محمود خاوری دانشور، مدیر امور طرح ها و شرکت های شرکت معنا معدن نوآوری اندیشه در یادداشتی با نگاه به اقتصاد ایران و اهمیت تولید مشتقات منیزیم در آن نوشت:
توسعه و بومیسازی فرآیندهای تولید مواد شیمیایی و معدنی با ارزش افزوده بالا، یکی از ارکان اصلی دستیابی به اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به واردات است. در این میان، مشتقات منیزیم به دلیل خواص منحصربهفردشان در گریدهای مختلف، نقشی حیاتی در صنایع کلیدی کشور ایفا میکنند.
۱. اهمیت گرید نسوز
منیزیم اکسید با خلوص بالا (منیزیم اکسید نسوز یا کلسینه شده سنگین)، ماده اولیه اصلی در تولید آجرها و مواد نسوز مورد استفاده در کورههای ذوب فلزات، صنایع سیمان، شیشه و پتروشیمی است.
اهمیت در صنعت: ایران دارای صنایع فولاد، مس و سیمان گستردهای است که مصرفکننده دائمی مواد نسوز هستند. وابستگی به واردات این نوع MgO، کشور را در معرض نوسانات ارزی و ریسکهای تأمین قرار میدهد.
مزیت رقابتی: دسترسی ایران به منابع غنی دولومیت و منیزیت، پتانسیل تولید این گرید را با قیمت رقابتی فراهم میآورد و میتواند صادرات مواد نسوز تکمیلشده را نیز تسهیل کند.
۲. اهمیت گرید دارویی و بهداشتی
امنیت دارویی: تولید داخلی این مواد با استانداردهای بالا، نیاز داروسازی کشور را تأمین کرده و زنجیره تولید داروهای گوارشی و مکملها را تقویت مینماید.
استانداردسازی: دستیابی به گرید دارویی نیازمند فناوری خالصسازی پیشرفته است، که نشاندهنده بلوغ فنی یک واحد تولیدی محسوب میشود.
۳. کاربردهای دیگر و ارزش افزوده بالا
مشتقات منیزیم در زمینههای دیگری نیز از اهمیت بالایی برخوردارند که ارزش افزوده تولید را بهشدت افزایش میدهند:
محیط زیست (سنجش آب و پسماند): مشتقات منیزیوم به دلیل خاصیت قلیایی ملایم و ایمنی بالا، جایگزین مناسبی برای آهک در تصفیه فاضلابها و خنثیسازی پسابهای اسیدی صنعتی محسوب می شوند.
صنایع شیمیایی و پلیمری: اکسید منیزیم در تولید برخی ترکیبات شیمیایی واسط و به عنوان پرکننده (Filler) در تولید کابلها و پلاستیکها برای بهبود مقاومت حرارتی کاربرد دارد.
کشاورزی: تولید کودهای منیزیمی با حلالیت بالا برای جبران کمبود این عنصر حیاتی در خاک.
نتیجهگیری:
تولید مشتقات منیزیم در ایران، بهویژه تمرکز بر ارتقای سطح خلوص محصولات به گریدهای تخصصی مانند نسوز و دارویی، یک ضرورت استراتژیک است. این امر نه تنها باعث صرفهجویی ارزی از محل کاهش واردات مواد اولیه حیاتی میشود، بلکه با ایجاد زنجیره ارزش افزوده در صنایع پاییندستی (فولاد، سیمان، دارو)، به تقویت تابآوری صنعتی کشور در برابر شوکهای اقتصادی بینالمللی کمک شایانی خواهد کرد. سرمایهگذاری در فناوریهای خالصسازی و فرآوری مواد معدنی منیزیم، نقشی کلیدی در تحقق اهداف توسعه صنعتی ایران ایفا میکند.