یارانه نقدی مهرماه ۱۴۰۴ به حساب سرپرستان خانوارهای دهکهای اول تا سوم واریز شد. دهکهای پایین کشور امروز ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر دریافت کردند و برای خانوادههای پرجمعیت نیز یارانه اضافه واریز شده است. در مقابل، دهکهای بالاتر در روزهای پایانی مهر یارانه ۳۰۰ هزار تومانی خود را خواهند گرفت.
واریز یارانه نقدی مهر ۱۴۰۴ آغاز شد
دولت اعلام کرد که یارانه نقدی مهرماه ۱۴۰۴ به حساب سرپرستان خانوارهای دهکهای اول تا سوم واریز و از صبح امروز قابل برداشت است.
طبق اطلاعیه سازمان هدفمندی یارانهها، مبلغ پرداختی برای دهکهای پایین ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر و برای دهکهای متوسط (دهکهای ۴ تا ۹) ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر تعیین شده است.
همچنین خانوارهای دارای بیش از دو فرزند در دهکهای ۱ تا ۴، به ازای هر فرزند بیشتر ۱۲۵ هزار تومان یارانه اضافه دریافت میکنند.
این اقدام دولت در راستای حمایت از معیشت خانوارهای کمدرآمد و پرجمعیت و اجرای سیاست عدالت اجتماعی در پرداخت یارانهها انجام شده است.
یارانه نقدی مهرماه چقدر است و برای چه دهکهایی واریز شد؟
بر اساس اعلام رسمی دولت، واریز یارانهها در دو مرحله انجام میشود:
| گروه دهکی | زمان واریز | مبلغ به ازای هر نفر | مبلغ خانوار ۴ نفره |
|---|---|---|---|
| دهکهای ۱ تا ۳ | جمعه ۲۵ مهر ۱۴۰۴ | ۴۰۰٬۰۰۰ تومان | ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ تومان |
| دهکهای ۴ تا ۹ | چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴ | ۳۰۰٬۰۰۰ تومان | ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ تومان |
| دهکهای ۱۰ (پردرآمدها) | حذف شدهاند | - | - |
نکته: برای خانوارهای دارای بیش از دو فرزند در دهکهای ۱ تا ۴، به ازای هر فرزند اضافه ۱۲۵ هزار تومان بیشتر پرداخت میشود.
چرا یارانه خانوادههای پرجمعیت افزایش یافت؟
هدف دولت از افزایش یارانه خانوادههای پرجمعیت، کاهش فشار معیشتی بر خانوارهای دارای فرزند بیشتر و تشویق به حفظ جمعیت فعال کشور است.
بهگفته مسئولان سازمان هدفمندی، در طرح جدید حمایت معیشتی، خانوادههای دارای سه فرزند یا بیشتر مشمول دریافت یارانه اضافی فرزندان خواهند بود.
مثال:
یک خانواده ۵ نفره (پدر، مادر و ۳ فرزند) در دهک اول، علاوه بر ۲ میلیون تومان یارانه اصلی، ۱۲۵ هزار تومان اضافه برای فرزند سوم میگیرد، یعنی جمعاً ۲ میلیون و ۱۲۵ هزار تومان.
کالابرگ الکترونیکی مهر و آبان اجرا میشود؟
بر اساس اطلاعیه رسمی وزارت تعاون، در مهرماه ۱۴۰۴ مرحله جدید کالابرگ الکترونیکی اجرا نمیشود، اما مرحله پنجم احتمالاً از آبان یا آذرماه آغاز خواهد شد.
در طرح قبلی، مبلغ کالابرگ برای دهکهای پایین ۵۰۰ هزار تومان و برای دهکهای ۴ تا ۷، ۳۵۰ هزار تومان بود.
به گفتهی مقامات دولتی، پرداخت نقدی مهرماه جایگزین موقت کالابرگ شده تا زیرساختهای فنی برای اجرای سراسری آن تکمیل شود.
در صورت آماده شدن سامانهها، اجرای مرحله پنجم کالابرگ از نیمه آبان ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد.
جزئیات یارانه نقدی بر اساس تعداد اعضای خانوار
یارانه هر خانوار در مهرماه ۱۴۰۴ بر اساس تعداد اعضا و دهک درآمدی بهصورت زیر پرداخت شده است:
| تعداد اعضای خانوار | دهک ۱ تا ۳ (۴۰۰هزار تومان به ازای هر نفر) | دهک ۴ تا ۹ (۳۰۰هزار تومان به ازای هر نفر) |
|---|---|---|
| ۱ نفره | ۴۰۰٬۰۰۰ | ۳۰۰٬۰۰۰ |
| ۲ نفره | ۸۰۰٬۰۰۰ | ۶۰۰٬۰۰۰ |
| ۳ نفره | ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ | ۹۰۰٬۰۰۰ |
| ۴ نفره | ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ | ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ |
| ۵ نفره | ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ | ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ |
افزایش فرزند: برای خانوادههای دهکهای ۱ تا ۴ با بیش از دو فرزند، ۱۲۵ هزار تومان اضافی به ازای هر فرزند پرداخت میشود.
سازوکار شناسایی دهکها چگونه است؟
دهکبندی خانوارها از طریق پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان انجام میشود.
