به گزارش خبرگزاری ایمنا، سعید سامانیمجد امروز _پنجشنبه هفدهم مهر_ در نشست نخبگانی مطالبهگران زایندهرود اظهار کرد: مطالعات کارشناسی و سند اجرای تیمی بهعنوان پایه و خروجی اصلی در کمیته آب بررسی شده است و ما در این کمیته تلاش کردهایم تا راهبردهایی را که برای احیای زایندهرود تدوین شدهاند، بهصورت عملیاتی در استان پیادهسازی کنیم.
وی افزود: زایندهرود تنها یک رودخانه نیست، بلکه سامانهای حیاتی با ابعاد اجتماعی و اقتصادی گسترده است و این رودخانه میلیونها نفر را از نظر آب شرب تأمین میکند، پایه و پشتوانه اصلی حیات کشاورزی و صنایع بزرگ است و نبود آن میتواند بحران ملی ایجاد کند و ابعاد این بحران شامل امنیت آب، امنیت غذایی، امنیت صنعتی و حتی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی است.
سامانیمجد با اشاره به مشکلات ساختاری موجود گفت: کاهش آب و برداشتهای غیرمجاز گسترده از حوزههای پشتیبان زایندهرود باعث شده است که تالابها و اکوسیستمهای اطراف در معرض نابودی قرار گیرند و بحرانهای اجتماعی و اقتصادی شکل بگیرند و سند احیای زایندهرود اهداف مشخصی دارد که شامل تدوین راهبرد جامع عملیاتی، ایجاد مدل اقتصادی پایدار، تعریف شاخصهای کمی قابل پایش برای ارزیابی پیشرفت و فراهم کردن الگویی ملی برای سایر حوزههای بحرانی کشور است.
دبیر کمیته آب اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان تصریح کرد: مشکلات ساختاری شامل نبود تعادل منابع، چندگانگی نهادی، ضعف اقتصاد آب، نبود فناوریهای نوین مدیریت، تضاد منافع بین استانی، نیاز به تنوعبخشی منابع و عدم مدیریت صحیح مصرف است و مدیریت مصرف در استان یکی از مسائل حاد است و نظام تصمیمگیری در این حوزه به چند بخش تقسیم میشود: لایه ریشهها، لایه مسائل و لایه پیامدها.
وی افزود: علل انسانی و مصرفی شامل برداشت بیش از ظرفیت منابع، توسعه کشاورزی پرمصرف، رشد جمعیت و افزایش تقاضای آب هستند پ از سوی دیگر، علل نهادی و حکمرانی شامل چندگانگی تصمیمگیری، ضعف در اجرای قوانین و ابزارهای اقتصادی و قیمتگذاری نادرست است.
سامانیمجد ادامه داد: در لایه مسائل میانی، کسری پایدار منابع بهصورت حاد دیده میشود؛ خشکی رودخانه، کاهش سطح آب زیرزمینی و عدم تأمین تواب از جمله این مسائل است و پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی و امنیتی نیز بخشی دیگر از چالشهای این حوزه محسوب میشوند.
وی با اشاره به ضرورت سرمایهگذاری برای احیای زایندهرود گفت: براساس برآوردهای انجامشده، با تخصیص منابع مالی دولتی، سرمایهگذاری بخش خصوصی و کمکهای بینالمللی، نیاز است تا حدود چهار میلیارد ریال طی هفت سال برای احیای کامل زایندهرود سرمایهگذاری شود و این سرمایهگذاری شامل توسعه سامانههای پایش، مدیریت منابع آبی و احیای تالابها است و میتواند الگویی برای سایر مناطق بحرانی کشور باشد.
سامانیمجد افزود: استفاده از مدلهای نوین همچون مدل PCF برای مدیریت پروژههای خشکی، مدل یارانه معکوس برای کشاورزی پایدار و ابزارهای تامین مالی نوآورانه میتواند در ایجاد جریان پایدار آب طی هفت تا ده سال آینده مؤثر باشد و این اقدامات با بهرهگیری از فناوریهای هوشمند، اینترنت اشیا و هوش مصنوعی میتواند پیشبینی بحرانها و مدیریت بهینه منابع را ممکن کند.
وی ادامه داد: سناریوهای مختلفی برای احیای زایندهرود در نظر گرفته شده است؛ سناریوی خوشبینانه شامل جذب کامل سرمایه طی هفت سال و ایجاد جریان پایدار آب است، سناریوی میانه شامل سرمایه کمتر و ایجاد برخی تنشهای اجتماعی و سناریوی بدبینانه کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی سرمایه و افزایش تنشهای اجتماعی و شکست نهادها است.
دبیر کمیته آب اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان تأکید کرد: روندهای کلیدی شامل بهسازی منابع آب، بهرهگیری از فناوریهای نوین، توسعه دیپلماسی آب داخلی، تحولات کشاورزی آینده و مدیریت مصرف بهینه است و این اقدامات میتواند تا ۳۰ درصد صرفهجویی آب ایجاد کند و امنیت آبی صنایع و کشاورزی را تضمین نماید.
وی خاطرنشان کرد: استفاده از منابع بینالمللی، سرمایهگذاری بخش خصوصی و بهرهگیری از صندوقهای مالی، ابزارهای نوآوری و فناوری هوشمند، بخشهای اصلی تحقق احیای پایدار زایندهرود است؛ این اقدامات نهتنها بحران آب استان را کاهش میدهد بلکه الگویی برای مدیریت پایدار منابع آب در سراسر کشور فراهم میآورد.