به گزارش ایرنا، استان اردبیل که با ۱۲ شهرستان و جمعیت افزون بر یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در شمال غرب کشور واقع شده، دارای بیش از ۳۸۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور جمهوری آذربایجان است که در واقع یکی از مهمترین مسیرهای ارتباط زمینی با کشورهای منطقه قفقاز به شمار میرود.
در این میان شهرستان بیلهسوار به واسطه واقع شدن در منطقه مغان به عنوان پیشانی استان اردبیل ۶۸ کیلومتر نوار مرزی و تنها گمرک فعال استان را دارد ، این گمرک مرزی ۱۵۹ کیلومتر تا اردبیل و نزدیک به ۱۳۰ کیلومتر با باکو فاصله دارد و از مزیت همجواری با فرودگاه پارسآباد و اردبیل هم برخوردار است.
مجموع این شرایط جغرافیایی در کنار عواملی مانند کیفیت نسبی خدمات بهداشتی و درمانی و پایین بودن سطح هزینهها موجب شد تا استان اردبیل حدود یک دهه پیش برای ساکنان منطقه قفقاز و به ویژه اتباع کشور جمهوری آذربایجان جذابیت خاصی در زمینه گردشگری سلامت داشته باشد.
البته پیشتر سیستم بهداشت و درمان اردبیل به دلیل کاستیها و فرسودگی امکانات موجود، جوابگوی مراجعان محلی هم نبود و بیشتر ساکنان استان برای بهرهمندی از خدمات بهداشتی و درمانی به سایر نقاط از جمله تبریز و تهران مراجعه میکردند.
بر همین اساس ۲ طرح مهم در دستور کار دولتهای وقت قرار گرفت و بیمارستان سبلان در سال ۱۳۷۵ و بیمارستان امام خمینی (ره) در سال ۱۳۸۴ افتتاح شد که البته بعدها به تدریج تکمیل شده و با راهاندازی بخشهای مختلف و درمانگاههای تخصصی بخشی از بار حوزه بهداشت و درمان استان و نقاط همجوار به دوش گرفتند.
به واسطه همین امکانات بود که بحث گردشگری سلامت در استان اردبیل برجسته شد و روزانه تعدادی از اتباع برای پیگیری مسائل درمانی خود راهی مرکز استان شدند که البته دیری نپایید و با شیوع ویروس کووید-۱۹ و بسته شدن مرزها، این ظرفیت به محاق رفت.
در پی تشدید روند مهاجرت از روستاها به نقاط شهری، استان با کاستیهایی در حوزه بهداشت و درمان روبرو شد؛ شرایط چنان بود که بیمارستان امام خمینی (ره) اردبیل با پذیرش ماهانه ۱۲ هزار بیمار بار اصلی ارائه خدمات درمانی در استان را به دوش میکشید و از همین رو کارشناسان نیاز به راهاندازی یک هزار و ۸۰۰ تخت بیمارستانی جدید به منظور خدماترسانی مناسب به مراجعان را مطرح کردند.
از جمله مسئولان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل در مقاطع مختلف با اشاره به وجود ۲ هزار و ۳۵۰ تخت بستری، فرسوده بودن ۶۰ درصد آنها و در نتیجه پایین بودن سرانه تخت بیمارستانی در استان، از نیاز شدید به ایجاد بیمارستانهای جدید سخن گفتند.

احداث سه پروژه جدید بیمارستانی
دستاندرکاران امر از همین رو اقداماتی را برای ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات مرتبط با حوزه بهداشت و درمان در دستور کار قرار دادند که از جمله آنها میتوان به آغاز پروژههای ساخت و تجهیز مراکز درمانی اشاره کرد که به دلیل تخصیص نیافتن اعتبار مورد نیاز مدتها نیمهکاره رها شده بود و با روی کار آمدن دولت چهاردهم به طور جدیتری در کانون توجه قرار گرفت تا بار دیگر اردبیل در بحث گردشگری سلامت حرفی برای گفتن داشته باشد.
بر همین اساس پروژهای با عنوان بیمارستان آموزشی مرحوم نجفزاده با ظرفیت ۵۰۰ تختخواب و ۲۴ اتاق عمل در هشت طبقه با همراهی مجمع خیران سلامت و بهداشت استان اردبیل سال ۱۳۹۵ در زمینی به مساحت ۴۳ هزار مترمربع کلنگزنی شد.
با وجود تعیین بازه زمانی ۲ ساله برای اجرای این پروژه مهم، بازدیدهای مسئولان استانی و کشوری و وعدهها برای تکمیل کار به سرانجام نرسید تا اینکه رئیس جدید دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل از تلاشها برای خلع ید سازمان مجری به شرکت مادر تخصصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در راستای سرعتبخشی به اجرای آن در سال آینده خبر داد.
پیشتر رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل در مورد آخرین وضعیت این پروژه اعلام کرد که یک هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال اعتبار سال گذشته برای اجرای پروژه اختصاص یافته و ۳۰ هزار میلیارد ریال دیگر نیز برای تکمیل آن نیاز است تا به عنوان جایگزین بیمارستان قدیمی و فرسوده فاطمی آماده بهرهبرداری شود.
بهزاد داورنیا با اشاره به پیشرفت فیزیکی ۲۷ درصدی پروژه افزود: تاکنون چهار هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال برای احداث آن هزینه شده و امسال هم ۲ هزار میلیارد ریال در قالب بودجه سالانه از ردیف ملی، سه هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال از سوی وزارت بهداشت، یک هزار میلیارد ریال از محل اعتبارات ارزش افزوده و یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی و در مجموع هشت هزار میلیارد ریال برای تکمیل این پروژه مهم اختصاص مییابد.
