خبرگزاری آنا؛ رشته کاردانی فنی صنایع دارویی-تولید دارو با هدف تربیت تکنسین‌هایی طراحی شده که بتوانند در خطوط تولید دارو و پخش‌های مختلف صنایع داروسازی فعالیت کنند.
دانشجویان رشته صنایع دارویی با اصول کنترل کیفیت، استاندارد‌های تولید دارو، سیستم‌های کنترل فرایند و مباحث مربوط به مواد اولیه، تجهیزات دارویی و بسته‌بندی آشنا می‌شوند.
خبرنگار آنا در راستای شناخت مخاطبان و داوطلبان تحصیل با رشته کاردانی فنی صنایع دارویی-تولید دارو گفت‌وگویی با ابوالفضل داودی رئیس دانشکده توسعه فناوری و کارآفرینی دانشگاه آزاد اسلامی یزد داشته که در ادامه می‌خوانیم.
آنا: اهمیت رشته کاردانی فنی صنایع دارویی در صنعت سلامت چیست و چرا این رشته را «حیاتی» توصیف می‌کنند؟
داودی: این رشته یکی از رشته‌های کاربردی و بسیار حیاتی در حوزه سلامت است که با هدف تربیت تکنسین‌های متخصص و عملیاتی برای خطوط تولید صنایع داروسازی طراحی شده است.
دانشجویان در این مقطع به جای تمرکز صرف بر مباحث تئوری عمیق با اصول علمی، فنی و عملیاتی تولید دارو آشنا می‌شوند.
مهارت‌های کلیدی برای تولید دارو
آنا: تفاوت اصلی این رشته با سایر رشته‌های مرتبط با داروسازی، مانند داروسازی یا مهندسی شیمی، چیست؟
داودی: مهم‌ترین سرفصل‌ها و مهارت‌های آموخته شده در این رشته شامل آشنایی با اصول داروسازی و انواع اشکال دارویی (قرص، کپسول، شربت، آمپول و ...)، فراگیری روش‌های استاندارد تولید در کارخانه - سیستم تضمین کیفیت در تولید)، کنترل کیفیت، تضمین کیفیت مواد اولیه، محصول نیم ساخته و نهایی می‌شود.
آشنایی با دستگاه‌ها و تجهیزات خط تولید دارو و نحوه کار با آنها، اصول بهداشت و ایمنی در محیط‌های داروسازی، استاندارد‌های مستندسازی و ثبت فرآیند‌های تولید همه از مباحثی است که آموزش داده می‌شود. این دوره به گونه‌ای طراحی شده که فارغ‌التحصیل بلافاصله پس از فراغت از تحصیل، توانایی فعالیت در بخش‌های مختلف یک کارخانه داروسازی را داشته باشد.
نقش کاردان‌های فنی در زنجیره سلامت
آنا: دانش‌آموختگان در کدام بخش‌ها بیشترین تقاضا را دارند و نقش‌شان در زنجیره تأمین سلامت چیست؟
داودی: دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند در بخش‌های متعدد و کلیدی یک کارخانه داروسازی ازجمله بخش تولید، کنترل کیفیت، تضمین کیفیت، انبارداری تخصصی دارو و امثال آن مشغول به کار شوند که هرکدام نقش بی‌بدیلی در زنجیره تأمین سلامت جامعه ایفا می‌کنند.
پل ارتباطی بین علم و صنعت
آنا: کاردان‌های فنی چگونه در بهبود کیفیت محصولات دارویی نقش ایفا می‌کنند؟
داودی: بُعد علم توسط مهندسان و داروسازان، فرمولاسیون انجام می‌شود؛ اما تبدیل طراحی به محصول واقعی و باکیفیت در مقیاس انبوه، نیازمند نیروی انسانی متخصصی بوده که هم علم پایه را فهمیده باشد و هم مهارت کار با ماشین‌آلات صنعتی را داشته باشد (بُعد صنعت). کاردان فنی، دقیقاً همین پل ارتباطی است.
