محصولات کشاورزی این روز ها قیمت های فزاینده ای به خود گرفته است تا آن جا که شاید فکر کنید این قیمت های نجومی کشاورزان را منتفع و انگیزه فعالیت در این حوزه را افزایش بخشیده است؟ اما واقعیت اینست که با وجود رشد قیمت ها اما هم چنان کشاورزان در استان های مختلف به دلایل متعدد ضرر می دهند و اراضی کشاورزی نیز در حال آب رفتن و تغییر کاربری است.
متاسفانه از ان جا که هنوز در طی سال های گذشته نتوانستیم حمایت جدی و برنامه ریزی کاملی برای هدایت مسیر کاشت تا برداشت و به ویژه فروش محصولات کشاورزی در بازار ارایه کنیم لذا هر روز از انگیزه کشاورزان برای تولید کاسته می شود.
افزایش نهاده های تولید و از همه مهمتر از دست رفتن برخی بازار های صادراتی به دلایل مختلف موجب شده تا شیب تغییر کاربری اراضی کشاورزی تند تر شود و این موضوع در استان های شمالی شدت بیشتری پیدا کرده است.
این مشکل به گونه ای است که نایب‌رئیس شورای عالی استان‌ها از آن به عنوان وضعیت بحرانی کشاورزی در کشوریاد می کند.
صادق برزویی با اشاره به همین موضوع به‌ویژه در استان‌های شمالی با تاکید بر لزوم دخالت فوری دولت، هشدار می دهد: اگر تصمیم‌های جدی و اساسی گرفته نشود، امنیت غذایی کشور به‌شدت تهدید خواهد شد.
وی با انتقاد از شکاف بین هزینه تمام‌شده تولید و قیمت فروش محصولات کشاورزی اذعان کرد: قیمت زمین، سموم، کود، نیروی کار و تجهیزات طی چند ماه گذشته ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ درصد افزایش یافته، اما قیمت فروش مرکبات این‌گونه رشد نکرده. کشاورز پرتقال را ۳۵ هزار تومان می‌فروشد، ولی همان پرتقال با قیمت ۸۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد، در این میان، فقط کشاورز متضرر است.
بحران آب
وی با اشاره به بحران آب و نبود مدیریت مناسب منابع آبی افزود: آبیاری مکانیزه تا ۸۰ درصد می‌تواند مصرف آب را کاهش دهد. اما کشاورز پول ندارد ۴۰۰ میلیون تومان برای یک هکتار هزینه کند.
برزویی با بیان اینکه، درآمد سالانه کشاورز نهایتاً ۳۰۰ میلیون تومان است گفت: اگر دولت می‌خواهد آبیاری مکانیزه شود، باید وام‌های بدون بهره و با بازپرداخت بلندمدت بدهد؛ نه وام با سود ۲۳ درصد که کشاورز توان بازپرداختش را ندارد.
عوامل اصلی فشار اقتصادی بر کشاورزان
برزویی نقش واسطه‌ها را یکی از عوامل اصلی فشار اقتصادی بر کشاورزان دانست و تصریح کرد:درآمد واسطه‌ها از کشاورزی از درآمد نفتی هم بیشتر شده است، واسطه ها هیچ ارزش‌افزوده‌ای ایجاد نمی‌کنند ولی سودشان از کشاورز بیشتر است.
نائب رییس شورای عالی استان ها با بیان اینکه، حذف واسطه‌گری نیاز به شبکه ملی خرید و توزیع محصولات کشاورزی دارد گفت: همان‌طور که در حوزه گندم شبکه‌سازی صورت گرفته می بایست در مورد مرکبات، برنج و سایر محصولات نیز شبکه ملی ایجاد شود.
برزویی با انتقاد از وضعیت فعلی سدها و منابع آبی کشور گفت:سدهای کشور اسفند پارسال تا ۹۵ درصد پر بودند، اما خرداد امسال به زیر ۱۰ درصد رسیدند. این دیگر ربطی به تحریم ندارد؛ مدیریت داخلی ما مشکل دارد. آب کشور در استخر ویلاها، چاه‌های غیرمجاز و آبیاری‌های غیراصولی به هدر می‌رود.
تبدیل زمین‌ها به ویلا
وی در ادامه افزود: قیمت زمین در قائم‌شهر به متری ۱۰ میلیون تومان رسیده، اما درآمد سالانه یک هکتار زمین شاید ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان هم نباشد. نتیجه‌اش این می‌شود که کشاورز زمینش را می‌فروشد و آن زمین به ویلا یا ساختمان تبدیل می‌شود. ادامه این روند یعنی از بین رفتن زمین‌های کشاورزی. اگر امسال هم مثل پارسال بگذرد، تا ۳۰ درصد زمین‌های برنج‌کاری از چرخه تولید خارج می‌شوند.
برزویی با بیان اینکه، تنها راه نجات کشاورزی، ایجاد شبکه ملی تولید، خرید و توزیع محصولات است تاکید کرد: این شبکه باعث می‌شود واسطه حذف شود، محصول با قیمت منصفانه به دست مردم برسد و کشاورز انگیزه تولید پیدا کند. این دیگر موضوع انتخاباتی نیست، موضوع امنیت ملی است. اگر کشاورزی نابود شود، کشور به واردات وابسته خواهد شد.