به گزارش ایرنا، مشهد در روزهایی به سر می‌برد که نفس کشیدن در آن به یکی از سخت‌ترین کارهای روزمره تبدیل شده است از ۲ هفته پیش، غبار غلیظی بر فراز آسمان شهر پهن شده و شاخص کیفیت هوا در اغلب مناطق در محدوده ناسالم و حتی بسیار ناسالم برای گروه‌های حساس گزارش شده است.
اداره کل هواشناسی خراسان رضوی بارها نسبت به تداوم گرد و غبار هشدار داده و اداره کل حفاظت محیط زیست استان نیز توصیه‌های خودمراقبتی برای شهروندان به‌ویژه سالمندان، بیماران قلبی و کودکان صادر کرده است.
حال در چنین شرایطی که حتی مدارس به دستور کارگروه اضطرار آلودگی هوا تعطیل شده‌اند، برگزاری ۲ روزه مسابقات دوچرخه‌سواری قهرمانی کشور ویژه پیشکسوتان در مشهد، تعجب و انتقاد بسیاری از شهروندان و فعالان حوزه سلامت را برانگیخته است.
این رقابت‌ها که شرکت‌کنندگان آن را عموما افراد بالای ۵۰ سال تشکیل می‌دهند، درست در روزهایی برگزار شد که آسمان مشهد در مه غبار فرو رفته و شاخص‌ها از مرز هشدار گذشته بود.
نکته قابل‌تامل‌تر آنکه این رقابت‌ها از نوع دوچرخه‌سواری استقامت بود و طی ۲ روز پیاپی در شرایطی برگزار شده که حتی نفس کشیدن عادی برای شهروندان دشوار بود. دوچرخه‌سواری استقامتی یکی از ورزش‌هایی است که بیشترین میزان تنفس عمیق و ورود هوای آلوده به ریه را در پی دارد و اجرای چنین مسابقه‌ای آن هم با حضور پیشکسوتان که در گروه سنی حساس قرار دارند، عملا بی‌توجهی به اصول اولیه سلامت و هشدارهای کارشناسان تلقی می‌شود.
استمرار مسابقه در روز دوم(جمعه ۲۵ مهر ماه) نیز نشان داد که نه تنها تصمیم اولیه نادرست بوده بلکه هیچ بازنگری و ملاحظه‌ای در قبال سلامت ورزشکاران انجام نشده است و گویی جان ۱۲۰ شرکت کننده سالمند در این مسابقات ارزش چندانی نداشته است و صرفا برگزاری مسابقات دارای اهمیت بوده است.
سوال اصلی این است که چگونه ممکن است نهادهای برگزارکننده ورزشی در حالی که نهادهای مسئول سلامت عمومی، هشدارهای مکرر برای خودداری از فعالیت‌های بدنی در فضای باز صادر کرده‌اند، تصمیم به برگزاری رقابت دوچرخه‌سواری بگیرند؟ آیا سلامت ورزشکاران که به عنوان الگوهای فرهنگی و بدنی جامعه شناخته می‌شوند، نباید مورد توجه باشد؟
پزشکان بارها هشدار داده‌اند که فعالیت بدنی در هوای آلوده، خطر نفوذ ذرات معلق به عمق ریه و افزایش احتمال ابتلاء به بیماری‌های تنفسی، قلبی و حتی عوارض مزمن را در پی دارد. وقتی توصیه می‌شود کودکان و سالمندان از خروج غیرضروری از منزل خودداری کنند، برگزاری چنین رویدادی نه تنها غیرمنطقی بلکه نوعی بی‌اعتنایی آشکار به اصول بهداشت عمومی است.
از سوی دیگر این اتفاق یادآور شکاف نگران‌کننده‌ای میان تصمیمات دستگاه‌های مختلف است؛ گویی هر نهاد بدون هماهنگی با دیگری عمل می‌کند. در حالی که ستاد مدیریت بحران و کارگروه آلودگی هوا دستور تعطیلی مدارس را صادر کرده‌اند و بخش دیگری از مدیریت شهری در همان فضا، رویدادی ملی برگزار می‌کند.
