محمود شاهکرمی رئیس هیئت ورزشهای دانشگاهی استان لرستان و مدیر تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی استان لرستان به مناسبت هفته تربیت بدنی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در خرمآباد با تبریک فرارسیدن این هفته به تمامی دانشجویان، اساتید، مربیان و فعالان عرصه ورزش اظهار کرد: هفته تربیتبدنی فرصتی است برای تجدید نگاه به اهمیت ورزش و تحرک در زندگی فردی و اجتماعی. امید است این مناسبت ارزشمند زمینهساز توجه هرچه بیشتر به جایگاه ورزش در سلامت جسمی، روانی و اجتماعی جامعه باشد.
حفظ تعادل روانی، انرژی مثبت و ارتقای کیفیت زندگی روزمره با ورزش
وی تأکید کرد: ورزش، افزون بر فواید جسمانی همچون افزایش قدرت عضلانی، بهبود عملکرد قلب و عروق، تنظیم وزن و تقویت سیستم ایمنی، نقشی مؤثری در تقویت روحیه، کاهش استرس، افزایش تمرکز و اعتمادبهنفس برای دانشجویانی که با فشارهای تحصیلی، محیط رقابتی دانشگاه و دغدغههای آینده روبهرو هستند دارد و فعالیت ورزشی میتواند تعادل روانی و انرژی مثبت را حفظ کرده و کیفیت زندگی روزمره را ارتقا دهد.
وضعیت ورزش و سرانههای آن در کشور
شاهکرمی درباره وضعیت ورزش و سرانههای ورزشی در کشور گفت: برای تحلیل واقعبینانه وضعیت ورزش و تربیتبدنی در کشور، بررسی شاخصهای آماری و سرانههای ورزشی امری ضروری است. متأسفانه دادههای رسمی نشان میدهد میان استانداردهای مطلوب و وضعیت موجود، فاصله قابلتوجهی وجود دارد و طبق گزارشهای رسمی منتشرشده در رسانههای داخلی طی سالهای اخیر، سرانهی فضای ورزشی در کشور همچنان پایینتر از استانداردهای جهانی است. این مسئله نشان میدهد که با وجود رشد نسبی در ساخت و تجهیز اماکن ورزشی طی دهههای اخیر، هنوز فاصلهی قابلتوجهی میان وضعیت موجود و شرایط مطلوب وجود دارد.
این مدرس رشته تربیت بدنی ادامه داد: طبق اظهارات مسئولان آموزش و پرورش فضاهای ورزشی مدارس پاسخگوی نیاز دانشآموزان نیست و کمبود محسوس امکانات برای فعالیتهای بدنی در محیطهای آموزشی مشاهده میشود. این مسئله میتواند بر میزان مشارکت دانشآموزان در فعالیتهای ورزشی و سلامت جسمانی آنان تأثیر منفی بگذارد.
فضای ورزشی دانشگاهها با شاخصهای مطلوب فاصله دارد
وی متذکر شد: در حوزه آموزش عالی هم وضعیت مشابهی حاکم است؛ بهگونهای که فضای ورزشی دانشگاهها با شاخصهای مطلوب فاصله دارد و زیرساختهای موجود برای پاسخ به نیاز جمعیت جوان دانشگاهی کافی به نظر نمیرسد. نبود امکانات کافی برای ورزشهای همگانی و دانشجویی میتواند منجر به کاهش مشارکت، افت انگیزه و کاهش سطح نشاط در محیطهای دانشگاهی شود و بهطور کلی، کمبود فضاهای استاندارد، توزیع نامتوازن امکانات میان مناطق شهری و روستایی و ضعف در نگهداری و نوسازی تأسیسات موجود از مهمترین چالشهای حوزه ورزش کشور بهشمار میآیند.
به گفته این فعال حوزه تربیت بدنی، این چالشها نهتنها توسعه ورزش قهرمانی را با مشکل مواجه میکنند؛ بلکه مانع گسترش ورزش همگانی و ارتقای سلامت عمومی جامعه نیز میشوند که برای جبران این کمبودها، لازم است نهادهای مسئول از جمله وزارت ورزش و جوانان، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، شهرداریها و بخش خصوصی با افزایش سرمایهگذاری، توسعه فضاهای ورزشی و حمایت از طرحهای گسترش ورزش همگانی، تلاش مضاعفی در جهت بهبود وضعیت زیرساختهای ورزشی کشور داشته باشند.
وضعیت رشته تربیتبدنی در دانشگاهها و ارتباط با دانشجویان
شاهکرمی درباره وضعیت رشته تربیتبدنی در دانشگاهها و ارتباط با دانشجویان توضیح داد: رشته تربیتبدنی و علوم ورزشی در مقاطع کارشناسی، کارشناسیارشد و دکتری در دانشگاههای کشور ارائه میشود. علاقه به این رشته بهویژه در گرایشهای مدیریت ورزشی، فیزیولوژی ورزشی، رفتار حرکتی و روانشناسی ورزشی همچنان بالاست. با این حال، گاهی ظرفیت پذیرش با نیاز واقعی بازار کار همخوانی ندارد و در برخی گرایشها، پدیده «اشباع نسبی» مشاهده میشود.
