آزاده جولایی فلوشیپ پستان و مسئول آموزش فلوشیپ پستان مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌و‌گو خبرنگار برنا درباره سرطان پستان اظهار کرد: سالانه ۱۹ هزار زن در ایران به این بیماری مبتلا می شوند، در صورت محاسبه در ۳۶۵ روز و ۲۴ ساعت، در کشور هر ساعت ۲ زن ایرانی به سرطان پستان مبتلا می‌شوند که در مقایسه با آمار جهانی و کشور‌های غربی شیوع این بیماری در ایران پایین‌تر است.
وی افزود: زنان برای باورغلط مبنی بر اینکه در خانواده‌شان سابقه سرطان وجود نداشته باشد، پس خودشان نیز در معرض خطر نیستند، دیرتر به پزشک مراجعه می‌کنند، در حالی‌که اغلب بیماران اولین فرد مبتلا در خانواده هستند. پس باید همه افراد به این موضوع باور داشته باشند که هر خانمی، چه مجرد یا متأهل و بدون سابقه خانوادگی، حتی در دوران بارداری و شیردهی ممکن است دچار سرطان پستان شود.
جولایی عنوان کرد: اگر زنان باور کنند که هرکدام در معرض خطر ابتلا هستند، حساسیت‌شان نسبت به بررسی‌های دوره‌ای افزایش می‌یابد، سرطان پستان ممکن است هر یک از ما یا یکی از عزیزان‌مان را درگیر کند.
این فلوشیپ پستان درباره علائم بیماری توضیح داد: در برخی از موارد سرطان پستان بدون علامت است و فقط در غربالگری‌های منظم از سن ۴۰ سالگی به بعد تشخیص داده می‌شود، در مواردی نیز بیماری علامت‌دار است و هر خانمی می‌تواند با چشم این علائم را مشاهده کند.
وی ادامه داد: سرطان پستان شش علامت مهم دارد؛ وجود توده که شایع‌ترین علامت سرطان پستان توده است. ممکن است در ظاهر چیزی دیده نشود، اما در لمس مشخص شود. دومین نشانه زخم روی پوست پستان است و وقتی توده به سطح پوست می‌رسد، باعث زخم در آن ناحیه می‌شود. سومین نشانه تغییر شکل یا کشیدگی پوست و نوک پستان است، اگر یکی از رشته‌هایی که پستان را به قفسه سینه متصل کرده درگیر شود، پوست یا نوک پستان به سمت داخل کشیده می‌شود.
وی ادامه داد: چهارمین نشانه پوسته‌پوسته شدن یا اگزمای نوک پستان است که در مراحل اولیه فقط پوسته‌پوسته شدن خفیف دیده شود اما با پیشرفت بیماری این تغییرات به هاله پستان و سپس به زخم تبدیل می‌شود. پنجمین نشانه ترشح خودبه‌خود از یک مجرای پستان است؛ هر ترشح خودبه‌خود بدون تحریک، غیرعادی است و باید بررسی شود، رنگ ترشح اهمیتی ندارد.
جولایی افزود: ششمین نشانه تورم و قرمزی پوست با ظاهر پوست پرتقالی است که در این حالت، پوست پستان ضخیم و متورم می‌شود و ظاهری شبیه پوست پرتقال پیدا می‌کند. حتی اگر توده‌ای لمس نشود، این علامت باید جدی گرفته شود.
وی درباره تشخیص بیماری تصریح کرد:برای تشخیص قطعی برخلاف گذشته نیازی به جراحی نیست. امروزه با نمونه‌برداری از ضایعه توسط رادیولوژیست و تحت هدایت سونوگرافی یا ماموگرافی می‌توان نوع دقیق بیماری را مشخص کرد و درصد خطا را به حداقل رساند.
این فلوشیپ با اشاره به درمان سرطان پستان بیان کرد: در گذشته مبتلایان ناگزیر به قطع عضو بودند که منجربه افسردگی مادام العمر می‌شود و امروز با روش‌های نوین درمانی، بسیاری از بیماران بدون نیاز به برداشتن کامل پستان درمان می‌شوند، جراحان فلوشیپ پستان آموزش می‌بینند که در صورت نیاز به برداشت توده‌های بزرگ، این جراحی را در قالب جراحی زیبایی ترمیمی انجام دهند تا بیمار دچار بدشکلی یا عدم تقارن در ظاهر پستان نشود.
جولایی افزود: در گذشته تقریباً برای تمام بیماران تخلیه کامل پستان و غدد لنفاوی زیر بغل انجام می‌شد تا مشخص شود آیا ناحیه زیر بغل درگیر است یا خیر. نتیجه این کار در بسیاری از موارد بروز ورم شدید دست بود که می‌توانست با عفونت‌های مکرر همراه شود و دائما باید بانداژ شود و بیمار را دچار کار افتادگی می‌شود.
وی عنوان کرد: با پیشرفت روش‌های تشخیص و درمان اگر بیمار به موقع مراجعه کند، درگیری زیر بغل در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود و در صورت منفی بودن نمونه‌برداری، نیازی به تخلیه نیست. حتی در مواردی که غدد لنفاوی درگیر باشند، ابتدا شیمی‌درمانی انجام می‌شود و اگر پاسخ مثبت باشد، در جراحی نهایی دیگر غدد زیر بغل تخلیه نمی‌شوند؛ بنابراین امروز بیماران نه‌تنها درمان می‌شوند، بلکه بدون عارضه و با ظاهری طبیعی به زندگی برمی‌گردند؛ گاهی حتی پستان بعد از جراحی ظاهر زیباتری از قبل پیدا می‌کند.
