به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ با حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، حسین سیمایی صراف وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت و مصطفی رستمی رئیس نهاد رهبری در دانشگاه‌ها برگزار شد. این مراسم که نخستین حضور رئیس‌جمهور در دانشگاه‌ها بود، با حواشی قابل توجهی همراه شد. اعتراضات دانشجویی به محدودیت‌های حضور در مراسم، عدم فراهم شدن فرصت برای شنیده شدن مطالبات و اعتراضات به تشریفاتی بودن این رویداد، توجهات زیادی را به خود جلب کرد. همچنین محدودیت‌های رسانه‌ای و پوشش خبری گزینشی مراسم از جمله مسائلی بود که به جنجال‌های این برنامه افزود.
یکی از حواشی اصلی مراسم، مربوط به محدودیت‌هایی بود که برای حضور دانشجویان در سالن مراسم اعمال شد. طبق گفته‌ها، سالن این مراسم ظرفیت ۶۰۰ نفر را داشت، اما تنها ۷۰ دانشجو مجوز حضور پیدا کردند. برخی دانشجویان حتی از ورود به مراسم محروم شدند و به آنها اجازه ندادند تا در این برنامه شرکت کنند. در حالی که بسیاری از دانشجویان انتظار داشتند تا در این روز مهم که به نوعی جشن آغاز سال تحصیلی است، حضور داشته باشند و صدای خود را به گوش مسئولین برسانند، به نظر می‌رسید که این مراسم بیشتر به یک رویداد تشریفاتی بدل شده است.
عدم فراهم شدن شرایط برای شنیدن صدای دانشجویان
یکی از مواردی که باعث ناراحتی و اعتراض دانشجویان شد، عدم فراهم شدن شرایط برای بیان نظرات و مطالبات آنها در مراسم بود. علیرضا صفری، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تهران، که از طرف تشکل‌های دانشجویی با رئیس‌جمهور صحبت کرد، گفت که حتی تلاش‌های زیادی برای گرفتن تریبون و شنیده شدن صدای دانشجویان انجام شد، اما در نهایت این خواسته‌ها برآورده نشد. او اظهار داشت که جنبش دانشجویی نباید به یک روز خاص محدود شود و مطالبات باید در طول سال و در تمام مراسم‌ها مورد توجه قرار گیرند.
اعتراض به تشریفات بودن مراسم
در حین برگزاری مراسم، برخی از دانشجویان به تشریفات بودن این رویداد اعتراض کردند. صفری مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تهران و دیگر دانشجویان معتقد بودند که این مراسم صرفاً برای نمایش و بدون هدف واقعی برگزاری شده است. این انتقاد‌ها بر این اساس بود که اگر قرار است برنامه‌ای در دانشگاه برگزار شود، باید فضایی برای گفت‌و‌گو و شنیدن مطالبات دانشجویان فراهم گردد. از نظر آنها، چنین مراسم‌هایی بدون لحاظ کردن نظرات واقعی دانشجویان، تاثیری نخواهد داشت.
گزارش از واکنش‌های مقامات به اعتراضات
در واکنش به اعتراضات دانشجویان، صفری بیان کرد که در ابتدا وزیر علوم تأکید کرده بود که در روز ۱۶ آذر، در مراسم روز دانشجو، همه تشکل‌های دانشجویی می‌توانند نظرات خود را بیان کنند، اما دانشجویان خواستار این بودند که چنین فضا‌هایی در تمامی مراسم‌ها وجود داشته باشد. این انتقاد به دلیل نادیده گرفتن مطالبات دانشجویی در روز مراسم آغاز سال تحصیلی مطرح شد. صفری از وزیر علوم و نهاد ریاست جمهوری به‌ویژه در مورد عدم برآورده شدن درخواست‌های دانشجویی در این مراسم انتقاد کرد.
