حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل ساجدی، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پاسخ به سوالی درباره بسترهای گسترش اخلاق سکولار در جامعه معاصر ایران، اظهار کرد: فضای مجازی، به ویژه پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و شبکه‌های مشابه، نقش بسیار مؤثری در ترویج اخلاق سکولار ایفا می‌کنند.
وی افزود: اگر به تحولات فکری مغرب زمین در قرن‌های ۱۸ تا ۲۰ میلادی نگاه کنیم، مشاهده می‌کنیم که یک نوع عقل‌گرایی خودبنیاد یا رشنالیسم در این دوران ظهور پیدا کرد. این را دوران روشنگری نیز نامیده اند که نوع تفکر حاکم را تفکر مدرنیته می نامند. عقل‌گرایی به عنوان ویژگی مهم و برجسته این دوره معرفی شده است. این گرایش، گرچه در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم توسط رویکردهای پسا مدرن به چالش کشیده شد، اما همچنان تأثیر خود را در بخش‌های مختلف دنیا حفظ کرده است.
بسیاری از مردم جهان گمان می‌کنند برای رسیدن به تمدن و پیشرفت باید دین را کنار گذاشت
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: تمدن غرب با توجه به پیروزی‌ها و پیشرفت‌های تکنولوژیکی خود، فرهنگ غرب را نیز بر بسیاری از نقاط جهان بوده حاکم ساخته و این شرایط، انتقال عقل‌گرایی افراطی دین ستیز را به سایر کشورها را تسهیل کرده است. این امر باعث شده تا بسیاری از مردم جهان، از جمله در ایران، گمان کنند که برای رسیدن به تمدن و پیشرفت باید دین را کنار گذاشت.
وی با تأکید بر تفاوت‌های بنیادین میان مسیحیت و اسلام، تصریح کرد: اتفاقاتی که در غرب رخ داده، ریشه در مسائل تاریخی و نظری دارد که قابل تطبیق با آموزه‌های قرآن نیستند، اما فضای اجتماعی این تفاوت‌ها را درک نمی‌کند و صرفاً آثار عینی آن را می‌بیند، بنابراین باید با اقناع و آگاهی‌بخشی، مردم را متقاعد کرد که این نگرش‌ها اشتباه‌اند.
حجت الاسلام والمسلمین ساجدی اظهار کرد: دیدگاه‌های پسامدرن به رغم نقد عقل‌گرایی افراطی، هنوز از جهاتی تحت تأثیر آموزه‌های مدرنیته‌اند. مدرنیته به معنی اصطلاحی به تفکر خاصی در غرب اشاره دارد که اندیشه‌های انسان‌گرایی، سکولاریسم و گرایش‌های مشابه در آن غالب بوده‌اند.
وی افزود: این مجموعه از اندیشه‌ها به نوعی بسته‌ای فکری است که باعث رشد اخلاق سکولار در دنیا شده است. این روند نشان می‌دهد که برای مقابله با گسترش اخلاق سکولار در جامعه ما، باید ابتدا ریشه‌ها و مبانی آن را به خوبی شناخت و سپس با استفاده از روش‌های علمی، منطقی و فرهنگی به نقد و اصلاح این نگرش‌ها پرداخت.
اخلاق امری است که در فطرت همه انسان‌ها جای دارد
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، درباره ریشه‌های رشد اخلاق سکولار در ایران اظهار کرد: اخلاق امری است که در فطرت همه انسان‌ها جای دارد؛ چه مؤمن باشند، چه غیرمؤمن. همه انسان‌ها اخلاق را تمجید می‌کنند و هیچ‌کس نیست که به‌طور کلی ضد اخلاق باشد.
وی افزود: مشکل اصلی در رابطه با دین است، نه با اخلاق. عده ای با دین چالش دارند؛ این چالش باعث شده تا بسیاری به دنبال اخلاق سکولار بروند؛ اخلاقی که از دین جدا شده و جایگزین آن شده است و حتی در برخی موارد به‌عنوان اخلاقی بهتر مطرح می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین ساجدی ادامه داد: اتفاقاتی که در غرب رخ داده منجر به انزوای دین شده است؛ وقتی مسیحیت نه در بعد نظری و نه در بعد عملی نتوانسته است دفاع موفقی داشته باشد، به طور طبیعی جایگاه خود را از دست داده است و این ناکارآمدی باعث شده دین در عرصه اجتماعی نیز شکست بخورد.
وی خاطرنشان کرد: از آنجا که اخلاق ریشه در فطرت دارد، نمی‌شد اخلاق را نادیده گرفت، لذا به دنبال دفاع از اخلاق منهای دین و شکل‌گیری اخلاق سکولار برآمدند. عده ای نه تنها اخلاق را غیر وابسته به دین کردند بلکه حتی دین را ضد اخلاق معرفی کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل ساجدی، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پاسخ به سوالی درباره بسترهای گسترش اخلاق سکولار در جامعه معاصر ایران، اظهار کرد: فضای مجازی، به ویژه پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و شبکه‌های مشابه، نقش بسیار مؤثری در ترویج اخلاق سکولار ایفا می‌کنند.
