به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تهران این روزها با چالشی جدی روبهروست. سدهای پنجگانه پایتخت تنها ۲۴۴ میلیون متر مکعب آب در خود دارند، رقمی که تقریباً نصف میزان ذخیره سال گذشته است، زمانی که این سدها ۴۷۱ میلیون متر مکعب آب داشتند.
کاهش شدید ذخایر آبی پایتخت در حالی رخ داده که مصرف آب شرب و کشاورزی در مناطق اطراف تهران همچنان روند صعودی دارد و کارشناسان هشدار میدهند که اگر روند فعلی ادامه یابد، تابستان پیشرو میتواند برای شهروندان تهران بسیار تلخ باشد.
این کاهش ذخایر نه تنها یک رقم آماری نگرانکننده است، بلکه نمایانگر پیامدهای مستقیم تغییرات اقلیمی، کاهش بارشها و مدیریت ناکارآمد منابع آب است.
خشکسالی فقط آسمان نیست، سیاست هم هست
اگر تصور کنیم بحران فقط از کمبارشی میآید، اشتباه کردهایم. اقلیم ایران همیشه خشک بوده اما امروز با ترکیب خطرناک «سوءمدیریت» و «فرسایش اقلیمی» روبهروست.
وزارت جهاد کشاورزی سالهاست بدون هیچ انطباقی با تغییرات اقلیمی، الگوهای کشت را ادامه میدهد. در مناطق بحرانی همچنان محصولاتی چون برنج، هندوانه، یا صیفیجات پرمصرف آب کاشته میشود.نتیجه آنکه میلیونها مترمکعب آب زیرزمینی در سال از بین میرود، بیآنکه جایگزینی برای آن وجود داشته باشد.
از سوی دیگر، وزارت نیرو نیز در این بحران شریک است؛ توسعه سدسازیهای بیضابطه، انتقال آب بینحوضهای، و عدم نظارت بر برداشتهای غیرمجاز از سفرههای زیرزمینی، کار را به جایی رسانده که حتی در استانهای شمالی نیز تنش آبی معنا پیدا کرده است. درحالیکه روستاهای شرق و جنوب کشور در انتظار تانکرهای آبرسانیاند، در بخشهایی از کشور هنوز پروژههای بزرگ صنعتی با مصرف سنگین آب در دست اجراست.
پیشبینیها نشان میدهد که اگر روند افت ذخایر ادامه پیدا کند، تهران ممکن است با بحران چندوجهی آب مواجه شود؛ از قطعی آب در مناطق پرتراکم گرفته تا فشار مضاعف بر شبکههای آبرسانی و افزایش قیمت آب شرب. کارشناسان همچنین هشدار میدهند که کمبود آب میتواند به بحران بهداشت عمومی و کاهش کیفیت زندگی شهروندان منجر شود، زیرا کاهش جریان آب در شبکهها، شستوشوی معابر و مدیریت فاضلاب را با مشکل مواجه خواهد کرد.
این وضعیت، بار دیگر ناکارآمدی سیاستهای مدیریت منابع آب و نبود برنامه جامع مقابله با بحرانهای اقلیمی در پایتخت را آشکار میکند. شهروندان تهران، از مدیران شهری و وزارت نیرو، انتظار دارند پیش از آنکه بحران به مرحله هشدار عمومی برسد، برنامههای جدی و عملیاتی برای حفظ ذخایر آب اجرا شود؛ وگرنه، تابستان آینده برای تهران تنها یک رکورد کمآبی نخواهد بود، بلکه آغاز یک بحران اجتماعی و اقتصادی است که تمام بخشهای زندگی شهری را تحت تأثیر قرار میدهد.