به گزارش روابط عمومی ادارهکل بهزیستی آذربایجان شرقی، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور از "تحول بنیادین" در نظام ارائه خدمات به افراد دارای معلولیت خبر داد و گفت: با عبور از رویکرد سنتی «مرکزمحوری»، از این پس «خانوادهمحوری» محور اصلی تمام خدمات توانبخشی کشور خواهد بود.
وی این تحول را گامی بلند در راستای "حفظ کرامت انسانی" عنوان کرد و افزود: ما باور داریم که بهترین مکان برای رشد و توانمندسازی معلولان، در کنار خانواده و در بستر طبیعی زندگی است.
دکتر فاطمه عباسی، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور، در جریان بازدید میدانی از مراکز نگهداری و توانبخشی بهزیستی آذربایجان شرقی در شهرستان شبستر، که با حضور اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، در گفتوگو با خبرنگاران، ضمن اشاره به بخشی از برنامههای تحولی سازمان بهزیستی، مهمترین تصمیمات و اقدامات پیشبینی شده برای حوزه بهزیستی شهرستان شبستر را به شرح زیر اعلام کرد:
هفت گام حمایتی برای تحول خدمات بهزیستی در شبستر
پشتیبانی و تجهیز اداری: تخصیص مبلغ دو و نیم میلیارد تومان برای رفع مشکلات تجهیزات اداری بهزیستی.
تجهیز درمانی: تأمین اعتبار لازم برای خرید دستگاه فیزیوتراپی مورد نیاز کلینیک توانبخشی تا پایان سال جاری.
حمایت از خانواده: حل مشکل ۵۰ متقاضی دریافت جهیزیه و صفر شدن لیست انتظار تا پایان سال.
مسکن معلولان: تخصیص دو میلیارد و چهارصد میلیون تومان برای تکمیل حدود ۱۲ واحد مسکونی نیمهتمام متعلق به معلولان.
ایاب و ذهاب معلولان: اعطای «سماکارت» به تمامی معلولان شدید و خیلی شدید ۱۸ سال به بالا که سال گذشته موفق به دریافت آن نشدهاند و همچنین تمامی افراد در نوبت.
پوشش بیمه: تحت پوشش قرار گرفتن تمام زنان سرپرست خانوار و معلولان ساکن در روستاها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه روستایی و عشایری.
اشتغال معلولان سختاشتغال: تخصیص تسهیلات احداث یک ساختگاه سه مگاواتی برای ایجاد اشتغال حدود ۶۰۰ نفر از معلولان سختاشتغال.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور اظهار امیدواری کرد که اجرای این تعهدات، تا پایان سال جاری پیگیری و به مرحله تحقق برسد.
تغییر رویکرد کلان؛ از مرکزمحوری به خانوادهمحوری
دکتر عباسی در ادامه با تشریح چشمانداز کلان معاونت متبوعش، از تغییر رویکرد اصلی در ارائه خدمات توانبخشی از «مرکزمحوری» به «خانوادهمحوری» خبر داد.
وی با بیان اینکه کیفیت و کمیت خدمات توانبخشی ارتقا خواهد یافت، اظهار داشت: در رویکردهای قبلی بیشتر مرکزمحوری مد نظر بود. ما هم توسعه کمی و هم کیفی مراکز شبانهروزی و روزانه را مد نظر داریم، ولی رویکرد اصلیمان رویکرد خانوادهمحوری است.
وی حفظ کرامت افراد دارای معلولیت و پیشگیری از شیوع بیماریهای واگیر را از دلایل اصلی این تغییر رویکرد برشمرد و تصریح کرد: ترجیح ما این است که این عزیزان در مراکز کوچکتر مثل خانهها خدمت بگیرند یا در کنار والدین و افراد درجه یک خانواده باشند.
* برنامههای محوری در رویکرد جدید:
دکتر عباسی به برنامههای محوری در این رویکرد اشاره کرد و گفت: به همین علت، توسعه رویکردهای خانوادهمحور مانند مراکز ویزیت در منزل، مراکز مراقبت در منزل، حق پرستاری و لوازم بهداشتی مد نظر ماست که این موارد را گسترش میدهیم.
* آمار و اقدامات انجامشده در حوزه خانوادهمحوری:
* لوازم بهداشتی: افزایش کمک هزینه لوازم بهداشتی از ماهی ۹۰۰ هزار تومان به ماهی یک میلیون و پانصد هزار تومان.
* حق پرستاری: رشد ۴۳ درصدی حق پرستاری در سال جاری و افزایش آن از دو میلیون و نهصد و چهل هزار تومان به چهار میلیون و دویست هزار تومان.
* مراکز مراقبت در منزل: ایجاد ۱۸۳ مرکز جدید مراقبت و ویزیت در منزل در سال جاری.
توانبخشی نوین و بهرهگیری از فناوری
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی از «توانبخشی از راه دور» به عنوان یکی دیگر از محورهای رویکرد نوین نام برد و گفت: سال گذشته هزار و ششصد و هشتاد تبلت، در اختیار معلولین عزیزی که در مناطق سختدسترس و محروم هستند قرار گرفت.
وی از توسعه این خدمات از طریق اپلیکیشن موبایلی خبر داد و افزود: هم اکنون نرمافزار توانبخشی از راه دور ((TeleRehabil) تهیه و به فناوری ارسال شده است تا انشاءالله از طریق اپلیکیشنهای موبایلی، این خدمت در اختیار اکثریت افرادی که نمیتوانند به مراکز حضور پیدا کنند قرار گیرد.
