کارگرجم از معدود بازیکنانی است که در طول دوران فعالیت خود در چهار پست مهم دفاعی شامل دفاع راست، دفاع چپ، دفاع پوششی و یارکوب ایفای نقش کرده و به واسطه توانایی بالا و تعهد به تیم، به عنوان یکی از ستون‌های خط دفاعی استقلال محسوب می‌شد.
وی علاوه بر نقش موثر در باشگاه، در فوتبال ملی نیز نام خود را جاودانه کرده است؛ زننده نخستین گل ایران در نخستین دیدار رسمی با تیم ملی سوریه و رکورد حضور پایدار در مسابقات «شهرآورد» پایتخت را نیز به همراه تنها دو بازیکن دیگر در اختیار دارد.
این پیشکسوت تیم ملی، از مدتی پیش درگیر بیماری سرطان شده اما روند درمان و بهبود وی، مثبت و امیدبخش بوده است. این خبر خوش، در کنار پیام‌های محبت‌آمیز هواداران و دوستداران فوتبال، نشان می‌دهد که حلقه ارتباط میان نسل‌های قدیم و جدید فوتبال ایران همچنان پررنگ است.
مطالبه از فدراسیون و نهادهای مسئول
این اتفاق، بار دیگر بحث ضرورت حمایت از پیشکسوتان ورزش کشور را پررنگ می‌کند. کارشناسان و اهالی فوتبال بر این باورند که در حالی که بودجه‌های کلانی صرف برخی بازیکنان کم‌اثر یا هزینه‌های غیرضروری می‌شود، بخشی از این منابع باید به رفاه، درمان و پشتیبانی از چهره‌هایی اختصاص یابد که اعتبار فدراسیون و تیم ملی حاصل تلاش‌های آنان بوده است.
منتقدان می‌پرسند، چگونه منابع برای سفرهای خارجی اعضای هیأت‌رئیسه فدراسیون به همراه برخی نمایندگان مجلس یا برنامه‌های جانبی فراهم می‌شود اما زمانی که پای نیازهای پیشکسوتان به میان می‌آید، کمبود بودجه مطرح می‌شود؟
انتقاد به صندوق حمایت از پیشکسوتان
در این میان، نسبت به اقدامات صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشور نیز انتقادهایی مطرح شده است. برخلاف مطالب منتشرشده در برخی رسانه‌ها مبنی بر پرداخت هزینه‌های درمان «اکبر کارگرجم» از سوی این صندوق، پیگیری‌ها نشان می‌دهد کمک‌های اصلی توسط باشگاه استقلال انجام شده است که جای تقدیر دارد.
کارگرجم، یکی از نمادهای فوتبال ایران، اکنون در مرحله حساس درمان بیماری خود قرار دارد و خوشبختانه چشم‌انداز بهبود وی روشن است. فرصت برای حمایت از نسل پرافتخار پیشکسوتان محدود است و نهادهای مسئول باید با اقدام عملی، نشان دهند که میراث‌داران فوتبال کشور همچنان در اولویت توجه و پشتیبانی هستند.
مشکلات ناتمام پیشکسوتان
پیشکسوتان فوتبال ایران، بخش بزرگی از حافظه ورزشی این کشور را شکل داده‌اند. آنان سال‌ها پیراهن تیم ملی و باشگاه‌های معتبر را بر تن کرده، افتخار آفریده و سرمایه اجتماعی بزرگی برای فوتبال ایران فراهم ساخته‌اند. با این حال، پس از پایان دوران حرفه‌ای، بسیاری از این چهره‌ها با مشکلات معیشتی، درمانی و نبود ارتباط مؤثر با فدراسیون فوتبال مواجه می‌شوند. در این میان، نبود یک کمیته پیشکسوتان رسمی و فعال در ساختار فدراسیون، پرسش‌های جدی درباره چگونگی استفاده از بودجه‌های حمایتی فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) ایجاد کرده است.
بررسی فدراسیون فوتبال در کشورهای دیگر نشان می‌دهد در ساختار فدراسیون‌های کشورهایی مانند ژاپن، کره‌جنوبی، انگلیس و استرالیا، کمیته‌ای ویژه برای پیشکسوتان یا بازیکنان سابق به‌طور رسمی شکل گرفته تا رسیدگی به وضعیت رفاهی، استفاده از تجربه مربی‌گری و حضور آنان در برنامه‌های فرهنگی و آموزشی را سامان دهد.
