به گزارش برنا، این دیدار در حالی انجام شد که پس از دیدار پوتین و ترامپ در آلاسکا، چرخش ایالات متحده به سختگیریهای بیشتر و کمکهای نظامی به اوکراین، فضای جنگ را تا جایی پیش برد که پهپادها و هواپیماهای روسی در چند نوبت مرزهای اروپایی را زیر سایه فشار و تهدید فرو بردند. ترامپ به دفعات با اعلام تهدیدهای ضمنی درباره ساقط کردن پرندههای ناشناس بر فراز دانمارک، لتونی و لهستان، در نهایت افزایش تحریمها و فروش تجهیزات نظامی موثر به کییف را حداقل در سطح اعلام عمومی مورد توجه قرار داد، موضوعی که زلنسکی و اعضای تیم نظامی او معتقدند موجب ورود پوتین به گفتوگوی جدید در بوداپست مجارستان شد.
این نظر، اما در حاشیه دیدار دیشب با پرسشهای خبرنگاران تحلیل شد. برخی با سوالاتی درباره اینکه «فکر نمیکنید پوتین بخواهد با این اقدام باز هم زمان بخرد؟» نشستهای ناکام پیشین در سطوح وزیران خارجه و آخرین نشست مستقیم دو رئیسجمهور را یادآوری کردند. ترامپ این بار به رغم اینکه ادعا کرد هشت جنگ را پایان داده! درباره نهمین جنگ محتاطانه سخن گفت. او اعلام کرد: «دیروز گفتوگوی خوبی با ولادیمیر پوتین داشتم. من در تمام زندگی توسط بهترینها فریب خوردهام. اما واقعا موفق بیرون آمدم. ممکن است، اینطور باشد، اما زمان کم است.» وی افزود: «فکر میکنم زلنسکی هم میخواهد توافقی انجام بدهد و تهدید با موشکهای تاماهاوک کار خوبی است. این احتمال وجود دارد که پوتین بخواهد زمان بخرد، اما این بار فکر میکنم او هم میخواهد توافقی داشته باشد.»
در آخرین دیدار پوتین و ترامپ، دو موضوع اساسی موجب شد که مذاکرات صلح به حاشیه برود: واگذاری مناطق مهم در دست روسیه و تضمینهای امنیتی در قبال عدم تجاوز دوباره مسکو. کشورهای اروپایی معتقدند که باید بر استمرار صلح نظارت داشته باشند و روسیه چنین حضوری را هرگز نمیپذیرد.
با این وجود، مشخص نیست ابتکار جدید نشست مجارستان تا چه اندازه میتواند برای زلنسکی و حامیان اروپایی او خوشایند باشد. در آخرین گفتوگوهای منجر به شکست صلح میان ترامپ و پوتین، واگذاری سرزمین در ازای توقف جنگ تبدیل به موضوعی چالشبرانگیز شد که زیر سایه انصراف رئیسجمهور روسیه از دیدار مستقیم با زلنسکی در یک کشور ثالث قرار گرفت. همان زمان، ترامپ اعلام کرد از پوتین ناامید شده است. با این حال، خوشبینی ملاحظهکارانه رئیسجمهور اوکراین از ابتکار عمل آمریکا در دیدار دیروز، بیش از آنکه رویکردی عملگرایانه باشد، به نظر میرسد سپردن نتیجه به مرور زمان است.
زلنسکی در این دیدار ضمن تبریک به ترامپ درباره صلح خاورمیانه، ابراز امیدواری کرد که این اتفاق برای جنگ اوکراین هم رقم بخورد. او اینطور عنوان کرد که ترامپ همانطور که جنگ غزه را پایان داد، میتواند روسیه را نیز متقاعد به صلح کند. اما در واقعیت، آنچه که رسانههای غربی نوشتند، بیانگر غافلگیری او از تماس تلفنی ترامپ و پوتین بود، درست زمانی که زلنسکی چند گام کوچک برای دریافت موشکهای کاربردی و تعیینکننده تاماهاوک باید برمیداشت.
