شناسهٔ خبر: 75237012 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: همشهری آنلاین | لینک خبر

جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۵: تونل‌زنی کوانتومی؛ پلی بین نظریه و واقعیت

کشفی که محدودیت‌های فیزیک کلاسیک را شکست

سال ۲۰۲۵، نقطه عطفی در تاریخ فیزیک است. کشف تونل‌زنی کوانتومی در مقیاس ماکروسکوپی نشان داد که ویژگی‌های عجیب مکانیک کوانتومی تنها محدود به اتم‌ها نیست و می‌تواند در دنیای واقعی و بزرگ‌تر نیز مشاهده شود.

صاحب‌خبر -

همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: جان کلارک، میشل دوره و جان مارتینیس با پژوهش‌های خود نشان دادند جریان الکتریکی می‌تواند بدون مقاومت از مانع عبور کند؛ کشفی که نه‌تنها علم فیزیک را متحول کرد، بلکه مسیر فناوری‌های پیشرفته مثل رایانه‌های کوانتومی را هموار ساخت.

کشفی که محدودیت‌های فیزیک کلاسیک را شکست




شکست مرزهای فیزیک کلاسیک

در دهه ۱۹۸۰، سه فیزیک‌دان در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، آزمایش‌هایی انجام دادند که مرزهای فیزیک کلاسیک را شکست. آن‌ها با استفاده از مدارهای ابررسانا و پیوندهای جوزفسون، مشاهده کردند که جریان الکتریکی قادر است از یک مانع عایق عبور کند؛ پدیده‌ای که بعدها به نام تونل‌زنی کوانتومی در مقیاس ماکروسکوپی شناخته شد. این کشف، ترکیبی از نظریه و فناوری، راه را برای توسعه رایانه‌های کوانتومی، رمزنگاری پیشرفته و دیگر فناوری‌های نوین هموار کرد و اهمیت عمیق مکانیک کوانتومی را در زندگی روزمره ما نمایان کرد.


بیشتر بخوانید:

جان کلارک؛ پیشگام تونل‌زنی کوانتومی

معمار مدارهای ابررسانا و پل فیزیک تا فناوری

جان کلارک با طراحی و اجرای آزمایش‌های پیچیده نشان داد ویژگی‌های کوانتومی می‌توانند در مقیاس بزرگ‌تر از اتم ظاهر شوند. او با بررسی پیوندهای جوزفسون، جریان الکتریکی بدون مقاومت را مشاهده کرد و افق جدیدی در علوم فیزیکی و مهندسی فناوری گشود.


کشفی که محدودیت‌های فیزیک کلاسیک را شکست

میشل دووره؛ توسعه‌دهنده فناوری‌های نوین کوانتومی

از نظریه تا کاربرد؛ سفیر فناوری‌های پیشرفته

میشل دووره با همکاری کلارک، توانست پدیده تونل‌زنی کوانتومی را در مدارهای ابررسانا تثبیت کند. این کشف، پایه‌ای برای سیستم‌های کوانتومی پیچیده و فناوری‌هایی است که امروز در رایانه‌های کوانتومی و حسگرهای حساس به کار گرفته می‌شوند.

جان مارتینیس؛ از آزمایشگاه تا صنعت

مسیری برای کاربرد فناوری‌های کوانتومی در زندگی واقعی

جان مارتینیس با بررسی کاربردهای عملی این کشف نشان داد تونل‌زنی کوانتومی می‌تواند در توسعه مدارها و دستگاه‌های کوانتومی واقعی به کار گرفته شود. این دستاورد، نه‌تنها علم را متحول کرد، بلکه مسیر صنعتی فناوری‌های نوین را هموار ساخت.


کشفی که محدودیت‌های فیزیک کلاسیک را شکست

از رایانه‌های کوانتومی تا رمزنگاری پیشرفته

این کشف، پایه‌ای برای توسعه رایانه‌های کوانتومی و فناوری‌های رمزنگاری با امنیت بالا شد. تونل‌زنی کوانتومی، محدودیت‌های علم کلاسیک را شکست و افق‌های جدیدی در زمینه فناوری اطلاعات، مهندسی و علوم کاربردی باز کرد.


کشفی که محدودیت‌های فیزیک کلاسیک را شکست

اهمیت ترکیب نظریه و آزمایش در علم فیزیک

کشف تونل‌زنی کوانتومی در مقیاس ماکروسکوپی، اثباتی است بر اهمیت ترکیب نظریه و آزمایش در علم فیزیک. جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۵، افتخاری است برای جان کلارک، میشل دووره و جان مارتینیس که با پژوهش‌های خود، مسیر فناوری‌های پیشرفته و آینده هوشمند را روشن کردند. این کشف نه‌تنها دنیای فیزیک، بلکه زندگی روزمره و فناوری‌های ما را برای همیشه تغییر خواهد داد.