به گزارش گروه بازار خبرگزاری آنا، آزادراه‌ها به‌عنوان مسیرهای امن و سریع، سهم مهمی در جابه‌جایی مسافر و کالا دارند و در عین حال، توسعه و نگهداری آن‌ها برای دولت‌ها هزینه دارد. بنابراین، استفاده از این زیرساخت‌های حیاتی برای خودروسواران، مستلزم پرداخت عوارض است؛ مبلغی که به‌عنوان حق استفاده از آزادراه‌ها توسط پلیس راهور دریافت شده و صرف نگهداری، تعمیر و توسعه این مسیرها می‌شود.

پرداخت عوارض آزادراهی تنها یک مسئله مالی نیست، بلکه تاثیر مستقیمی بر فرآیندهای قانونی مرتبط با خودرو دارد. از جمله این فرآیند‌ها تعویض پلاک، نقل و انتقال مالکیت خودرو و موارد دیگر نظیر خرید بیمه شخص ثالث هستند. حال، سوال ساده بسیاری از مالکین خودرو این است: آیا بدون پرداخت عوارض آزادراهی می‌توان خودرو را به‌طور رسمی و قانونی فروخت و تعویض پلاک کرد؟ در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم.

عوارض آزادراهی چیست و چطور منظور می شود؟

عوارض آزادراهی، در حقیقت هزینه رانندگی در آزادراه‌هاست که رانندگان موظف به پرداخت آن هستند؛ این مبلغ به‌منظور تامین هزینه نگهداری و توسعه آزادراه‌ها جمع‌آوری می‌شود. تا سال‌های پیش این هزینه با توقف خودروها در ایستگاه‌های موسوم به عوارضی جمع‌آوری می‌شد، اما رفته‌رفته و به کمک دوربین‌های ثبت پلاک، ثبت این هزینه نیز به‌صورت الکترونیکی درآمد. بنابراین، با هر بار رانندگی در آزادراه‌ها هزینه‌ای تحت عنوان عوارض آزادراهی به حساب مالک خودرو منظور شده و با پیامک به اطلاع او می‌رسد.

عوارض آزادراهی چقدر است؟

مقدار عوارض آزادراهی به عوامل متعدد زیر بستگی دارد:

• نوع خودرو: عوارض آزادراهی برای خودروهای سواری، وانت، مینی بوس، کامیونت، اتوبوس، کامیون و نفت‌کش‌ها به‌ترتیب افزایش می‌یابد.
• نوع آزادراه و قطعه آن: آزادراه‌های شلوغ‌تر و طولانی‌تر معمولا نرخ عوارض بیشتری دارند که به عوارض ثابت خودروها اضافه می‌شود. به‌عنوان مثال آزادراه تهران-شمال تقریبا گران‌ترین عوارض آزادراهی را دارد.
• روز تردد: نرخ عوارض آزادراهی در روزهای آخر هفته و تعطیلات گران‌تر است.

سامانه‌های آنلاین و وب‌سایت‌های معتبر فعال در حوزه خودرو و خدمات آن معمولا جدول عوارض آزادراهی را به تفکیک خودروها، آزادراه‌ها و قطعات آن‌ها و روزها منتشر می‌کنند.

روش های تسویه عوارض آزادراهی

روش‌های پرداخت عوارض نیز متنوع بوده و به شرح زیر هستند:

• پرداخت آنلاین از طریق سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده خدمات خودرو
• پرداخت از طریق خودپردازها
• پرداخت از طریق اپلیکیشن‌های همراه بانک
• پرداخت با برچسب عوارض (این برچسب‌ها روی شیشه خودرو نصب می‌شوند و هنگام عبور از باجه‌های الکترونیکی، به‌صورت خودکار مبلغ عوارض از حساب مالک کسر می‌شود.)
• پرداخت از طریق کدهای دستوری و سامانه‌های پیامکی مختلف

در میان این روش‌ها پرداخت آنلاین آزادراهی روشی ساده‌تر و سریع‌تر است. وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی مانند آیتول، قبضینو و پیشخوان ۲۴ این خدمات را ارائه می‌دهند. در برخی از آن‌ها مانند آیتول امکان استعلام عوارض، پرداخت دیگر هزینه‌ها، خرید بیمه و دریافت نوبت تعویض پلاک و دیگر خدمات مربوط به خودرو را نیز خواهید داشت. برای این منظور، کافی است شماره پلاک و دیگر مشخصات خودرو و مالک آن را با چند مرحله و کلیک ساده در سامانه مورد نظر وارد نمایید.