این پایگاه از سال ۱۳۹۲ تاکنون دادههای ثبتی را از منابع مختلف جمعآوری کرده است:
-
گردش حسابهای بانکی
-
داراییهای ملکی و خودرو
-
اطلاعات بیمه و مالیات
-
محل سکونت و میزان درآمد
بر اساس این دادهها، دهکبندی بهصورت سیستمی و بدون خوداظهاری انجام میشود.
نکته مهم:
از ابتدای سال ۱۴۰۴، دهکهای ۸، ۹ و ۱۰ از فهرست یارانهبگیران حذف شدهاند تا منابع آزادشده به حمایت از اقشار ضعیفتر اختصاص یابد.
حذف یارانه پردرآمدها؛ چه کسانی از فهرست خارج میشوند؟
به گفته احد رستمی، رئیس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، دولت از ابتدای سال جاری روند حذف یارانه دهکهای بالا را آغاز کرده است.
او گفته:
«هر ماه بین ۱ تا ۳ میلیون نفر از خانوارهای پردرآمد حذف میشوند و تا پایان سال، حدود ۱۸ میلیون نفر از فهرست یارانه نقدی خارج خواهند شد.»
این خانوارها عمدتاً شامل دارندگان چند حساب بانکی فعال، خودروهای لوکس و املاک متعدد هستند.
منابع حاصل از حذف این افراد صرف افزایش یارانه دهکهای پایین و اجرای کالابرگ الکترونیکی خواهد شد.
اعتراض به دهکبندی یارانهها چگونه است؟
افرادی که نسبت به دهکبندی خود اعتراض دارند، میتوانند از طریق سامانه حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نشانی hemayat.mcls.gov.ir اقدام کنند.
مراحل ثبت اعتراض:
-
ورود به سامانه حمایت با کد ملی و شماره تلفن سرپرست خانوار.
-
بررسی وضعیت دهک و اطلاعات درآمدی.
-
ثبت توضیحات و مدارک لازم (مثل اجارهنامه یا کاهش درآمد).
-
دریافت پیامک تأیید یا رد اعتراض پس از بررسی وزارت تعاون.
زمان پاسخگویی: بین ۲۰ تا ۴۵ روز کاری
تأکید: پس از تأیید اعتراض، یارانه حذفشده از ماه بعد مجدداً برقرار میشود.
تفاوت یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیکی چیست؟
یارانه نقدی بهصورت مستقیم به حساب سرپرست خانوار واریز میشود، اما کالابرگ الکترونیکی در قالب کارت یا اپلیکیشن اعتباری برای خرید اقلام اساسی (مانند برنج، روغن، گوشت و مرغ) قابل استفاده است.
| ویژگی | یارانه نقدی | کالابرگ الکترونیکی |
|---|---|---|
| نوع پرداخت | پول نقد در حساب بانکی | اعتبار خرید در اپلیکیشن یا کارت |
| زمان واریز | ماهانه | مرحلهای (هر دو ماه) |
| مبلغ | ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان | ۳۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان |
| هدف | پرداخت نقدی مستقیم | کنترل مصرف کالاهای اساسی |
زمان واریز یارانه دهکها در ماههای آینده
طبق تقویم پرداخت سازمان هدفمندی، یارانه نقدی دهکها بهصورت منظم در روزهای ۲۰ تا ۳۰ هر ماه واریز میشود.
در صورتی که مصوبه جدیدی تصویب شود (مثلاً بازگشت کالابرگ)، اطلاعیه رسمی از طریق سایت refahi.ir و mcls.gov.ir منتشر خواهد شد.
اثر پرداخت یارانه نقدی بر معیشت دهکهای پایین
به گفته کارشناسان اقتصادی، پرداخت یارانه نقدی ۴۰۰ هزار تومانی اگرچه در برابر تورم عمومی رقم بالایی نیست، اما در کوتاهمدت میتواند برای دهکهای پایین اثر تسکینی و حمایتی داشته باشد.
با این حال، کارشناسان تأکید میکنند که ادامه پرداختهای نقدی بدون اصلاح ساختار تولید و کنترل تورم، اثر بلندمدت چندانی بر معیشت پایدار خانوارها ندارد.
جمعبندی | مهرماه با واریز یارانه نقدی و حذف پردرآمدها
با واریز یارانه نقدی مهرماه ۱۴۰۴، بیش از ۲۰ میلیون خانوار در دهکهای اول تا نهم یارانه خود را دریافت کردند.
پرداخت ۴۰۰ هزار تومانی برای دهکهای پایین و افزایش ویژه برای خانوادههای پرجمعیت، نشان از تمرکز دولت بر حمایت هدفمند از اقشار ضعیفتر جامعه دارد.
در مقابل، حذف تدریجی دهکهای پردرآمد، اجرای مرحله جدید کالابرگ و شفافسازی دهکبندی خانوارها از مهمترین محورهای اصلاح نظام یارانهای کشور در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ محسوب میشود.
منابع رسمی مورد استناد
-
سازمان هدفمندسازی یارانهها
refahi.ir -
باشگاه خبرنگاران جوان
-
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی – سامانه حمایت و دهکبندی
hemayat.mcls.gov.ir -
خبرگزاری ایرنا
-
اقتصادآنلاین