علیرضا منادی سپیدان، رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی راه دانا، تأکید کرد: «امروز دانشگاهها دیگر فقط مکانی برای تدریس نیستند؛ بلکه باید موتور محرک اقتصاد دانشبنیان باشند.» و از سازوکار جدید قراردادهای مستقیم بین دانشگاه و بخش خصوصی خبر داد و گفت: «این راهکار، میتواند حلقه گمشده بین دانش و صنعت را متصل کند.»
رئیس کمیسیون آموزش مجلس، گفت:«هر دانشگاه، پژوهشگاه یا پژوهشسرا اکنون میتواند مستقیماً با بخش خصوصی قرارداد ببندد، بدون نیاز به مجوزهای زنجیرهای یا مداخله نهادهای میانی.»
این سازوکار جدید، به این شکل کار میکند:
منادی سپیدان توضیح داد:«این روش، نه فقط شفافیت و نظارت را افزایش میدهد، بلکه سرعت اجرای پروژهها را بالا میبرد. صنعتگران دیگر نیاز نیست برای یک همکاری علمی، ماهها در دستگاههای اداری گرفتار شوند. حالا مستقیماً به استاد دانشگاه میروند و کار را شروع میکنند.»
یکی از چالشهای دیرینه کشور، تبدیل دانش به ثروت بوده است. اما امروز، قوانین جدید این مسیر را باز کردهاند. منادی سپیدان گفت:«دانشگاه باید آخرین حلقه زنجیره آموزش باشد؛ یعنی جایی که ایدههای علمی به محصول تجاری تبدیل میشوند.»
او افزود:«قانون جدید اجازه میدهد یک استاد دانشگاه، علاوه بر تدریس، عضو هیئت مدیره یا حتی مؤسس یک شرکت دانشبنیان باشد. این تغییر، انگیزه استادان را برای تحقیق و نوآوری دوچندان میکند.»
با وجود این فرصتهای جدید، یک مانع بزرگ وجود دارد: معیشت نامناسب استادان و معلمان. منادی سپیدان اعتراف کرد:«با وجود تلاش برای افزایش حقوق تا ۳۰ درصد و حمایت رئیسجمهور، هنوز فاصله زیادی تا سطح مطلوب وجود دارد.»
او تأکید کرد:«تا زمانی که ذهن یک استاد از دغدغه مالی رها نشود، نمیتوان انتظار داشت تمام توانش را صرف پژوهش و آموزش کند. افزایش واقعی حقوق، سرمایهگذاری بلندمدت برای کیفیت آموزش است.»
رئیس کمیسیون آموزش مجلس، به اهمیت بهرهوری در حکمرانی اشاره کرد و گفت:«در دوران دفاع مقدس، با کمترین امکانات، ۸ سال کشور را اداره کردیم. این، مظهر روحیه بسیجی و فرهنگ جهادی بود که در واقع همان بهرهوری است.»
او افزود:«در برنامههای توسعه، رشد اقتصادی ۸ درصدی هدف گرفته شده و یکسوم این رشد باید از طریق بهرهوری تأمین شود. این یعنی استفاده حداکثری از منابع محدود و حذف موازیکاری.»
به عنوان نمونه، او از هوشمندسازی مدیریت آب در مشهد نام برد که منجر به صرفهجویی گسترده در مصرف آب شده است.
منادی سپیدان از تصویب قانون هوش مصنوعی در مجلس خبر داد و گفت:«این قانون، دولت را ملزم میکند تا در حوزههای انرژی، آب، برق و گاز، سیستمها را هوشمندسازی کند. این نه فقط صرفهجویی ایجاد میکند، بلکه دقت و کارایی را افزایش میدهد.»
او به تجربه موفق در حوزه دفاعی اشاره کرد و گفت:«دانش موشکی کشور ما در بستر دانشگاهها شکل گرفت. روزی موشکهای معیوب به ما داده میشد، اما امروز با تلاش شهید طهرانی مقدم و پژوهشگران دانشگاهی، توان تولید موشکهای نقطهزن را داریم.»
این موفقیت، نمونهای روشن از قدرت ارتباط دانشگاه و صنعت است.
منادی سپیدان از یک نمونه موفق در دانشگاه تبریز خبر داد:«یک کارخانه، ۴۰۰ میلیارد تومان برای اجرای یک پروژه در چهار دانشگاه سرمایهگذاری کرده است. این پول نه از بودجه دولت، بلکه از جیب بخش خصوصی آمده و با قرارداد مستقیم انجام شده است.»
او افزود:«این، یک فرصت تاریخی برای دانشگاههاست. هر استاد میتواند با تعریف یک پروژه، هم به تربیت دانشجو کمک کند، هم به توسعه صنعت و هم از اعتبار مالیاتی بخش خصوصی بهره ببرد.»
رئیس کمیسیون آموزش مجلس از گستردگی فعالیتهای علمی کشور خبر داد:
او گفت:«قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، موانع بیمهای، مالیاتی، بانکی و گمرکی را برداشته و مورد تأیید مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته است.»
∎