامی و برقراری آتشبس فوری و دوم، ایجاد سازوکارهایی برای تثبیت امنیت و صلح پایدار میان پاکستان و افغانستان. برای پیشبرد بخش دوم نیز اعلام شد نشست بعدی در تاریخ ۲۵ اکتبر (سوم آبان) و در شهر استانبول برگزار خواهد شد.
اما در مورد توافق آتشبس فوری اخیر در دوحه چند نکته قابل تأمل وجود دارد.۱- تصریح طالبان به خودداری از هرگونه حمایت از گروههای فعال علیه پاکستان، امتیاز بزرگی برای اسلامآباد محسوب میشود؛ بهخصوص آنکه برای طرف مقابل چنین تصریحی در نظر گرفته نشده و صرفاً به ترک اقدام خصمانه دو طرف علیه یکدیگر اشاره شده است. این موضوع با مواضع طالبان در مورد حمایت پاکستان از داعش خراسان فاصله دارد و در عین حال محدودیت صریحی برای فعالیت مخالفان سیاسی طالبان در پاکستان ایجاد نمیکند.
۲- این توافق مسیر تلاشهای طالبان برای میانجیگری میان دولت اسلامآباد و تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) را خواهد بست. درواقع پاکستان با گنجاندن چنین تصریحی در توافق، نشان داد دیگر هیچ نوع رابطهای میان طالبان و تیتیپی را پذیرش و تحمل نخواهد کرد.۳- تداوم مذاکره در چارچوب تعیین شده دوحه، میتواند به بسیاری از منازعات در داخل پاکستان پایان داده و درخواستها برای مذاکره با طالبان افغانستان را صرفاً به حوزه امنیتی و نظامی منتقل کند. در توضیح این امر باید گفت در ماههای اخیر اپوزیسیون دولت و بهخصوص حزب تحریک انصاف عمرانخان و دولت ایالتی تحت کنترل این حزب در خیبرپختونخوا، بر مداخله سیاسیون و دوری از گزینههای امنیتی و نظامی، به عنوان تنها مسیر ممکن برای رفع چالش با افغانستان و حل مشکل تیتیپی تأکید داشتند. اما در مسیر کنونی که در دوحه استارت خورد، این نظامیان و مسئولان اطلاعاتی و امنیتی هستند که نقشآفرینی میکنند.
۴- در نهایت، گنجاندن مادهای که به ایجاد یک سازوکار مشترک با نظارت کشورهای میانجی برای تضمین اجرای توافق اشاره دارد، در عمل به نفع پاکستان خواهد بود، چرا که ادعاهای طالبان در مورد عدم حضور و فعالیت گروههای مخالف اسلامآباد در افغانستان، قابل راستیآزمایی خواهد کرد.
کفه ترازو به نفع اسلامآباد سنگینی میکند
پس از نزدیک به دو هفته تنش شدید سیاسی و نظامی میان پاکستان و طالبان، سرانجام با میزبانی شهر دوحه و میانجیگری کشورهای قطر و ترکیه، توافقی برای برقراری آتشبس فوری میان دوطرف به امضا رسید که بر دو رکن استوار شده است.
صاحبخبر -
∎