نمونه‌های عینی این نقش در صنعت امروز، ترجمه دستورالعمل به عمل است که داروساز، دستورالعمل ساخت یک شربت را می‌نویسد، کاردان فنی این دستورالعمل را خوانده، مواد را با دقت وزن می‌کند، دستگاه همزن را تنظیم کرده و فرآیند تولید را به‌طور عملی اجرا می‌کند.
وقتی در خط تولید قرص، مشکل شکستن قرص پیش می‌آید، کاردان فنی با دانش خود از دستگاه پرس و مواد اولیه، می‌تواند اولین تشخیص را داده و به مهندس مربوطه گزارش دهد.
در اجرای استانداردها، کاردان فنی مجریان اصلی پروتکل‌های سختگیرانه GMP در کف سالن تولیدند که اطمینان حاصل می‌کنند که علم کنترل کیفیت در عمل نیز پیاده‌سازی می‌شود.در معتبر سازی فرآیند‌ها و شیوه‌های نگهداری، مواد و محصولات دارویی ارائه می‌شود که این رشته پل ارتباطی بین کارگران فنی و کارشناسان ارشد در صنایع دارویی بوده، نقش مهمی در ارتقای کیفیت تولید دارویی دارد و علاقه‌مندان به این رشته باید دقت بالا، توانایی کار در محیط‌های صنعتی و علاقه به حوزه سلامت داشته باشند.
دانش‌آموختگان رشته کاردانی فنی دارویی می‌توانند به‌عنوان تکنسین تولید و کنترل کیفیت در شرکت‌های داروسازی، خطوط تولید دارو، بخش بسته‌بندی و انبارش فعالیت و نیز در آزمایشگاه‌های صنایع دارویی و مراکز کنترل کیفی مشغول به کار شوند.
آنا: مهم‌ترین مهارت‌هایی که دانشجویان در طول دوره کسب می‌کنند، چیست و چگونه در صنعت به کار می‌روند؟
داودی: مهم‌ترین سرفصل‌ها و مهارت‌های آموخته شده شامل کنترل کیفیت، تضمین کیفیت مواد اولیه، آشنایی با دستگاه‌ها و تجهیزات، اصول بهداشت و ایمنی می‌شود که همه این مهارت‌ها دانشجویان را برای اجرای عملی استانداردها و عیب‌یابی آماده می‌کنند.
آنا: کاردان‌های فنی چگونه استاندارد‌های GMP را در خط تولید پیاده‌سازی می‌کنند؟
داودی: در اجرای استانداردها، کاردان فنی، مجریان اصلی پروتکل‌های سختگیرانه GMP در کف سالن تولید هستند و اطمینان حاصل می‌کنند که علم کنترل کیفیت در عمل نیز پیاده‌سازی می‌شود.
آنا: دانشگاه آزاد اسلامی یزد چه ویژگی‌های متمایزی در آموزش این رشته ارائه می‌دهد؟
داودی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد با بهره‌گیری از چند راهبرد تأکید بر آموزش‌های عملی و کارگاهی، بهره‌گیری از استادان مجرب و مرتبط با صنعت، برگزاری بازدید‌های علمی مستمر، اجرای پروژه‌های کاربردی و حل مسئله و برگزاری دوره‌های کارآموزی اجباری و هدفمند به پرورش نیروی کارآمد و خلاق در این رشته مبادرت می‌کند.
آماده‌سازی دانشجویان برای چالش‌های واقعی
آنا: بازدید‌های علمی و کارآموزی چگونه دانشجویان را با چالش‌های واقعی آشنا می‌کند؟
داودی: علاوه بر آموزش‌های عملی و کارگاهی در کنار آموزش تئوری، دانشجویان در کارگاه‌های تخصصی (مانند کارگاه تولید اشکال دارویی جامد و مایع) با دستگاه‌ها و فرآیند‌ها به صورت عینی آشنا می‌شوند. سازمان‌دهی بازدید‌های منظم از کارخانه‌های داروسازی معتبر در استان یزد و سایر مناطق، دانشجویان را از نزدیک با فضای واقعی کار و چالش‌های آن آشنا می‌کند.
