داود گودرزی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران در یادداشت اختصاصی برای سرویس اجتماعی خبرگزاری آنا نوشت: مطلب حاضر مجالی برای پرداختن به یکی از حیاتی‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین مفاهیم در حکمرانی و مدیریت شهری است. مفهومی که بقا، پویایی و شکوفایی شهر‌های ما به ویژه کلان شهرها در گرو درک عمیق و پیاده‌سازی هوشمندانه آن است؛ تاب آوری شهری.
ما در عصری زندگی می‌کنیم که شهرها به مثابه قلب تپنده بیش از نیمی از جمعیت جهان را در خود جای دادند و به کانون‌های اصلی نوآوری اقتصادی و فرهنگی بدل شده‌اند. اما همین مراکز پرجنب و جوش به شکل فزاینده‌ای در معرض انواع شوک‌ها و تنش‌های حاد و مزمن قرار دارند.
تنش‌های مزمن و فرساینده‌ای همچون تغییرات اقلیمی، آلودگی هوا، بحران آب، نابرابری‌های اجتماعی، اقتصادی و فرسودگی زیرساخت‌ها تار و پود زندگی شهری را به آرامی، اما به طور مستمر و مداوم تضعیف می‌کند.
در چنین چشم انداز پرمخاطره‌ای، الگو‌های سنتی مدیریت شهری که صرفاً بر رشد و توسعه کالبدی متمرکز بود دیگر پاسخگو نیست. امروز ما نیازمند یک رویکرد نوین و یکپارچه هستیم. رویکردی که شهر را نه به عنوان ماشین ایستا بلکه مثابه اکوسیستم زنده و پویا در نظر می‌گیرد. اینجاست که مفهوم تاب آوری به صحنه می‌آید.
تاب آوری به چه معنا است؟
تاب آوری در ساده‌ترین تعریف، ظرفیت افراد، جوامع، نهادها، کسب و کار‌ها و سیستم‌های درون یک شهر برای بقا، انطباق و رشد در برابر انواع تنش‌ها و شوک‌هایی است که تجربه می‌کنند.
شهر تاب‌آور شهری نیست که هرگز با بحران مواجه نمی‌شود بلکه شهری است که توانایی جذب اثرات یک بحران و سازماندهی مجدد خود در حین بحران و یادگیری از تجربیات برای سازگاری بهتر با چالش‌های آینده را داراست؛ بنابراین سیاست گذاری برای تاب آوری دیگر یک انتخاب تزیین و از سرمد‌های زمانه نیست بلکه یک ضرورت انکارناپذیر برای تضمین امنیت، سلامت و رفاه و پایداری بلندمدت کلان شهرها است.
سیاست‌های تاب آوری باید فراتر از مدیریت بحران سنتی عمل کنند. این سیاست‌ها باید در تمامی ابعاد برنامه‌ریزی و مدیریت شهری ادغام شوند. از کاربری زمین و طراحی شهری گرفته تا سیاست‌های اقتصادی، برنامه‌های سلامت عمومی و راهبرد‌های انسجام اجتماعی. یک سیاست تاب‌آور سیاستی است که به صورت پیش نگرانه یکپارچه و مشارکتی عمل می‌کند.
تجربیات موفق جهانی ۵ راهبرد را در این زمینه نشان می‌دهد که شالوده شهر‌های تاب آور هستند.
یکپارچه سازی سیستم‌ها و تفکر سیستمی، افزونگی هوشمند و انعطاف پذیری شهرها، توانمند سازی جوامع محلی و تقویت سرمایه اجتماعی، استفاده از راهکار‌های مبتنی بر طبیعت و حکمرانی تطبیق پذیر و یادگیرنده از جمله این راهبرد‌ها هستند.
بر اساس این تجربیات ما در کلانشهر تهران برای تقویت تاب آوری اقدامی را در سطوح مختلف انجام دادیم. نوسازی ناوگان سنگین شهرداری مثل خرید ۳۶۶ ماشین آلات سنگین، تطبیق فضای سبز با شرایط کم آبی و آلودگی هوا، جانمایی و نصب مخازن آب در محلات تهران، تدوین برنامه مقاوم سازی ساختمان‌ها و مقاوم سازی ایستگاه‌های آتش نشانی از جمله این اقدامات و البته بخشی از آن هستند. این رویکرد‌ها تا پایان ادامه پیدا خواهد کرد تا تهران تبدیل به شهری تاب آور بر زیست روزمره و تامین آسایش مردم در شرایط بحرانی شود.
انتهای پیام/