برپایی تریبون آزاد توسط دانشجویان
پس از اعتراضات در مراسم، دانشجویان تصمیم گرفتند که تریبون آزاد را در کنار محل برگزاری مراسم برپا کنند و نظرات و مطالبات خود را مطرح نمایند. این اقدام، که در واقع واکنشی به عدم در نظر گرفتن فضای آزاد برای سخنرانی دانشجویان در مراسم اصلی بود، به وضوح نشان داد که جنبش دانشجویی به دنبال فضای واقعی برای طرح دیدگاه‌ها و نقد‌های خود است.
در نهایت، صفری به‌طور صریح به رفتار وزارت علوم و نهاد ریاست جمهوری در قبال اعتراضات دانشجویان اشاره کرد و افزود که این محدودیت‌ها باعث شده است تا فضا برای بیان انتقادات و نظرات جوانان محدود شود. او همچنین گفت که مسئولین باید توجه کنند که دانشگاه نباید به محلی برای برگزاری مراسم‌های تشریفاتی تبدیل شود، بلکه باید فضایی برای آزادی بیان و شنیدن دغدغه‌های جامعه دانشگاهی باشد.
پوشش خبری گزینشی و محدودیت‌های رسانه‌ای
یکی دیگر از جنبه‌های جنجالی مراسم، پوشش خبری آن بود. مراسم قرار بود از طریق تلویزیون اینترنتی دانشگاه تهران به‌صورت زنده پخش شود، اما در آخرین لحظات مشخص شد که این شبکه از پخش آنلاین مراسم محروم شده است. به نظر می‌رسید برخی رسانه‌ها به‌صورت گزینشی موفق به حضور در این برنامه شدند و توانستند آن را پوشش دهند. همچنین، بخش‌هایی از این مراسم از جمله سخنرانی رئیس‌جمهور در مورد تقدیر از رتبه‌های برتر کنکور، به‌دلیل صلاح‌دید مسئولان صدا و سیما قطع شد.
برنامه‌ها و سخنرانی‌های دیگر مقامات
در این مراسم، علاوه بر رئیس‌جمهور، وزرای علوم و بهداشت و برخی مسئولان دانشگاه‌ها نیز سخنرانی کردند. وزیر علوم، وزیر بهداشت، سرپرستان دانشگاه‌های تهران و علوم پزشکی تهران، یک دانشجوی دکتری به نمایندگی از دانشجویان و یکی از اساتید دانشگاه علوم پزشکی به نمایندگی از اساتید سخنرانی کردند. در انتهای مراسم، از رتبه‌های برتر کنکور تقدیر شد، اما نکته قابل توجه این بود که تمامی این سخنرانی‌ها بیشتر به جنبه‌های تشریفاتی محدود بود و هیچ‌کدام از مسائل مهم دانشجویی و دانشگاهی به‌طور جدی مورد بحث قرار نگرفت.
با توجه به حواشی پیش آمده در مراسم آغاز سال تحصیلی گذشته و عدم فراهم شدن فرصت برای حضور گسترده دانشجویان و سخنرانی تشکل‌های دانشجویی، این سوال مطرح می‌شود که آیا امسال نیز شاهد مشابه چنین مسائلی خواهیم بود؟ امیدواریم که مسئولان و دست‌اندرکاران برگزاری این مراسم‌ها به جای محدود کردن حضور دانشجویان و ایجاد فضای گزینشی، زمینه‌ای فراهم کنند که صدای همه دانشجویان و تشکل‌ها شنیده شود و این مراسم واقعاً تبدیل به بستری برای گفت‌و‌گو و هم‌افزایی میان دولت و جامعه دانشگاهی شود. به امید اینکه امسال شاهد برگزاری مراسمی با مشارکت گسترده‌تر و فضایی بازتر برای بیان مطالبات دانشجویان باشیم.
لازم به ذکر است که پزشکیان در این هفته به یکی از دانشگاه های کشور برای آغاز سال تحصیلی می رود.