راز ماندگاری حافظ در این است که شعر او، متعلق به هیچ عصری نیست. او با ترکیبی بی‌نظیر از شور و شیدایی، پرهیزگاری و ریاستیزی، و عرفان و ذکاوت، توانست در فضایی میان حقیقت و مجاز، پلی بزند که از آن زمان تاکنون پابرجا مانده است.
غزل حافظ؛ اوج فصاحت و حکمت: قالب غزل در دست حافظ به کمال رسید. غزل‌های او، مجموعه‌ای از ابیات ظاهراً مستقل و در عین حال به هم پیوسته است که هر مصرع، خود جهانی از معنا را در بر دارد. زبانی که حافظ به کار می‌برد، ترکیبی هنرمندانه از سادگی و عمق است؛ به گونه‌ای که عوام آن را می‌فهمند و اهل نظر از آن بهره‌ها می‌برند.
تصویرسازی هوشمندانه: شخصیت “صاحب دل” یا “زیرک” در شعر حافظ، نمادی از انسان کامل و حکیمی است که با ظاهری ساده، ریاکاری و تظاهر را به سخره می‌گیرد. او مظهر عشق حقیقی، معرفت و آزادی درونی است که از قید تعصبات و قضاوت‌های سطحی رها شده است.
تأثیر حافظ بر زبان فارسی و ادبیات پس از او غیرقابل انکار است. او زبان را صیقل داد و از آن، ابزاری ظریف و بی‌نقص برای بیان عمیق‌ترین احساسات و اندیشه‌ها ساخت. هر فارسی‌زبانی، ناخودآگاه با واژگان و ترکیبات حافظ زندگی می‌کند.
اهمیت لحظه حال (غنیمت شمردن وقت): یکی از قوی‌ترین پیام‌های حافظ، غنیمت شمردن لحظه و رهایی از بند حسرت گذشته یا ترس از آینده است: «در کار جهان هرگز تشویش و تردید نکن / ایام شکر، روز به روز شادتر گذران.»
نقد اجتماعی و ریاستیزی: او بی‌واهمه به نقد ریاکاران و مدعیان دروغین دین می‌پردازد و مرز میان زهد حقیقی و تظاهر را مشخص می‌کند. این جسارت ادبی، او را به شاعری مردمی، آگاه و مصلح تبدیل کرده است.
بزرگداشت حافظ، تنها با حضور در آرامگاهش در حافظیه یا خواندن چند غزل پایان نمی‌یابد. وظیفه اصلی ما در این روز:
بازخوانی و تأمل: باید از خواندن سطحی غزل‌ها فراتر رفته و به لایه‌های عرفانی و فلسفی کلام او بیندیشیم.
ترویج حکمت: تلاش کنیم تا حکمت نهفته در کلام او را به نسل جوان‌تر منتقل کنیم تا با گنجینه فرهنگی خود ارتباط برقرار کنند.
پاسداری از زبان: قدردان زبان فارسی باشیم که حافظ آن را به چنین مقامی از بلاغت رساند.
حافظ، خواجه شیراز، نه تنها یک شاعر بود، بلکه یک حکیم الهی، یک مفسر زمانه و یک راهنمای عرفانی باقی ماند. او به ما آموخت که صادق باشیم، شادمانی را در دل بجوییم، و از ریا دوری کنیم.