واگذاری پروژه‌هایی که دانشجو را به فکر وادار کرده و نیازمند ارائه راه‌حل برای مشکلات رایج در خط تولید است باعث پرورش خلاقیت و توانایی تحلیل آنها می‌شود. برگزاری دوره‌های کارآموزی اجباری و هدفمند و هدایت دانشجویان به دوره‌های کارآموزی در صنایع دارویی، نقطه اتصال نهایی دانش دانشگاهی با محیط کار واقعی بوده و فرصت آشنایی و جذب توسط (کارفرمایان) را فراهم می‌آورد. استفاده از استادانی که سابقه فعالیت در صنایع دارویی را دارند، باعث انتقال تجربیات واقعی و کاربردی به دانشجویان می‌شود.
یزد، قطب دارویی و فرصت‌های شغلی
آنا: چرا یزد قطب دارویی است و چه فرصت‌هایی برای دانش‌آموختگان ایجاد می‌کند؟
داودی: یزد به دلیل دارا بودن چندین کارخانه داروسازی معتبر و پیشرو در کشور، قطب دارویی محسوب می‌شود و بنابراین بازار کار بسیار مناسبی برای فارغ‌التحصیلان این رشته فراهم است. صنایع دارویی مطرح و فعال در استان یزد شامل؛ کارخانه دارو پخش (بزرگ‌ترین تولیدکننده دارو در خاورمیانه)، گروه دارویی عبیدی، شرکت داروسازی جابرابن حیان و چندین شرکت معتبر دیگر در حوزه تولید دارو و مواد اولیه دارویی است.
آنا: نقش صنایع یزد در اشتغال جوانان چیست؟
داودی: شرکت‌ها به صورت مستمر، برای جایگزینی نیروی بازنشسته و توسعه خطوط تولید خود، نیاز به جذب تکنسین فنی دانش‌آموخته دارند. بسیاری از صنایع با دانشگاه‌ها ازجمله دانشگاه آزاد اسلامی یزد، برای پذیرش دانشجو در دوره‌های کارآموزی تفاهم‌نامه دارند که این امر مسیر ورود به بازار کار را برای دانشجویان هموار می‌کند.
وجود این قطب دارویی بزرگ، باعث رونق شرکت‌های وابسته مانند شرکت‌های تولیدکننده مواد بسته‌بندی دارو، مواد اولیه و خدمات آزمایشگاهی شده که آنها نیز خود، فرصت‌های شغلی دیگری را ایجاد می‌کنند. بسیاری از صنایع تفاهم‌نامه با دانشگاه دارند که این امر مسیر ورود به بازار کار را برای دانشجویان هموار می‌کند. قطب دارویی، باعث رونق شرکت‌های وابسته مانند شرکت‌های تولیدکننده مواد بسته‌بندی دارو، مواد اولیه و خدمات آزمایشگاهی شده که آنها نیز خود، فرصت‌های شغلی دیگری را ایجاد می‌کنند.
آنا: مهم‌ترین چالش‌های دانش‌آموختگان چیست و آینده آنان با پیشرفت فناوری چگونه است؟
داودی: انتخاب رشته کاردانی فنی صنایع دارویی در استان یزد، انتخاب هوشمندانه و آینده‌دار با چشم‌انداز شغلی بسیار روشن برای جوانان جویای کار است.علاقه‌مندان به این رشته باید دقت بالا، توانایی کار در محیط‌های صنعتی و علاقه به حوزه سلامت داشته باشند این رشته پل ارتباطی بین دانشگاه و صنعت بوده و نقش مهمی در ارتقای کیفیت تولید دارویی دارد.
انتهای پیام/