محمد جمالیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره تمهیدات پیش‌بینی شده برای جلوگیری از مشکل در بخش دارو و تجهیزات پزشکی با توجه به فعال شدن مکانیسم ماشه و در پاسخ به این سوال که ایا ممکن است در ماه‌های آینده با مشکلات و کمبودهایی در این حوزه مواجه شویم، گفت: مطمئناً در بحث تأمین دارو، ایجاد خلل خواهد شد. به هر حال، این تحریم‌ها کار تأمین به موقع ارز را سخت‌تر خواهد کرد، همچنین بحث واردات مواد اولیه با قیمت مناسب هم مطرح است. بنابراین، نیاز است که دولت یک برنامه‌ریزی جامع و کاملی داشته باشد تا بتواند با تمام کمبودهایی که در بحث تأمین دارد، ارز را به موقع تأمین کند و واردکننده‌ها حداقل بتوانند با کمترین میزان آسیب، مواد اولیه را وارد کنند. البته واردکننده‌ها هم مطمئناً با چالش‌هایی روبرو هستند، اما امیدوارم که تأثیر زیادی بر قیمت و کیفیت دارو نگذارد.
بانک مرکزی مدعی است که ارز دارو به موقع تخصیص داده شده است
وی همچنین درباره‌عدم تامین ارز به موقع دارو و موضوعاتی که اخیرا در این خصوص در کمیسیون بهداشت مطرح شده است، گفت: ما جلسات متعددی با بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه و همچنین با سازمان غذا و دارو داشتیم تا به هر حال آن چیزی که در بودجه مصوب شده، به موقع به شرکت‌های دارویی داده شود. حالا در برخی جلسات هم آقای فرزین ادعا دارد که به موقع ارز را داده‌اند ولی آن چیزی که شرکت‌ها به ما می‌گویند، این است که گاهاً بعضی از شرکت‌های واردکننده مواد اولیه دارو، نزدیک ۹ ماه است که درخواست تخصیص ارز کرده‌اند و هنوز نتوانسته‌اند مواد خود را وارد کنند. اما از لحاظ عددی، بانک مرکزی ادعا می‌کند که آن چیزی که باید تخصیص می‌داده، انجام داده است.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: صحبت این است که واقعاً تخصیص به چه شرکت‌های دارویی داده شده و به هر حال بعضی از اقلام مشابه تولید داخل دارند. شاید کمبود آن‌ها به بیماران کمتر آسیب بزند. برخی از شرکت‌ها داروهایی وارد می‌کنند که حیاتی‌تر هستند و این‌ها باید بر اساس نیازسنجی سازمان غذا و دارو و فنی و تخصصی باشند. آن چیزی که ما در بازار می‌بینیم، نیاز به هماهنگی بیشتری بین سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی دارد و تخصیص ارزها باید کاملاً بر اساس نظریه سازمان غذا و دارو باشد، نه بانک مرکزی و کارشناسان آن‌ها.
چرایی افزایش قیمت دارو در ماه‌های اخیر
جمالیان همچنین درباره افزایش قیمت دارو در ماه‌های اخیر و در پاسخ به این سوال که آیا نظارتی از سوی متولیان در این زمینه وجود دارد گفت: نظارت هست، ولی واقعاً الان مجلس بین دو تقاضای متفاوت گیر کرده است. یکی شرکت‌های تولیدکننده که به هر حال مدعی‌اند با این نوسانات ارز، هزینه تولید دارو برایشان بالاتر رفته و با قیمت‌های قبلی نمی‌صرفد. اما با فشاری که هم مجلس دارد و هم سازمان غذا و دارو، قیمت به صورت دستوری پایین نگه داشته شده است. ولی به هر حال گاهاً سازمان غذا و دارو هم برای اینکه کیفیت دارو افت نکند، مجبور است با برخی از افزایش قیمت داروها موافقت کند.
وی ادامه داد: از طرف دیگر، صدای مردم هم بلند می‌شود که به حق هم هست و مردم ما توان بیشتری برای پرداخت هزینه‌های دارو ندارند. متأسفانه بیمه‌ها هم بودجه‌های محدودی دارند و نمی‌توانند این افزایش قیمت را پوشش دهند. در این میان، نه بیمه، نه طرح دارویار و نه مردم هیچ‌کدام توان ندارند. تولیدکننده هم دیگر نمی‌تواند با قیمت قدیم کار کنند و به هر حال جنسی که تولید می‌شود، سلامت محور بوده و اهمیت زیادی دارد. مدیریت کردن این وضعیت واقعاً سخت است. متأسفانه در یک دور تسلسلی افتاده‌ایم که همه آسیب می‌شود.