فضای ورزشی دانشگاهها با شاخصهای مطلوب فاصله دارد و زیرساختهای موجود برای پاسخ به نیاز جمعیت جوان دانشگاهی کافی به نظر نمیرسد. نبود امکانات کافی برای ورزشهای همگانی و دانشجویی میتواند منجر به کاهش مشارکت، افت انگیزه و کاهش سطح نشاط در محیطهای دانشگاهی شود
وی یکی از چالشهای جدی در فضای دانشگاهی کشور را کاهش انگیزه دانشجویان برای مشارکت در فعالیتهای ورزشی دانست و گفت: با وجود تأکید اسناد بالادستی بر نقش ورزش در ارتقای سلامت جسم و روان، شواهد نشان میدهد که بخش قابلتوجهی از دانشجویان به دلیل فشارهای تحصیلی و کمبود وقت، دسترسی محدود به امکانات ورزشی، فرسودگی تجهیزات و فاصله زیاد سالنها از محل اقامت یا تحصیل؛ عدم تنوع رشتهها و برنامههای ورزشی متناسب با علایق دانشجویان، نبود سیاستهای تشویقی مؤثر همچون امتیازات آموزشی، تسهیلات رفاهی یا برگزاری منظم مسابقات و ضعف در فرهنگسازی و اطلاعرسانی دربارهی اهمیت ورزش در سلامت و موفقیت تحصیلی؛ که موجب میشود ورزش را اولویت پایینتری نسبت به امور آموزشی قرار دهند.
این مسئول توضیح داد: ورزش دانشگاهی در کشور با چالشهای متعددی مواجه است که از جمله مهمترین آنها میتوان کمبود منابع مالی، فضا و امکانات استاندارد، تمرکز امکانات در شهرهای بزرگ و دانشگاههای خاص، فشار تحصیلی و کمبود وقت دانشجویان، نبود نظام تشویقی و انگیزشی کارآمد و کاهش تمایل فرهنگی نسل جدید به فعالیت بدنی را ذکر کرد.
به گفته شاهکرمی، این محدودیتها موجب شده است که مشارکت دانشجویان در فعالیتهای بدنی و ورزشی نسبت به ظرفیت بالقوه دانشگاهها پایین باشد و از اثرات مثبت ورزش در سلامت جسم و روان دانشجویان بهطور کامل بهرهبرداری نشود.
رئیس هیئت ورزشهای دانشگاهی استان لرستان به آنا گفت: برای ارتقای جایگاه تربیتبدنی و افزایش مشارکت ورزشی در دانشگاهها، اقدامات متعددی پیشنهاد میشود. نخست، افزایش سرانه و نوسازی فضاهای ورزشی از طریق توسعه سالنهای چندمنظوره و تجهیز خوابگاهها به امکانات سبک بدنی اهمیت دارد. دوم، ایجاد نظامهای تشویقی نظیر اختصاص امتیاز، برگزاری لیگهای دروندانشگاهی و اعطای گواهی رسمی برای دانشجویان فعال، میتواند انگیزه حضور در فعالیتهای ورزشی را افزایش دهد. سوم، تنوعبخشی به رشتهها و برنامههای ورزشی، میتواند گروههای بیشتری از دانشجویان را جذب کند.
وی اضافه کرد: ترویج فرهنگ ورزش از طریق آموزش و رسانه با برگزاری کارگاههای آموزشی، جشنوارههای ورزشی و اطلاعرسانی درباره مزایای فعالیت بدنی از اهمیت بالایی برخوردار است. ادغام فعالیتهای ورزشی در برنامههای آموزشی مانند اختصاص زمان مشخص برای فعالیت بدنی در هفته هم میتواند حضور مستمر دانشجویان در ورزش را تضمین کند. در نهایت، جلب مشارکت بخش خصوصی و نهادهای شهری و همکاری با شهرداریها برای توسعه و نگهداری بهتر فضاهای ورزشی، میتواند به رفع کمبودهای موجود و افزایش کیفیت زیرساختهای ورزشی دانشگاهها کمک کند.
شاهکرمی یادآور شد: ورزش دانشگاهی، سرمایهگذاری برای سلامت نسل آینده، ارتقای نشاط اجتماعی و افزایش بهرهوری علمی کشور و فرصتی ارزشمند برای بازنگری در سیاستها و برنامههای ورزشی است تا دانشگاهها، مدیران و دانشجویان، همگی در مسیر ساخت جامعهای پویا، سالم و بانشاط گام بردارند.
گفتوگو: عباس قادری
انتهای پیام/