این فلوشیپ با بیان اینکه همه این موفقیت‌ها در گرو آگاهی زنان است، عنوان کرد: سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در میان کل جمعیت دنیاست؛ سرطانی که در ۹۷ تا ۹۹ درصد موارد زنان را درگیر می‌کند. با افزایش شیوع از دسامبر سال ۲۰۲۰ این بیماری از سرطان ریه هم پیشی گرفته و به رتبه اول سرطان‌ها در جهان رسیده است.
جولایی خاطرنشان کرد: برخلاف بسیاری از سرطان‌ها هنوز علت مشخصی برای ابتلای افراد به سرطان پستان مشخص نیست و زن بودن تنها دلیل شناخته شده، برای ابتلا است. احتمال ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن بالا می‌رود، به عنوان مثال در گروه سنی ۲۵ تا ۳۰ سال از هر ۱۰۰ هزار نفر فقط ۵ نفر مبتلا می‌شوند ودر بالای ۶۰ سال این عدد به حدود ۴۰۰ نفر می‌رسد.
این فلونشیپ با اشاره به وضعیت جمعیتی ایران بیان کرد: به دلیل وجود دهه شصتی ها، میانگین سنی ایرانی‌ها حدود ۳۳ سال است و بیش از نیمی از موارد سرطان پستان در زنان جوان زیر ۵۰ سال و مابقی در زنان بالای ۵۰ سال است. در حالی‌که در کشور‌های غربی حدود ۸۰ درصد موارد بالای ۵۰ سال هستند و ۲۲ درصد از مبتلایان کمتر از ۵۰ سال سن دارند و از این درصد حدود ۴.۵ درصد از مبتلایان زیر ۴۰ سال هستنداما متأسفانه در ایران بین ۱۸ تا ۲۵ درصد بیماران زیر ۴۰ سال قرار دارند.
وی تاکید کرد:زنان جوان باید بیشتر هوشیار باشند، چون تا سن ۴۰ سالگی هیچ روش غربالگری روتینی وجود ندارد. بنابراین، تشخیص در این سنین فقط از طریق توجه به علائم و معاینه ماهیانه توسط خود فرد ممکن است. هر خانمی باید بداند که هر تغییری در ظاهر یا لمس پستان، نیازمند مراجعه به پزشک است.
جولایی درباره باور‌های نادرست عمومی توضیح داد: بسیاری از خانم‌ها به‌اشتباه برای چکاپ به سونوگرافی مراجعه می‌کنند، در حالی که سونوگرافی وسیله غربالگری نیست. نقش آن صرفاً تشخیصی است. اگر در معاینه یا تصویربرداری موردی دیده شود، سونوگرافی کمک می‌کند تا بفهمیم توده جامد است یا کیست. درصورت وجود کیست همراه با درد تخلیه می‌شود، اما در صورت وجود توده جامد، بسته به ظاهر آن نمونه‌برداری سوزنی انجام می‌شود تا نوع سلول‌ها بررسی شود.
وی با بیان اینکه افزایش سن جمعیت، عامل اصلی رشد آمار سرطان پستان در کشور است، تصریح کرد: میانگین سنی جامعه ایران طی سال‌های اخیر به‌سرعت در حال افزایش است. در دهه ۶۰ میانگین سنی کشور حدود ۱۷ سال بود و با ورود متولدین همین دهه به میانسالی، امروز میانگین سنی به بیش از ۳۳ سال رسیده است. این افزایش سریع سن جمعیت باعث شده است که به‌صورت طبیعی شاهد رشد قابل‌توجه بروز سرطان پستان باشیم
جولایی تاکید کرد: در سرطان پستان نقش عوامل محیطی بسیار اندک است. بر خلاف سرطان‌های دستگاه گوارش مانند معده یا مری که دود و سوختن غذا می‌تواند تأثیر مستقیم داشته باشد، در مورد پستان چنین ارتباط روشنی وجود ندارد. تنها دو عامل محیطی شناخته‌شده در افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان موثر هستند، که این عوامل از جمله چاقی و قرص هورمون مصرف می‌کنند و افرادی که در سه دهه اول زندگی به لنفو مبتلا شده و اشعه دریافت کرده‌اند.
فلونشیپ عنوان کرد: عامل اصلی، بالا رفتن سن سلول‌هاست. یعنی آنچه باعث بروز سرطان پستان می‌شود، بیشتر از هر چیز، پیر شدن سلولی ناشی از گذر زمان است. در این بیماری هورمون استروژن هم نقش دارد برای همین هم می‌گوییم سرطان پستان یک بیماری وابسته به هورمون و در واقع نوعی سرطان جنسیتی است، چون تقریباً در همه موارد زنان را درگیر می‌کند. البته بین یک تا سه درصد از موارد سرطان پستان در مردان رخ می‌دهد که در صورت مشاهده سرطان پستان دلیل آن وجود ژن معیوب سرطانی در خانواده آنها است.
وی تصریح کرد:۵ الی ۱۰ درصد دلایل ابتلا مربوط به وجود ژن معیوب است و ۹۰ الی ۹۵ درصد هیچ عامل محیطی وجود ندارد.
انتهای پیام/