در نهایت، این رویداد تنها یک مسابقه دوچرخه‌سواری نبود بلکه نمادی از نبود نگاه واحد و تصمیم‌گیری هماهنگ در مواجهه با بحران‌های شهری است. شاید لازم باشد مدیران شهری و ورزشی پیش از برگزاری هر رویداد نگاهی به آسمان خاکستری شهر بیندازند و به یاد بیاورند که اولویت، همیشه جان و سلامت انسان‌هاست نه تقویم مسابقات.
تخلف احتمالی در برگزاری مسابقه دوچرخه‌سواری بررسی می‌شود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی، سید مسعود یاوری در پاسخ به پیگیری‌ها درباره برگزاری مسابقه دوچرخه‌سواری در هوای آلوده مشهد گفت: برای تمام فعالیت‌های ورزشی پس از تصویب کارگروه شرایط اضطرار، محدودیت‌های لازم به همه نهادهای مرتبط از جمله اداره‌کل ورزش و جوانان، شهرداری و آموزش و پرورش اعلام شده و اطلاع‌رسانی ثانویه به زیرمجموعه‌های آن‌ها نیز بر عهده همان ادارات بوده است.
او افزود: موضوع برگزاری این مسابقه در کارگروه مربوطه بررسی خواهد شد.
به گفته یاوری، اداره‌کل ورزش و جوانان برنامه‌ای برای هفته تربیت بدنی در روز شنبه داشته که با توجه به اطلاع از وضعیت آلودگی هوا لغو شده است و این نشان می‌دهد دستگاه متولی از شرایط جوی آگاه بوده است.
مدیرکل بحران استان با اشاره به اهمیت رعایت مصوبات کارگروه اضطرار گفت: تخلف احتمالی در برگزاری مسابقه دوچرخه‌سواری در شرایط ناسالم هوا در حال بررسی است و با متخلفان احتمالی برخورد خواهد شد.
پاسخ هیات دوچرخه‌سواری: ابلاغ رسمی برای لغو مسابقه نداشتیم
مهدی رضایی، مسئول روابط‌عمومی هیات دوچرخه‌سواری خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به حواشی برگزاری مسابقه دوچرخه‌سواری استقامتی در شرایط آلودگی هوا گفت: «اگر منعی برای برگزاری مسابقه وجود داشت، باید رسما از سوی نهادهای بالادستی اعلام می‌شد. هشدار محیط زیست جای خودش را دارد اما تا زمانی که ممنوعیت رسمی صادر نشده باشد، ما موظف به لغو نیستیم.
او افزود: در دوران کرونا هم هشدارها صادر می‌شد اما مردم در فعالیت‌های روزمره حضور داشتند. ما نیز بر اساس برنامه‌ریزی از پیش انجام‌شده با هزینه‌هایی که به فدراسیون و هیات استان تحمیل شده بود، ناچار به اجرای مسابقه بودیم اگر مسابقه را برگزار نمی‌کردیم، همان موقع از ما انتقاد می‌شد.
رضایی با اشاره به هزینه‌های برگزاری این رویداد تاکید کرد: هزینه‌های مربوط به برگزاری باید تجمیع و مدیریت شود و هرگونه لغو برنامه بدون پشتوانه رسمی، خسارت مالی و اعتباری برای هیأت به همراه دارد.
نتیجه‌گیری
برگزاری مسابقه دوچرخه‌سواری استقامتی در شرایط هشدار آلودگی هوا، نشان‌دهنده ابهام در هماهنگی میان نهادهای مسئول و هیات‌های ورزشی است. از یک سو هشدارهای محیط زیست و توصیه به خودمراقبتی، ضرورت توجه به سلامت شرکت‌کنندگان و عموم مردم را یادآور می‌شود و از سوی دیگر، بیانات هیات دوچرخه‌سواری بر لزوم ابلاغ رسمی و برنامه‌ریزی پیشاپیش تاکید دارد.
این وضعیت نشان می‌دهد که برای مدیریت بحران‌های محیط‌زیستی و جلوگیری از تضاد میان سلامت عمومی و فعالیت‌های ورزشی، نیاز به رویکرد شفاف، هماهنگ و اطلاع‌رسانی رسمی وجود دارد.