به گزارش برنا؛ چهارمحال و بختیاری با دارا بودن بیش از سه‌هزار و ۸۰۰ کیلومتر راه اصلی، فرعی، درون‌شهری و روستایی، یکی از استان‌های کوهستانی و سخت‌گذر کشور به‌شمار می‌رود که بیش از ۷۰ درصد شبکه ارتباطی آن را راه‌های روستایی و فرعی تشکیل می‌دهد این ویژگی در حالی است که توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و روان سازی دسترسی روستاییان به خدمات آموزشی، درمانی و اقتصادی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه در مناطق کمتر برخوردار به حساب می‌آید.
با این حال، تغییر در نحوه تخصیص اعتبارات عمرانی از سال ۱۳۹۹ و کاهش چشمگیر منابع مالی برای احداث و نگهداری راه‌های روستایی، موجب شده تا روند اجرای پروژه‌های عمرانی این بخش با کُندی پیش رود و بخش قابل‌توجهی از مسیرهای ارتباطی روستاها همچنان خاکی باقی بماند.
براساس اعلام اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری، در حال حاضر ۳۲۴ کیلومتر راه خاکی مربوط به روستاهای بالای ۲۰ خانوار در استان وجود دارد که آسفالت آن‌ها در اولویت اصلی برنامه‌های این اداره‌کل قرار گرفته است.
این در حالی است که هزینه ساخت هر کیلومتر راه روستایی در شرایط توپوگرافی استان بین ۷۵ تا ۹۰ میلیارد ریال برآورد می‌شود و اعتبارات فعلی پاسخگوی این حجم از نیاز نیست.
با توجه به ضرورت و اهمیت احداث راه‌های روستایی در چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگویی با مهدی مرتضوی‌زاده معاون فنی و ساخت راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری، وضعیت موجود شبکه راه‌های روستایی، چالش‌های اعتباری، و برنامه‌های در دست اجرا برای بهبود وضعیت زیرساخت‌های ارتباطی استان مورد بررسی قرار گرفته است.
راه‌های روستایی نیازمند اعتبار ویژه
معاون فنی و ساخت راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری روز شنبه با بیان اینکه آسفالت راه‌های روستاهای بالای ۱۰۰ خانوار و۵۰ خانوار در اولویت بعدی طرح‌های آسفالت راه‌های روستایی قرار دارند افزود: اجرای این طرح‌ها به‌دلیل کمبود اعتبار با کُندی مواجه شده است.
مهدی مرتضوی‌زاده اظهار داشت: چهارمحال و بختیاری سه‌هزار و ۸۰۱ کیلومتر راه اصلی، فرعی، درون‌شهری و روستایی دارد که ۲هزار و ۷۰۰ کیلومتر از آن، معادل بیش از ۷۰ درصد، شامل راه‌های فرعی و روستایی است.
معاون فنی و ساخت راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری: از مجموع راه‌های روستایی و فرعی این استان، یک‌هزار و ۷۷۸ کیلومتر راه روستایی و ۲۸۴ کیلومتر راه فرعی آسفالته است همچنین ۵۴۳ کیلومتر راه خاکی و ۹۵ کیلومتر راه شوسه در سطح استان وجود دارد.
کاهش شدید اعتبارات راه‌های روستایی از سال ۱۳۹۹
وی با اشاره به تغییر نحوه تخصیص اعتبارات از سال ۱۳۹۹ افزود: براین اساس، اعتبارات ساخت و نگهداری راه‌های روستایی باید از محل اعتبارات تملک دارایی استان تأمین شود و هیچ اعتبار ملی برای آن در نظر گرفته نشده است؛ موضوعی که به زیان استان‌های کوچکی مانند چهارمحال و بختیاری با شبکه گسترده راه‌های روستایی تمام شده است.
مرتضوی‌زاده گفت: اگر سازمان برنامه و بودجه با دیدی ملی به موضوع نگاه کند، باید بین یک‌هزار و ۸۰۰ تا ۲ هزار میلیارد ریال برای راه‌های روستایی استان اعتبار در نظر بگیرد، اما باید دید از این میزان چه مقدار تخصیص داده می‌شود.
