رشد سریع جمعیت سالمندان در ایران به یکی از چالش‌های بزرگ اجتماعی و اقتصادی کشور تبدیل خواهد شد. براساس اعلام مسئولان سازمان بهزیستی، ایران در آستانه ورود به مرحله کشور سالمند و حتی شدیداً سالخورده قرار دارد وضعیتی که نیازمند بازنگری فوری در سیاست‌ها و زیرساخت‌هاست. در این شرایط، مفهوم «اقتصاد نقره‌ای» به عنوان فرصتی طلایی برای استفاده از ظرفیت‌های سالمندان و ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش سازمان بهزیستی، اقتصاد نقره‌ای شامل تولید، عرضه و تقاضا برای کالا‌ها و خدماتی است که نیاز‌ها و ترجیحات افراد سالمند را پوشش می‌دهد این بخش از اقتصاد با افزایش جمعیت سالمندان در جهان اهمیت بیشتری پیدا کرده است. با توجه به افزایش طول عمر و نرخ پیری جمعیت در بسیاری از کشورها، این بخش از اقتصاد نقش کلیدی در رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی ایفا می‌کند.
توسعه خدمات بهداشتی و مراقبتی ویژه سالمندان، تولید و عرضه محصولات تخصصی، توسعه گردشگری سالمندان و خدمات تفریحی متناسب با نیاز‌های آنان، ایجاد مراکز فرهنگی، آموزشی و ورزشی ویژه سالمندان و حمایت از کارآفرینی و کسب‌وکار‌های کوچک در حوزه سالمندی تنها بخش‌های از فرصت‌های ایجاد شده در حوزه اقتصاد سالمندی برای کشور است.
سید جواد حسینی؛ رئیس سازمان بهزیستی کشور با هشدار نسبت به سرعت بالای سالمندی جمعیت ایران گفت: اکنون ۱۲ درصد جمعیت ایران سالمند هستند و به‌زودی وارد مرحله کشور سالمند خواهیم شد و در سال‌های آینده حتی وارد فاز شدیداً سالخورده می‌شویم. این روند سریع، کشور را موظف می‌کند تا زیرساخت‌های حوزه سالمندی را در ابعاد سلامت، حمایت‌های اجتماعی و اقتصادی به طور جدی تقویت کند.
وی همچنین اظهار داشت: متأسفانه سالمندی هنوز در جامعه ما به عنوان یک مسئله اجتماعی جدی شناخته نشده و دچار یک گسل شناختی هستیم که اگر به رسمیت شناخته نشود، بحران‌زا خواهد بود.
دبیرخانه اقتصاد نقره‌ای در شهر همدان
در ادامه، حسینی مفهوم «اقتصاد نقره‌ای» را تشریح کرد و گفت: اقتصاد نقره‌ای یا اقتصاد سالمندی، یک عامل بسیار جدی و پایدار برای توسعه جامعه است. سالمندان فعال و بازنشستگانی که میانگین سن بازنشستگی آنها ۵۲ سال و امید به زندگی ۷۶ سال است، یک سوم عمر خود را در دوره بازنشستگی می‌گذرانند این دوره فرصتی برای تحقق آرزو‌ها و شکوفایی دوباره است.
وی افزود: سالمندان می‌توانند با انتقال تجربه، آموزش و مشارکت در فعالیت‌های سبک، نقش مؤثری در توسعه جامعه ایفا کنند. همچنین با توجه به افزایش جمعیت سالمند و تغییر ساختار خانواده‌ها، نیاز به خدمات مراقبتی، توانبخشی، سلامت و حمایتی در حال رشد است که این حوزه، زمینه‌ای مناسب و سریع برای ایجاد اشتغال جوانان محسوب می‌شود.
حسینی با اشاره به استان همدان گفت: همدان از نخستین شهر‌های دوستدار سالمند بوده و با همت مدیران استانی، دبیرخانه ملی اقتصاد نقره‌ای و مشاغل پیرامون سالمندان به این استان سپرده شده است که ظرفیت همدان را برای تبدیل شدن به پایلوت ملی در حوزه سالمندی نشان می‌دهد.
حرکت چین به سمت اقتصاد نقره‌ای
همچنین در مراسم روز سالمند که به میزبانی سازمان بهزیستی برگزار شد، سفیر چین نیز به افزایش امید به زندگی تا ۷۹ سال در این کشور اشاره کرد و گفت: جمعیت جهان به سرعت در حال سالمندی است و توجه به سالمندان از موضوعات کلیدی توسعه پایدار به شمار می‌رود. چین سالمندان را دارایی ارزشمند جامعه می‌داند و سیاست‌های مراقبتی و بهداشتی گسترده‌ای برای این قشر فراهم کرده است. سال گذشته بیش از ۱۴ میلیون فرد بالای ۶۵ سال در چین از خدمات مراقبتی بهره‌مند شدند و همزمان اقتصاد نقره‌ای پیرامون سالمندان را گسترش دادیم.
مژگان رضازاده؛ رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان نیز درباره اقتصاد نقره‌ای گفت: موضوع «اقتصاد نقره‌ای» که سفیر چین نیز به آن اشاره کرد یکی از رویکرد‌های نوین در مواجهه با پدیده سالمندی جمعیت است. منظور از اقتصاد نقره‌ای، مجموعه فعالیت‌ها، کالا‌ها و خدماتی است که برای پاسخگویی به نیاز‌ها و سبک زندگی سالمندان طراحی می‌شود. در واقع، افزایش جمعیت سالمندی می‌تواند به‌جای اینکه صرفاً یک چالش تلقی شود به فرصتی برای ایجاد بازار‌های جدید و اشتغال پایدار تبدیل شود.
وی افزود: به‌عنوان مثال در حوزه سلامت و مراقبت نیاز به خدمات تخصصی، پرستاری و توانبخشی افزایش می‌یابد. در بخش فناوری‌های نوین، ابزار‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های ویژه سالمندان بازار رو به رشدی خواهد داشت، گردشگری سالمندپسند، مسکن و محیط‌های دوستدار سالمند و حتی کارآفرینی سالمندان خود بخش دیگری از این ظرفیت‌هاست.
رضازاده بیان کرد: تجربه کشور‌هایی مانند چین نشان داده است که سالمندان می‌توانند نه‌تنها مصرف‌کننده خدمات باشند بلکه با انتقال تجربه، مشارکت در آموزش و حتی فعالیت‌های اقتصادی خرد و متوسط، تولیدکننده ارزش اقتصادی نیز شوند؛ بنابراین اگر سیاست‌گذاری صحیحی صورت گیرد، اقتصاد نقره‌ای می‌تواند به یک موتور محرک جدید برای اشتغال و توسعه در کشور ما تبدیل شود.
انتهای پیام/