وی افزود: اگر به تحولات فکری مغرب زمین در قرن‌های ۱۸ تا ۲۰ میلادی نگاه کنیم، مشاهده می‌کنیم که یک نوع عقل‌گرایی خودبنیاد یا رشنالیسم در این دوران ظهور پیدا کرد. این را دوران روشنگری نیز نامیده اند که نوع تفکر حاکم را تفکر مدرنیته می نامند. عقل‌گرایی به عنوان ویژگی مهم و برجسته این دوره معرفی شده است. این گرایش، گرچه در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم توسط رویکردهای پسا مدرن به چالش کشیده شد، اما همچنان تأثیر خود را در بخش‌های مختلف دنیا حفظ کرده است.
بسیاری از مردم جهان گمان می‌کنند برای رسیدن به تمدن و پیشرفت باید دین را کنار گذاشت
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: تمدن غرب با توجه به پیروزی‌ها و پیشرفت‌های تکنولوژیکی خود، فرهنگ غرب را نیز بر بسیاری از نقاط جهان بوده حاکم ساخته و این شرایط، انتقال عقل‌گرایی افراطی دین ستیز را به سایر کشورها را تسهیل کرده است. این امر باعث شده تا بسیاری از مردم جهان، از جمله در ایران، گمان کنند که برای رسیدن به تمدن و پیشرفت باید دین را کنار گذاشت.
وی با تأکید بر تفاوت‌های بنیادین میان مسیحیت و اسلام، تصریح کرد: اتفاقاتی که در غرب رخ داده، ریشه در مسائل تاریخی و نظری دارد که قابل تطبیق با آموزه‌های قرآن نیستند، اما فضای اجتماعی این تفاوت‌ها را درک نمی‌کند و صرفاً آثار عینی آن را می‌بیند، بنابراین باید با اقناع و آگاهی‌بخشی، مردم را متقاعد کرد که این نگرش‌ها اشتباه‌اند.
حجت الاسلام والمسلمین ساجدی اظهار کرد: دیدگاه‌های پسامدرن به رغم نقد عقل‌گرایی افراطی، هنوز از جهاتی تحت تأثیر آموزه‌های مدرنیته‌اند. مدرنیته به معنی اصطلاحی به تفکر خاصی در غرب اشاره دارد که اندیشه‌های انسان‌گرایی، سکولاریسم و گرایش‌های مشابه در آن غالب بوده‌اند.
وی افزود: این مجموعه از اندیشه‌ها به نوعی بسته‌ای فکری است که باعث رشد اخلاق سکولار در دنیا شده است. این روند نشان می‌دهد که برای مقابله با گسترش اخلاق سکولار در جامعه ما، باید ابتدا ریشه‌ها و مبانی آن را به خوبی شناخت و سپس با استفاده از روش‌های علمی، منطقی و فرهنگی به نقد و اصلاح این نگرش‌ها پرداخت.
اخلاق امری است که در فطرت همه انسان‌ها جای دارد
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، درباره ریشه‌های رشد اخلاق سکولار در ایران اظهار کرد: اخلاق امری است که در فطرت همه انسان‌ها جای دارد؛ چه مؤمن باشند، چه غیرمؤمن. همه انسان‌ها اخلاق را تمجید می‌کنند و هیچ‌کس نیست که به‌طور کلی ضد اخلاق باشد.
وی افزود: مشکل اصلی در رابطه با دین است، نه با اخلاق. عده ای با دین چالش دارند؛ این چالش باعث شده تا بسیاری به دنبال اخلاق سکولار بروند؛ اخلاقی که از دین جدا شده و جایگزین آن شده است و حتی در برخی موارد به‌عنوان اخلاقی بهتر مطرح می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین ساجدی ادامه داد: اتفاقاتی که در غرب رخ داده منجر به انزوای دین شده است؛ وقتی مسیحیت نه در بعد نظری و نه در بعد عملی نتوانسته است دفاع موفقی داشته باشد، به طور طبیعی جایگاه خود را از دست داده است و این ناکارآمدی باعث شده دین در عرصه اجتماعی نیز شکست بخورد.
وی خاطرنشان کرد: از آنجا که اخلاق ریشه در فطرت دارد، نمی‌شد اخلاق را نادیده گرفت، لذا به دنبال دفاع از اخلاق منهای دین و شکل‌گیری اخلاق سکولار برآمدند. عده ای نه تنها اخلاق را غیر وابسته به دین کردند بلکه حتی دین را ضد اخلاق معرفی کردند.