به گفته وی، سال گذشته تنها ۳۶ درصد از اعتبارات مصوب معادل ۴۳۰ میلیارد ریال تخصیص یافت.
هزینه ساخت هر کیلومتر راه روستایی تا ۹۰ میلیارد ریال
وی ادامه داد: ساخت هر کیلومتر راه روستایی بسته به موقعیت منطقه بین ۷۵ تا ۹۰ میلیارد ریال هزینه دارد، همچنین روکش هر کیلومتر راه بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد ریال برآورد می‌شود و در مناطق سخت‌گذر مانند بازفت و کوهرنگ این رقم به ۴۰ میلیارد ریال نیز می‌رسد.
معاون فنی و ساخت راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری گفت: در صورت اختصاص کامل اعتبارات موجود، سالانه حدود ۳۰ کیلومتر راه روستایی می‌توان احداث کرد، اما با توجه به محدودیت منابع فعلی، این رقم به ۲۰ تا ۲۵ کیلومتر کاهش یافته است.
وی افزود: حدود ۷۰ درصد راه‌های استان شامل راه‌های فرعی و روستایی است که نیاز به نگهداری مستمر دارند و با اعتبارات فعلی امکان پوشش کامل آن‌ها وجود ندارد.
کاهش دوره بازسازی روکش آسفالت
مرتضوی‌زاده خاطرنشان کرد: بر اساس استاندارد جهانی، دوره بازسازی روکش آسفالت بین پنج تا ۱۰ سال است اما به دلیل کاهش کیفیت مصالح و قیر، این دوره اکنون به چهار تا ۶سال رسیده است، از این‌رو نیاز به منابع مالی بیشتر برای نگهداری شبکه راه‌ها احساس می‌شود.
وی تصریح کرد: در صورت تداوم وضعیت فعلی و کمبود اعتبار، برای آسفالت‌کردن ۳۲۴ کیلومتر راه خاکی موجود در روستاهای بالای ۲۰ خانوار، حداقل ۱۰ سال زمان نیاز است و این میزان پاسخگوی مطالبات مردم نخواهد بود.
معاون فنی و ساخت راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری اظهار امیدواری کرد: با پیگیری نمایندگان استان و استاندار و در صورت تزریق اعتبارات ملی، روند اجرای پروژه‌های راه‌سازی روستایی تسریع شود.
وی یادآور شد: براساس پیگیری‌های انجام شده از ابتدای امسال تاکنون ۳۳ کیلومتر راه روستایی جدید در چهارمحال وبختیاری احداث و ۸۰ کیلومتر راه روستایی نیز نگهداری شده است.
مرتضوی‌زاده با اشاره به اینکه برای ساخت و نگهداری این میزان راه روستایی چهار هزار و ۷۱۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است گفت: از این میزان اعتبار ۲هزار و ۳۱۰ میلیارد ریال در بخش احداث و ۲هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال نیز برای نگهداری راه روستایی در نیمه نخست امسال هزینه شده است.
تجهیز شبکه راه‌ها به سامانه‌های هوشمند
معاون فنی و ساخت راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری در خصوص تجهیز شبکه راه‌های استان به سامانه‌های هوشمند گفت: در زمان حاضر ۳۱ دوربین نظارت تصویری در نقاط حادثه‌خیز، برف‌گیر و گردنه‌های استان نصب شده است.
وی ادامه داد: افزون بر این ۳۸ دوربین ثبت تخلفات، ۲ دستگاه توزین در حال حرکت، ۷۰ دستگاه ترددشمار و سه دستگاه دوربین تصویربرداری ثابت در سطح محورهای مختلف راه‌های ارتباطی چهارمحال و بختیاری فعال است.
مرتضوی‌زاده افزود: هزینه بالای نگهداری تجهیزات یکی از چالش‌های اصلی این معاونت است.
وی در پایان یادآور شد: تاکنون ۳۳ نقطه برای نصب دوربین ثبت تخلفات پیشنهاد شده و ۱۴ دوربین تصویربرداری ثابت نیز با همکاری پلیس راه مکان‌یابی و صورت‌جلسه شده و برای گرفتن مجوز مناقصه به تهران ارسال شده است.