شناسهٔ خبر: 75283494 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: تابناک | لینک خبر

مروری بر ۵ دوره «جنگ شهرها»ی ایران و عراق/صدام مشکل ترافیک و آلودگی تهران را حل کرد

پنجمین‌دوره جنگ شهرها اسفندماه ۱۳۶۶ به دستور صدام حسین آغاز شد. این‌دوره از جنگ‌های مورد اشاره، شدیدترین و آخرین‌مرحله بود که تا اردیبهشت ۱۳۶۷ ادامه پیدا کرد و در آن ۱۸۹ موشک بالستیک به‌سوی ایران شلیک شد.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک، تاریخ جنگ رژیم بعثی عراق با ایران که به دوران دفاع مقدس معروف است، علاوه بر عملیات‌ها و تحولات جغرافیایی و سیاسی، پدیده‌ای به‌نام «جنگ شهرها» را هم در خود جا داده که جوانان ایرانی، نمونه کوچکی از آن را در جنگ ۱۲ روزه با رژیم جعلی صهیونیستی تجربه کردند.

جنگ شهرها به ۵ دوره از بمباران‌های شدید مناطق شهری ایران در جنگ با عراق اطلاق می‌شود که توسط هواپیماهای جنگنده‌بمب‌افکن و موشک‌های بالستیک عراق انجام شدند. شهرهای مرزی ایران نیز با آتش توپخانه دشمن مورد هدف قرار می‌گرفتند. 

اولین‌دوره جنگ شهرها، بهمن‌ماه سال ۱۳۶۲ رخ داد و دومین‌دوره‌اش مربوط به پاسخ عراق به عملیات ایران در فروردین ۱۳۶۴ بود. سومین‌دوره جنگ شهرها در پاسخ به عملیات کربلای ۶ ایران در منطقه سومار در دی و بهمن ۱۳۶۵ بود. سری چهارم جنگ‌ شهرها هم از پی سری سوم شروع شد و به‌مدت ۳ ماه از بهمن ۱۳۶۵ تا اردیبهشت ۱۳۶۶ ادامه پیدا کرد. 

پنجمین‌دوره جنگ شهرها اسفندماه ۱۳۶۶ به دستور صدام حسین آغاز شد. این‌دوره از جنگ‌های مورد اشاره، شدیدترین و آخرین‌مرحله بود که تا اردیبهشت ۱۳۶۷ ادامه پیدا کرد و در آن ۱۸۹ موشک بالستیک به‌سوی ایران شلیک شد. از این‌تعداد ۱۳۵ فروند موشک سهم شهر تهران بود. 

آخرین‌دور از جنگ شهرها بیش از ۲ هزار شهید به جا گذاشت و یک‌چهارم جمعیت تهران را مجبور به ترک خانه‌ها کرد. 

سیدمحمد صدر معاون سیاسی وقت وزیر کشور در آن‌مقطع، سال گذشته کتاب خاطرات خود از آن‌روزها را به‌قلم محمد قبادی و عنوان «جنگ و دولت» منتشر کرد که در آن، درباره روزهای موشک‌باران ایران توسط عراق و خاطره تمهیداتی که وزارت کشور در این‌باره اندیشید، می‌گوید:

«شورای امنیت کشور به نیروهای انتظامی و امنیتی دستور داده بود هرزمان که جایی هدف حمله موشکی قرار گرفت، چون فضای روانی شدیدی بر منطقه حاکم می‌شود، اگر تظاهراتی انجام یا شعاری سر داده یا حتی علیه نظام و انقلاب سخنی گفته شد، ماموران حاضر به هیچ‌وجه عکس‌العمل نشان ندهند و فقط اوضاع را تحت کنترل بگیرند تا فضای روانی غالب بر مردم فروکش کرده و از بین برود.»

به گفته صدر، نوروز ۱۳۶۷ که عراق همزمان ۵ موشک را به تهران شلیک کرد، این‌شهر واقعاً خلوت شد. آن‌روزها مسئولان وزارت کشور با هم شوخی می‌کردند و می‌گفتند صدام دو مشکل بزرگ تهران را حل کرد؛ ترافیک سنگین و آلودگی هوا را. در همان‌روزها که شایعه بمباران شیمیایی تهران توسط عراق مطرح شد، تمهید اندیشیده‌شده توسط صدر این بود که بدون ایجاد تشنج، طریقه استفاده از ماسک ضدشیمیایی در تلویزیون آموزش داده شود. یک‌بار هم وزارت کشور اعلام کرد در یک‌روز و ساعت مشخص، وزیر کشور و معاونانش پاسخگوی تماس‌های مردمی هستند و هرکس از هرکجای ایران خواست می‌تواند با این‌وزارتخانه تماس بگیرد. صدر می‌گوید آن‌روز تا ساعت‌ها پای میز تلفن نشسته و همراه وزیر کشور به سوالات مردمی پاسخ داده است.

شهر هزار موشک

اما وقتی صحبت از حملات موشکی عراق به ایران می‌شود، نباید یک‌نام را از قلم انداخت؛ دزفول! شهری که به‌نام «شهر مقاومت» شناخته می‌شود. ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ بود که این‌شهر برای اولین‌بار مورد حمله هوایی عراق قرار گرفت و اولین‌موشک بالستیک عراقی هم روز ۱۷ مهر ۱۳۵۹ به دزفول اصابت کرد. 

در روزهای دفاع مقدس، ۲۰۰ موشک و چندهزار گلوله توپ به دزفول اصابت کرد و همین‌مساله باعث شد دزفول به «شهر هزار موشک» معروف شود.