در ایران، این جایگاه رسمی وجود ندارد و حمایت‌ها به‌طور پراکنده، مقطعی و وابسته به پروژه‌های غیرسیستماتیک انجام می‌شود. این کمبود به کاهش تعامل بین نسل‌های فوتبال و فاصله گرفتن تجربه‌های ارزشمند از فوتبالیست‌های جوان منجر شده است.
سرانجام بودجه‌های حمایت فیفا و ای‌اف‌سی
فیفا از طریق برنامه FIFA Forward سالانه مبالغ قابل توجهی به فدراسیون‌های عضو می‌پردازد. بخشی از این اعتبار برای توسعه فوتبال پایه، زیرساخت‌ها، فوتبال بانوان و نیز برنامه‌های حمایت از پیشکسوتان پیش‌بینی شده است. کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز برنامه‌های توسعه‌ای ویژه دارد که شامل حمایت از بخش پیشکسوتان و رویدادهای نمادین می‌شود.
با توجه به جدول بالا که میزان کمک‌های فیفا و ای‌اف‌سی به فدراسیون‌های عضور را نشان می‌دهد، چند پرسش مطرح می‌شود:
۱_ آیا فدراسیون فوتبال ایران طرح رسمی با عنوان «حمایت از پیشکسوتان» به فیفا یا AFC ارائه کرده است؟
۲_ گزارش هزینه‌کرد این بودجه‌ها در دسترس افکار عمومی قرار گرفته است؟
۳_ سهم بخش پیشکسوتان از این کمک‌ها چه میزان بوده و چگونه هزینه شده است؟
۴_ اگر کمیته پیشکسوتان وجود ندارد، چه نهادی مسئول مدیریت این بخش منابع است؟
نمونه‌های موفق دنیا
بررسی اقدامات انجام شده از سوی فدراسیون فوتبال برخی از کشورها، به خوبی نشان می‌دهد که چگونه با یک برنامه‌ریزی، وظیفه رسیدگی به پیشکسوتان فوتبال را به خوبی انجام می‌دهند.
انگلیس: کمیته پیشکسوتان فدراسیون در همکاری با اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای (PFA)، خدمات درمانی و مشاوره شغلی ارائه می‌دهد.
ژاپن: کمیته Legends، پیشکسوتان را به‌عنوان مربیان پایه به کار می‌گیرد و بودجه آن را از فیفا تأمین می‌کند.
استرالیا: بودجه فیفا Forward را میان توسعه فوتبال مناطق محروم و بیمه درمانی بازیکنان بازنشسته تقسیم می‌کند.
پیامدهای فقدان کمیته پیشکسوتان در ایران
نداشتن کمیته پیشکسوتان در فوتبال ایران سبب بروز مشکلات متعددی برای این قشر شده است. نبود ساختار مشخص سبب «کم‌شدن ارتباط نسل‌ها و انتقال»، «حل‌نشدن مشکلات درمانی و رفاهی پیشکسوتان»، «عدم شفافیت در گزارش مالی به فیفا و AFC» و «کاهش اعتماد عمومی به مدیریت فوتبال» شده است.
راهکارهای پیشنهادی
برای برون‌رفت از این وضعیت، موارد زیر پیشنهاد می‌شود:
۱. تشکیل کمیته پیشکسوتان در فدراسیون فوتبال با شرح وظایف روشن و مطابق الگوهای فیفا و ای‌افی‌سی.
۲. انتشار سالانه گزارش مالی تفصیلی شامل هزینه‌کرد بودجه بین‌المللی در بخش پیشکسوتان.
۳. تعریف پروژه‌های پایدار مانند استفاده از پیشکسوتان در آکادمی‌های ملی.
۴. همکاری با وزارت ورزش برای ایجاد صندوق کمک و بیمه درمانی ویژه پیشکسوتان.
حمایت از پیشکسوتان فوتبال ایران، نه یک اقدام رفاهی صرف، بلکه سرمایه‌گذاری روی آینده فوتبال کشور است. وجود کمیته رسمی، استفاده شفاف از بودجه‌های فیفا و ای‌اف‌سی و انتشار گزارش‌های عمومی، می‌تواند هم به ارتقای جایگاه ایران در فوتبال آسیا کمک کند و هم اعتماد جامعه ورزشی و علاقه‌مندان را به مدیریت فوتبال بازگرداند.