«آکام صالحی» کارشناس سیاسی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری آنا؛ با اشاره به ریشه‌ها و مسیر‌های «طوفان الاقصی» بیان داشت: دو سال پس از رویداد ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که معادلات امنیتی و سیاسی خاورمیانه را تغییر داد، ناظران می‌گویند درک این حادثه بدون توجه به زمینه‌های طولانی‌مدت انسانی و سیاسی پیش از آن ممکن نیست؛ از بحران مزمن آب و محاصره اقتصادی غزه گرفته تا مسیر‌های شکست‌خورده مذاکره و صلح در دهه‌های گذشته.
بحران آب و فروپاشی زیرساخت‌ها؛ چهره پنهان غزه پیش از جنگ
وی با بیان اینکه بحران آب و فروپاشی زیرساخت‌ها؛ چهره پنهان غزه پیش از جنگ است، افزود: سال‌ها پیش از درگیری‌های ۲۰۲۳، سازمان‌های امدادی و منابع مستقل هشدار داده بودند که نوار غزه با یکی از جدی‌ترین بحران‌های آب در جهان روبه‌رو است. گزارش میدل‌ایست‌آی و نهاد‌های وابسته به سازمان ملل نشان می‌دادند حدود ۹۷ درصد از منابع آبی غزه برای شرب غیرقابل استفاده‌اند.
صالحی ابراز داشت: کمبود برق و سوخت باعث از کار افتادن تاسیسات آب و فاضلاب شد و در برخی مناطق تنها چند ساعت در روز آب لوله‌کشی در دسترس بود. هم‌زمان، محدودیت‌های واردات مصالح و تجهیزات باعث فرسودگی شبکه‌ها و افزایش آلودگی‌های زیست‌محیطی شد. این وضعیت، در کنار بیکاری گسترده و کمبود خدمات درمانی، شرایط معیشتی مردم را به سطحی بحرانی رسانده بود.
اقتصاد محاصره‌شده و انباشت نارضایتی
وی با اشاره به اقتصاد محاصره‌شده و انباشت نارضایتی در غزه ادامه داد: محاصره اقتصادی غزه که از اواسط دهه ۲۰۰۰ تشدید شد، عملاً صادرات و واردات را به حداقل رساند و وابستگی شدید به کمک‌های خارجی ایجاد کرد؛ به گونه‌ای که چرخه فقر و ناامیدی، جامعه‌ای شکل داد که در آن امید به تغییر از مسیر‌های سیاسی یا دیپلماتیک رو به کاهش بود. همین وضعیت، زمینه بروز انفجار‌های دوره‌ای خشونت را تقویت کرد.
مسیر‌های شکست‌خورده صلح؛ از اسلو تا ترور رابین
این فعال سیاسی اظهار داشت: این در حالی است که تلاش برای حل دیپلماتیک مناقشه فلسطین و اسرائیل پیشینه‌ای طولانی دارد. دهه ۱۹۹۰ با «توافقات اسلو» نقطه خاصی به نظر می‌رسید؛ جایی که «یاسر عرفات» رهبر سازمان آزادی‌بخش فلسطین و «اسحاق رابین» نخست‌وزیر وقت اسرائیل در واشنگتن دست دادند و وعده «دو دولت در صلح» را تبیلغ کردند.
وی گفت: با این وجود، با گذشت زمان صهیونیست‌ها با حربه زور زیر توافق خودشان زدند و بسیاری از امتیازات ممکن را هم از طرف فلسطینی گرفتند، به طوری که یاسر عرفات مدتی قبل از مرگ مشکوک خود بار‌ها به این مسئله اعترف کرده بود.
صالحی خاطرنشان کرد: ترور رابین در نوامبر ۱۹۹۵ توسط یک افراطی یهودی، مسیر بهانه را برای صهیونیست‌ها هموار کرد. با از میان رفتن یکی از معماران اسلو، روند مذاکرات متوقف و فضای سیاسی در طرف اسرائیلی رادیکال‌تر شد. در سال‌های بعد، ادامه شهرک‌سازی‌ها، شکست مذاکرات کمپ‌دیوید و انتفاضه دوم عملاً امید به ثبات را از بین برد.
ناکامی فتح و تولد حماس از بطن ناامیدی
وی افزود: یاسر عرفات که روزگاری به‌خاطر امضای اسلو جایزه صلح نوبل را گرفته بود، در سال‌های پایانی عمر خود بار‌ها از مسیر مذاکرات ابراز ناامیدی کرد. او معتقد بود اسرائیل هیچ‌گاه تعهدات اصلی خود را عملی نکرده است.
صالحی تصریح کرد: پس از عرفات نیز راهبرد مذاکره‌محور فتح نتوانست نتیجه‌ای ملموس در زندگی مردم فلسطین ایجاد کند. در مقابل، پس از پیروزی حزب الله در جنگ ۳۳روزه جنبش فتح پیروزی حماس در انتخابات سال ۲۰۰۷ را بر نتابید و این جریان به درون نوار غزه محدود شد.
شکست پروژه عادی‌سازی و بیداری جوامع مسلمان
این کارشناس سیاسی با اشاره به شکست پروژه عادی‌سازی کشور‌های عربی ادامه داد: در سال‌های اخیر، برخی دولت‌های عربی از طریق «توافقات ابراهیم» روابط خود را با اسرائیل عادی کردند. در حالی که آخرین امید‌های فلسطینیان توسط هم کیشانشان ذره ذره به سوی نابودی کشانده می‌شد، «طوفان الاقصی» بار دیگر آرمان فلسطین را در سرتاسر دنیا به زبان‌ها انداخت.
صالحی در جمع‌بندی اظهارات خود گفت : امروزه درحالی که روابط پشت‌پرده بسیاری بین دولت‌های عربی و رژیم صهیونیستی در جریان است، دیگر این دولت‌ها با ترس از افکار عمومی داخلی و بین‌المللی به سختی از طرح‌های عادی‌سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی سخن می‌گویند؛ به نحوی که در اقلیم کردستان عراق که سال‌ها توسط صهیونیست‌ها و عاملان آن تحت عنوان اسلام میانه‌رو و نسخه صهیونیستی اسلام تبلیغ و مبالغه می‌شد، با بیداری جوامع مسلمان کرد و جمع‌آوری کمک‌های بیشمار و همچنین تظاهرات‌های سرتاسری در حمایت از مردم فلسطین، سرمایه‌گذاری سال‌های سال حامیان رژیم صهیونیستی در منطقه نقش برآب شد.
انتهای پیام/