اکسیوس روایت میکند که هیئت اوکراینی به ریاست ولودیمیر زلنسکی که برای مذاکرات به ایالات متحده آمده بود، از خبر دیدار قریبالوقوع دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در مجارستان «شگفتزده» شد. گفتوگوی تلفنی میان روسای جمهور روسیه و آمریکا درست پیش از مذاکرات زلنسکی در کاخ سفید انجام شد؛ جایی که رئیسجمهور اوکراین امیدوار بود موافقت واشنگتن را برای ارسال موشکهای تاماهاوک به دست آورد. اکنون تحلیلگران میگویند فضای این سفر تغییر کرده است؛ در کییف بیم آن میرود که گفتوگوهای ترامپ و پوتین بر تصمیمات آمریکا درباره کمک نظامی به اوکراین تأثیر بگذارد. به گفته کرملین، دو رئیسجمهور درباره موضوع ارسال موشکهای دوربرد به اوکراین نیز گفتوگو کردند. یوری اوشاکوف، مشاور رئیسجمهور روسیه، اظهار داشت پوتین به ترامپ هشدار داده که چنین اقدامی «تأثیری در میدان نبرد نخواهد داشت، اما به روابط میان روسیه و آمریکا و چشمانداز حلوفصل صلحآمیز لطمه میزند.» ترامپ پس از این تماس گفت: «ما موشکهای زیادی داریم، اما خودمان هم به آنها نیاز داریم.» او افزود: «پوتین از ایده انتقال تامهاوک به اوکراین خوشش نیامد.»
آندری یرماک، رئیس دفتر ریاستجمهوری اوکراین، میگوید اوکراین انتظار دارد از دیدار زلنسکی و ترامپ «تصمیمات مشخص و قاطع» حاصل شود. اولویت اصلی برای اوکراین همچنان موشکهای دوربرد است که کییف معتقد است میتواند مسیر جنگ را تغییر دهد.
او افزود که انتقال سلاح از طریق ناتو با تأخیرهایی همراه است، بهویژه در تحویل سامانههای پدافندی، از این رو کییف امیدوار است آمریکا تصمیم سیاسی بگیرد که خرید تسلیحات را بدون محدودیت ممکن سازد. زلنسکی پس از دیدار با ترامپ، نشستهایی با شرکتهای مهم دفاعی آمریکا برگزار کرد که نشان میدهد سیاست جدید ترامپ و وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، مبنی بر فشار بیشتر نظامی بر روسیه فعلا در دستور کار قرار دارد، حتی اگر این دیدارها جنبه عملیاتی و تحویل سلاحهای موثر در جنگ ختم نشود.
یرماک اظهار داشت که در صورت موفقیت روند صلح، زلنسکی ترامپ را برای دریافت جایزه نوبل صلح «از طرف همه اوکراینیها» نامزد خواهد کرد. او ترامپ را «رهبر دنیای آزاد» خواند که میتواند به جنگ پایان دهد.
اما به گفته تحلیلگران، تماس تلفنی ترامپ و پوتین باعث شد فضای مذاکرات در واشنگتن تغییر کند. محافل دیپلماتیک میگویند «شگفتی» تیم زلنسکی بازتاب نگرانی کییف از کنار گذاشتهشدن در تصمیمات کلیدی است، تصمیماتی که ممکن است آینده توافقات میان آمریکا و روسیه را رقم بزند. رئیسجمهور اوکراین پس از دیدار کاخ سفید گفت: «ما فعلا تصمیم گرفتیم به صورت علنی درباره موشکهای دوربرد صحبت نکنیم، چراکه ایالات متحده در آستانه دیدار بوداپست نمیخواهد تنشها افزایش یابد.» او افزود: «دستیابی به موشکهای تاماهاوک غیرممکن نیست، اما باید روی این ایده بیشتر کار کنیم.»
با وجود خوشبینی ملاحظهکارانه زلنسکی نسبت به ابتکار عمل آمریکا، واقعیت این است که مسیر دستیابی به تاماهاوک و تضمینهای امنیتی همچنان در سایه تماسهای پشتپرده و بازی پیچیده دیپلماسی میان واشنگتن و مسکو قرار دارد. تجربه دیدارهای پیشین نشان داده که هرگونه توافق نظامی یا صلحآمیز، تنها زمانی ارزش عملی پیدا میکند که تعادل قدرت، برد حداقلی برای دو طرف و نقش اروپا در نظارت بر اجرای آن مشخص باشد. از این منظر، سفر کاخ سفید و نشست مجارستان، بیش از آنکه پاسخ قاطع به نیازهای فوری اوکراین باشد، نمایشی از فشار و آزمون دیپلماسی است؛ جایی که نتیجه نهایی، نه بر اساس امید و وعده، بلکه بر اساس تحولات سیاسی و تصمیمات کلان قدرتهای جهانی رقم خواهد خورد.
انتهای پیام