برای استعلام عوارض آزادراهی خود و جریمه‌های دیرکرد احتمالی نیز بهترین روش، سامانه‌های آنلاین هستند. مشابه مراحل پرداخت، کافی است پلاک خودرو خود را در این سامانه‌ها وارد کرده و اطلاعات کاملی از وضعیت عوارض، شامل مبلغ بدهی و زمان عبور از عوارضی‌ها و ... دریافت کنید.

مهلت پرداخت و جریمه عوارض آزادراهی

پس از ثبت عوارض آزادراهی برای خودرو به مدت ۱۵ روز فرصت دارید آن را پرداخت کنید. در صورت عدم پرداخت در این بازه زمانی، جریمه‌ای به خلافی خودرو اضافه می‌شود. مبلغ این جریمه بسته به نوع و مدل خودرو در سال ۱۴۰۴ به شرح زیر است:

• سواری، وانت، مینی بوس و کامیونت: ۸۰ هزار تومان
• اتوبوس، کامیون یک محور و دو محور: ۱۰۰ هزار تومان
• کامیون سه محور و چهار محور، تریلی و نفت‌کش: ۱۸۰ هزار تومان

نکته مهم دیگر این است که بر اساس آخرین قوانین در سال ۱۴۰۴ برای هر ماه تاخیر در پرداخت، ۳٫۵ درصد به مبلغ اصلی عوارض اضافه می‌شود.

الزام قانونی پرداخت عوارض برای نقل و انتقال و تعویض پلاک

مطابق قانون لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، پرداخت و تسویه عوارض آزادراهی برای انجام فرآیندهای قانونی خودرو، به‌ویژه تعویض پلاک و نقل و انتقال مالکیت، الزامی است. این به معنای آن است که بدون تسویه بدهی‌های عوارضی، امکان انتقال رسمی خودرو به فرد دیگر وجود ندارد.

علاوه بر نقل و انتقال مالکیت، پرداخت عوارض آزادراهی برای خرید یا تمدید بیمه شخص ثالث نیز ضروری است. این الزام قانونی، اطمینان حاصل می‌کند که خودروها بدون بدهی عوارض آزادراهی در شبکه حمل‌ونقل حضور دارند.

همچنین بهتر است هزینه مهم دیگر، یعنی مالیات نقل و انتقال خودرو را نیز از قبل محاسبه نمایید. این هزینه بر اساس نوع و سال ساخت خودرو تعیین می‌شود. وب‌سایت‌های خدمات خودرویی نظیر آیتول، نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو را نیز در اختیار کاربران خود قرار داده‌اند.

خوشبختانه از مهرماه سال جاری، امکان تسویه بدهی عوارض آزادراهی در مراکز نقل و انتقال خودرو نیز فراهم شده است و برای این منظور دستگاه‌های کارت‌خوان ویژه‌ای در این مراکز تعبیه شده‌اند. با استفاده از آن‌ها فروشنده می‌تواند بدهی‌های خود را در همان زمان تسویه کرده و به ادامه فرآیند تعویض پلاک بپردازد.

با این‌ حال، بدهی‌های لازم به تسویه خودرو پیش از تعویض پلاک محدود به این هزینه نبوده و عوارض و جریمه‌های رانندگی را نیز شامل می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود از قبل و به‌منظور صرفه‌جویی در وقت خود و خریدار، همه این موارد را تسویه کنید.

سخن آخر درباره عوارض آزادراهی

یکی از الزامات قانونی هنگام نقل و انتقال خودرو، تسویه کامل خلافی‌های آن است. مراکز تعویض پلاک، اجازه نمی‌دهند خودرو بدون پرداخت بدهی‌های رانندگی، به نام فرد دیگری منتقل شود و یکی از این بدهی‌ها نیز عوارض آزادراهی است. علاوه بر این، عدم پرداخت این بدهی، باعث ثبت جریمه اضافه در پرونده خلافی و افزایش مبلغ آن می‌شود.

روش‌های متعددی نیز برای استعلام پرداخت این هزینه‌ها وجود دارد که آسان‌ترین و سریع‌ترین آن‌ها سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده خدمات خودرویی یا اپلیکیشن‌های پرداخت هستند. بنابراین، با تسویه به‌موقع این هزینه، تجربه فروش خودرو را برای خود و خریدار، آسان‌تر و شفاف‌تر نمایید.

انتهای رپورتاژ آگهی