حمایت از کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم
دکتر عباسی در ادامه به تشریح برنامههای این سازمان برای حمایت از «کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم» پرداخت و بر ضرورت مداخلات بهنگام و فشرده برای این گروه تأکید کرد.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی یکی از اصلیترین چالشهای خانوادههای دارای فرزند اتیسم را نیاز به استراحت و سپری کردن اوقات فراغت دانست و اظهار داشت: «یکی از معضلات اصلی این عزیزان این بود که خانواده میخواست مدتی به مسافرت برود یا برنامهای داشت یا بیمار میشد، ولی مادر این کودک نمیتوانست او را جایی بگذارد و دچار چالش میشد.»
وی با اشاره به آمار جهانی شیوع اتیسم گفت: با توجه به شیوع تقریباً یک درصدی، باید حدود ۸۰۰ هزار فرد دارای اتیسم در کشور داشته باشیم. سازمان بهزیستی به عنوان یکی از شرکای اصلی در اجرای سند ملی اتیسم، برنامههای ویژهای را در این راستا تدوین کرده است.
وی از تخصیص بودجه خاص برای افراد طیف اتیسم در سال گذشته خبر داد و دلیل آن را هزینههای بالاتر نگهداری این افراد نسبت به سایر معلولیتها عنوان کرد.
* راهاندازی مراکز شبانهروزی موقت برای رفع چالش خانوادهها
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی یکی از اصلیترین چالشهای خانوادههای دارای فرزند اتیسم را نیاز به استراحت و سپری کردن اوقات فراغت دانست و اظهار داشت: «یکی از معضلات اصلی این عزیزان این بود که خانواده میخواست مدتی به مسافرت برود یا برنامهای داشت یا بیمار میشد، ولی مادر این کودک نمیتوانست او را جایی بگذارد و دچار چالش میشد.»
وی از راهاندازی «مراکز شبانهروزی موقت اوتیسم» به عنوان یکی از اقدامات مهم سال گذشته خبر داد و افزود: «این مراکز برای رفع همین نیاز، هماکنون در هشت استان کشور دایر شده و انشاءالله تلاش میکنیم در همه استانها یک مرکز شبانهروزی موقت راهاندازی کنیم.»
* تأسیس مراکز روزانه و فراغتی برای گروه سنی بالای ۱۴ سال
دکتر عباسی به توسعه خدمات برای نوجوانان و بزرگسالان دارای اتیسم نیز اشاره کرد و گفت: ما پیش از این مراکز روزانه اوتیسم را برای گروه سنی زیر چهارده سال داشتیم. برای رفع خلأ موجود برای گروه سنی بالای چهارده سال، مراکز فراغتی و آموزش موقت اوتیسم را به صورت روزانه دایر کردهایم.
وی با اشاره به سیاست تشویق بخش غیردولتی برای مشارکت در ارائه این خدمات گفت: برای هر استان میتوانیم یک مرکز فراغتی را پشتیبانی کنیم و اگر متقاضی برای تأسیس وجود داشته باشد، از نظر صدور مجوز هیچ مشکلی نداریم. برای هر مرکز جدید نیز تا سقف ۳۰ فرد، یارانه تخصیص میدهیم.
سه برنامه کلیدی در حوزه پیشگیری از معلولیتها
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی، سه برنامه کلیدی این معاونت در حوزه «پیشگیری از معلولیتها» را نیز تشریح کرد:
۱. غربالگری شنوایی نوزادان: تحت پوشش قرار گرفتن حدود ۹۵ درصد از موالید زنده کشور (۱۶ میلیون نوزاد). شناسایی حدود پنجاه هزار نوزاد با اختلال شنوایی و جلوگیری از ناشنوایی بسیاری از آنان با مداخله بههنگام.
۲. غربالگری بینایی کودکان: تحت پوشش قرار گرفتن ۶۱ میلیون بار کودک ۳ تا ۵ سال و شناسایی حدود پانصد هزار کودک با اختلالات بینایی و آمبلیوپی (تنبلی چشم).
۳. مشاوره ژنتیک: ارائه خدمات توسط حدود ۳۰۰ مرکز مشاوره ژنتیک، با تمرکز بر خانوادههای دارای فرزند معلول و حمایت مالی از خانوادههای کمبضاعت برای انجام آزمایشها.
گسترش توانبخشی مبتنی بر جامعه (CBR) و ادغام در طرح «سلام»
دکتر عباسی بر اولویتبندی و توسعه رویکرد «توانبخشی مبتنی بر جامعه» (CBR) تأکید کرد و گفت: «این برنامه که از سال ۷۴ آغاز شده، هماکنون حدود ۹۵ درصد از روستاهای کشور را تحت پوشش دارد.»
* گسترش به مناطق شهری: برنامهریزی برای تحت پوشش قرار گرفتن ۳۰ درصد از شهرهای کشور در سال جاری.
* راهاندازی ۲۰۰ پایگاه جدید: راهاندازی و فعالسازی ۲۰۰ پایگاه CBR در تمامی ۳۱ استان کشور با تمرکز بر چهار مولفه: معیشت، سلامت، آموزش و توانمندسازی.
* ادغام در طرح «سلام»: در این طرح، برنامه CBR نه تنها برای افراد دارای معلولیت، بلکه بر کل محله متمرکز خواهد شد و این چهار مولفه را برای همه ساکنان محله، اعم از معلول و غیرمعلول اجرا خواهد کرد.
این تغییر رویکردها و برنامههای گسترده که در چارچوب «۱۲ گام راهبردی و تحولآفرین بهزیستی» طراحی و اجرایی میشوند، نشاندهنده عزم سازمان بهزیستی برای ارتقای کیفیت خدمات به افراد دارای معلولیت با حفظ کرامت آنان و حرکت به سمت جامعهای فراگیر و توانمند است.























