ریزش مو فرآیندی است که طی آن، موها به‌طور غیرعادی از پوست سر می‌ریزند. این پدیده ممکن است به ‌دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، تغییرات هورمونی، بیماری‌ها، استرس، مصرف داروها و عوامل محیطی رخ دهد. در حالت طبیعی، هر فرد روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو را از دست می‌دهد که این میزان، به‌دلیل چرخه طبیعی رشد موها است. با این حال، زمانی که ریزش مو به‌صورت شدیدتر یا به‌طور مداوم رخ دهد، می‌تواند منجر به کم‌پشتی موها یا حتی طاسی شود.

ریزش مو و علل آن

ناهید کریمی، متخصص پوست و مو و دانشیار دانشکده علوم پزشکی ایران در مورد ریزش مو در گفت‌وگویی می‌گوید: در حالت طبیعی ریزش ۵۰ تا ۷۰ تار مو از سر طی چند دقیقه شانه زدن طبیعی است. البته این معیار زمانی مطرح است که پیش از شانه زدن فرد حمام نرفته باشد و حدود ۴۸ ساعت قبل هم موها را شانه نزده باشد. ریزش موی اندروژنیک شایع ترین نوع ریزش مو در مردان و زنان است به طوری که بر اساس آمارهای مختلف حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از افراد بالغ به درجاتی از آن مبتلا هستنتد. بروز این اختلال در هر دو جنس یکسان است هر چند که ریزش مو در جنس مذکر بیشتر دیده می شود.

سن شروع ریزش مو اغلب دهه های سوم و چهارم عمر است،هر چند که در موارد شدیدتر ممکن است بلافاصله پس از دوران بلوغ آغاز شود. ریزش موی سر آندروژنیک در خانم ها در سن بالاتری نسبت به آقایان آغاز می شود و در حوالی سن یائسگی افزایش چشمگیری می یابد. دو عامل در ریزش موی آندروژنتیک نقش دارند که عبارتند از ژنتیک و هورمونهای آندروژنیک. نقش عوامل ژنتیکی در بروز این نوع ریزش موی سر بسیار مهم و ناشناخته است. وراثت این اختلال به صورت اتوزوم غالب یا پلی ژنیک است و افرادی که یکی از بستگان درجه اول آنها به این نوع روش ریزش موی سر مبتلا هستند،بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا قرار دارند. هورمون‌های آندروژنیک یا مردانه که مشهورترین آنها هورمون تستوسترون است در بدن خانمها از غدد فوق کلیوی تولید می شوند. رشد موهای نواحی زیر بغل به هورمون تستوسترون وابسته است. در حالی که رشد موهای ناحیه ریش و ریزش موهای سر به ترکیب دیگری با نام دی هیدرو تستروسترون ارتباط دارد. تبدیل تستوسترون به دی هیدرو تستوسترون به وسیله آنزیم خاصی صورت می گیرد که این آنزیم به دو شکل وجود دارد که نوع دوم آن در غلاف خارجی موها وجود داشته و در ریزش مو آندرو ژنیک نقش مهم دارد.

به طور کلی شایع ترین علل ریزش مو عبارتند از : طاسی سر مردانه، ضربه،مواد شیمیایی،سوتغذیه،استرس و مصرف بعضی از دارو ها مانند وار فارین.

علائم ریزش مو در خانمها و آقایان

وی با بیان این مطلب که الگوی ریزش مو در مردان به صورت عقب رفتن خط رویش مو در نواحی گیج گاهی و کاهش موی ناحیه فرق سر است که ممکن است در نهایت به طاسی کامل در این نواحی بینجامد می افزاید: این نوع ریزش مو در زنان به صورت نازک شدن پیشرونده موها در ناحیه فرق سر با حفظ خط رویش موی ناحیه پیشانی دیده می شود. این نوع ریزش مو در خانم ها به طاسی کامل نمی انجامد. این نوع ریزش مو با در نظر گرفتن شرح حال و زمینه خانوادگی اغلب به سادگی تشخیص داده می شود اما این تشخیص باید به وسیله پزشک متخصص داده شود،زیرا ممکن است اختلالات و بیماری های دیگری نیز به همین شکل تظاهر پیدا کنند که از آن جمله می توان به اختلالات غده تیرویید و کمبود آهن یا سایر انواع ریزش مو و بیماری های پوست و مو اشاره کرد.

تغذیه و ریزش مو

این متخصص پوست و مو با اشاره به این مطلب که تغذیه یکی از عوامل تاثیرگذار در سلامت موها است تاکید می کند: کمبود های غذایی می تواند زمینه ساز ریزش موها شود یکی از مهمترین مواردی که موجب ریزش موها می شود کم خونی فقر آهن است که با مصرف مکمل آهن به مرور زمان ریزش موها هم برطرف می شود. البته انواع مختلف مکمل آهن وجود دارد که باید به هر فرد متناسب با شرایطی که دارد مکمل تجویزشود زیرا بعضی از انواع این مکملها دارای عوارض هستند. ویتامینهای گروه Bبه خصوص B۱می توانند نقش بسزایی در پیشگیری از ریزش مو داشته باشند. از همین رو توصیه می شود که مردم از غلات و نشاسته به خصوص انواع سبوس دار آن، جوانه گندم و برنج قهوه ایی استفاده کنند. زینک یا روی نیز در پیشگیری از ریزش مو اهمیت زیادی دارد. منابع زینک بیشتر در گوشت قرمز، مرغ و مغزها مانند بادام، پسته و گردو وجود دارد. سلنیوم در سلامت پوست ومو و ناخن نقش بسزایی دارد و آنتی اکسیدان های قوی محسوب می شود. غذاهای دریایی و مغزها مهمترین منابع سلنیوم هستند.

درمان ریزش مو

کریمی در مورد درمان ریزش مومی گوید: داروی خوراکی فیناستراید و محلول موضعی ماینوکسیدیل تنها داروهای تایید شده و موثردر درمان این نوع ریزش موی سر به شمار می روند. این داروهای موضعی از روش‌های شناخته شده برای درمان ریزش مو هستند. این داروها با افزایش جریان خون در ناحیه پوست سر و تحریک فولیکول‌های مو به رشد مجدد موها کمک می‌کنند. استفاده منظم از این داروها تحت نظر پزشک می‌تواند نتایج قابل توجهی در کاهش ریزش مو داشته باشد.

تکنیک‌های نوینی مانند پی‌آرپی، لیزر تراپی و مزوتراپی از روش‌های مدرن و موثر در درمان ریزش مو هستند. پی‌آرپی شامل تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به پوست سر است که به تقویت و رشد موها کمک می‌کند. لیزر تراپی نیز با تحریک فولیکول‌های مو و افزایش جریان خون در پوست سر، به کاهش ریزش مو کمک می‌کند.