شش ماه پیش همه ما صدایمان درآمده بود سر عدم پرداخت تأمین اجتماعی الان شش ماه گذشته و به همان پله برگشته‌ایم
این عضو کمیسیون بهداشت در پاسخ به این سوال که برخی از بیماران خاص از جمله بیماران هموفیلی معتقدند که علیرغم اینکه دارو هست اما به دلیل‌عدم پرداخت مطالبات بیمه به مراکز درمانی و داروخانه‌ها و تسویه این مراکز با شرکت پخش، شرکت پخش از ارائه دارو خودداری می‌کند و در نهایت این بیمار است که آسیب می‌بیند، مجلس در این زمینه نظارتی دارد و ورود می‌کند، گفت: واقعاً متأسفم که باید نماینده‌های مجلس و مسئولین ارشد وزارتخانه درگیر مسائلی باشند که باید به صورت خودکار انجام شود تا ما به مسائل مهم‌تری بپردازیم. شش ماه پیش هم که شب عید بود، همه ما صدایمان درآمده بود سرعدم پرداخت تأمین اجتماعی. آن هم نزدیک یک ماه مصاحبه‌های مکرر و پرداخت انجام شد و دوباره الان شش ماه گذشته و به همان پله برگشته‌ایم. یعنی الان که در مهرماه هستیم، تأمین اجتماعی هیچ گونه پرداختی در سال جدید به داروخانه‌ها نداشته است؟
وی ادامه داد: داروخانه‌هایی که از شرکت‌ها با چک‌های یک ماهه و دوماهه خرید می‌کنند، بعضی از اقلام بیماران خاص را نقدی می‌خرند اما پولشان در دست بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت گیر می‌کند البته بیمه‌های دیگر کمی به روزتر هستند، نه اینکه وضعشان خیلی خوب باشد، ولی از این‌ها بهترند. در این وضعیت داروخانه دیگر نمی‌تواند چک‌هایش را پاس کند. چراکه هر چه سرمایه داشته، در بیمه گیر کرده است همان بیمه‌ای که اگر داروخانه یک روز حق بیمه‌اش را دیر پرداخت کند باید کلی جریمه بپردازد، در حالی که بیمه به تعهد خود برای پرداخت هزینه دارو و آزمایشگاه به موقع اقدام نمی‌کند و هیچ‌کس هم زورش نمی‌رسد. اگر این موضوع منجر به قطع خدمات شود، مردم آسیب می‌بینند و بیمارانی که واقعاً دستشان از همه جا کوتاه است، در معرض خطر قرار می‌گیرند. متأسفانه تأمین اجتماعی با پول و سرمایه پزشکان، داروسازان و علوم آزمایشگاهی و بیمه‌داری این کار را می‌کند.
جمالیان گفت: اقتصاد داروخانه‌ها بالاخره تا یک جایی تاب‌آوری دارد و اگر نتوانند تعهدات خود را به شرکت توزیع‌کننده پرداخت کنند شرکت توزیع کننده هم نمی‌تواند در مقابل هزینه تولید کننده را بدهد و بعد می‌رسیم به جایی که بانک مرکزی می‌گوید: «من ارز دارم، اما این‌ها پول ندارند و تولیدکننده هم پول ندارد.» متأسفانه، ما هر شش ماه یک بار باید وقت بگذاریم دنبال این مسائل ابتدایی که باید به صورت معمول حل شود و ما به جای اینکه دغدغه‌مان را برای کیفیت دارو و اثربخشی و به‌روز بودن داروهای جدید، بگذاریم باید بگردیم و التماس این و آن کنیم که پول را بدهیم و بیمه می‌گوید من ندارم و این یک قصه پر غصه است که حداقل من در دو سالی که در مجلس هستم این معضل را می‌بینم که هر سه ماه یا شش ماه یک بار پیش می‌آید.
وی گفت: اوج تقاضاها از داروخانه‌ها، انجمن داروسازان و شرکت‌ها به کمیسیون بهداشت و درمان سرازیر می‌شود و ما هم با بیمه‌ها درگیر هستیم. بیمه‌ها خیلی راحت می‌گویند که ما نداریم و این یک قصه پرغصه است متاسفانه.