از دیگر اقدامات صورت گرفته در زمینه سلامت میتوان به پروژه احداث بیمارستان بزرگ یک هزار تختخوابی در محوطه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل اشاره کرد که سال ۱۳۹۹ با فرمانده وقت قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) کلنگزنی شد و قرار بود با سرمایهگذاری ۳۸۵ میلیون دلاری از محل فاینانس یک شرکت چینی به اجرا درآید.
اجرای این پروژه با عنوان بیمارستان سینا به ۲ مرحله تقسیم شد تا در مرحله نخست ۵۴۰ تختخواب در هفت طبقه در زمینی به مساحت هفت هزار و ۵۰۰ مترمربع احداث شود؛ با توجه به تنگناهای اعتباری دولت قرار بود این پروژه پس از بیمارستان نجفزاده تکمیل گردد اما همانند پروژه قبلی پیشرفت کار با افت و خیز و کندی بسیار همراه شد.
اواخر سال ۱۴۰۱ در جریان سفر وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عملیات اجرایی این بیمارستان برای دومین بار آغاز و قرار شد با تامین اعتبار آن از محل تهاتر نفت و ماده ۲۳ قانون بودجه از سوی قرارگاه خاتمالانبیا (ص) احداث شود ولی با وجود تامین ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار اولیه، باز به علت تامین نشدن اعتبار کافی نیمه تمام رها شد.
همچنین پروژه احداث یک بیمارستان تخصصی زنان و درمان ناباروری به نام بیمارستان باتمانقلیچ (به همراه آزمایشگاههای تخصصی مرتبط) در زمین وقفی به مساحت سه هزار و ۷۴۰ مترمربع در سال جاری آغاز شد که با توجه به افزایش مشکل ناباروری و فرزندآوری یک چهام خانوارها، ایجاد چنین مرکز تخصصی میتواند در حل این مشکل اساسی موثر واقع شود.

تصویب اعتبار ۳۷ هزار میلیارد ریالی در جریان سفر رییس جمهور
استاندار اردبیل در مورد اقدامات صورت گرفته در زمینه ارتقای سطح کمی و کیفی زیرساختهای حوزه بهداشت و درمان این استان از تصویب ۳۷ هزار میلیارد اعتبار با اولویت پروژههای با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد در جریان سفر اخیر رییس جمهور به اردبیل خبر داد.
مسعود امامی یگانه در مورد ردیفهای اختصاص این اعتبار تشریح کرد: از جمله پروژهها احداث دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل بود که یک هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال از اعتبار مصوب سفر قرار شد برای تکمیل آن اختصاص داده شود.
وی افزود: همچنین ۳۰ هزار میلیار ریال برای بیمارستان نجفزاده، چهار هزار میلیارد ریال برای توسعه بیمارستان ولیعصر (عج) مشگینشهر و یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال برای توسعه بخش دوم فوریتهای پزشکی بیمارستان امام خمینی (ره) خلخال اختصاص یافت.
استاندار اردبیل همچنین از تلاشهای برای احداث یک شهرک سلامت با ساختار ترکیبی درمانی، آموزشی و رفاهی خبر داد که قرار است با همت جمعی از متخصصان و پزشکان استان با حجم سرمایهگذاری ۷۹۰ میلیارد ریالی و اشتغالزایی ۲۵۰ نفری در اردبیل احداث شود.
در طراحی این مجتمع خدمات گردشگری سلامت فضاهایی از قبیل کلینیک تخصصی ناباروری، کلینیک تخصصی طب سنتی، واحدهای اقامتی به منظور ارائه خدمات قبل و بعد از درمان، بازارچه و نمایشگاه محصولات بومی و صنایع دستی، معرفی جاذبههای گردشگری استان و فضاهای پذیرایی و خدماتی مورد نیاز پیشبینی شده است.
سوای پروژههای مورد اشاره با هدف ارتقای سطح خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل برای خرید سه دستگاه سی.تی.اسکن بیمارستانهای فاطمی و بوعلی در اردبیل و بیمارستان بیلهسوار نیز یک دستگاه ام.آر.آی بیمارستان علوی اردبیل افزون بر یک هزار میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته است.
همچنین در راستای توسعه زیرساختها و ارتقای شاخصهای سلامت در استان اردبیل، ۲ دستگاه رادیولوژی دیجیتال به ارزش تقریبی ۱۵۰ میلیارد ریال به بیمارستانهای علوی اردبیل و امام خمینی (ره) شهرستان نمین تحویل داده شد و آزمایشگاههای آنالیز دستگاهی، شیمی محیط و میکروبیولوژی محیط در دانشکده بهداشت راهاندازی شد.
اگرچه سطح کمی و کیفی خدمات در مراکز بهداشتی و درمانی این استان در پی مراجعههای پرشمار و افزایش ظرفیتهای پذیرش و بستری پایین آمده، اما تحقق گامهایی که از سوی دولت چهاردهم در این زمینه برداشته میتواند اردبیل را به قطب گردشگری سلامت شمال غرب کشور تبدیل کند.
فضای آموزشی بخش بهداشت و درمان استان اردبیل در حال حاضر نزدیک به ۲۰ هزار مترمربع است که با بهرهبرداری از پروژههای در دست احداث، ۱۴ هزار و ۵۰۰ مترمربع نیز به این میزان افزوده شده و در مجموع فضاهای بهداشتی و درمانی استان به ۳۴ هزار و ۵۰۰ مترمربع خواهد رسید.
استان اردبیل با جمعیتی بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر و با ۱۲ شهرستان در شمالغربی ایران و همجوار با استانهای آذربایجانشرقی، زنجان، گیلان و کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد.