به گزارش ایرنا، این اقدام که توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس و با پیگیری اداره میراث فرهنگی شهرستان خفر به ثمر نشست، نویدبخش تحولی جدید در صنعت گردشگری این منطقه است.
مسئول اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان خفر، این رویداد را نمادی از همبستگی اجتماعی و ظرفیتی عظیم برای جذب گردشگر خواند و با اشاره به شرایط جغرافیایی و آب و هوای چهارفصل شهرستان خفر اظهارکرد: این منطقه به دلیل تنوع محصولات کشاورزی و مناظر طبیعی زیبا، همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است.
به گفته علی اصغر طاهری باب اناری، در کنار این ظرفیت های طبیعی، رویدادهای فرهنگی و مذهبی اصیل مانند مراسم دیگ جوشان نقش بسیار مهمی در تکمیل چرخه گردشگری و ارائه تجربه ای منحصر به فرد به بازدیدکنندگان ایفا می کنند.
ریشه های کهن در دل تاریخ
مراسم دیگ جوشان فشان، آیینی است که تاریخچه آن در هاله ای از رمز و راز و تقدس پیچیده شده و قدمتی دیرینه دارد؛ این مراسم که هر ساله در آخرین جمعه سال و همزمان با آستانه بهار طبیعت برگزار می شود، در جوار بارگاه امامزاده روستای فشان برپا می گردد.
انتخاب این زمان خاص، حاکی از پیوند ناگسستنی این آیین با چرخه طبیعت و مفاهیم نو شدن، برکت و همبستگی است؛ در باور عمومی، این مراسم نمادی از اشتراک و همدلی است که در آن ثروتمند و فقیر، محلی و مسافر، همگی از یک دیگ بزرگ که با نیت خیر و برکت پخته می شود، تناول می کنند.
اجرای این مراسم، نمایشی زنده از فرهنگ ناب منطقه است؛ در حاشیه دیگ جوشان، برنامه های متنوع فرهنگی، مذهبی و هنری اجرا می شود؛ نوای موسیقی محلی فضا را آکنده از حس و حالی اصیل می کند، نقالی و پرده خوانی داستان های کهن را زنده می نماید و اجرای تعزیه و روضه خوانی بر جنبه مذهبی مراسم تاکید دارد.
این آیین، صحنه ای برای تجلی هنر، ایمان و سنت های گذشتگان است.
ثبت ملی؛ دریچه ای به سوی توسعه
ثبت رسمی مراسم دیگ جوشان در تقویم رویدادهای گردشگری کشور، گامی استراتژیک در مسیر معرفی ظرفیت های کم نظیر شهرستان خفر به جامعه گردشگری داخلی و بین المللی است.
علی اصغر طاهری باب اناری این ثبت را فرصتی بی نظیر برای توسعه گردشگری مذهبی و فرهنگی در منطقه توصیف کرد و گفت: این رسمیت بخشی، زمینه ای مناسب برای جذب گردشگران بیشتر، معرفی گسترده تر صنایع دستی محلی و در نهایت، رونق اقتصادی پایدار برای ساکنان منطقه فراهم خواهد آورد.
با ثبت این رویداد، نام روستای فشان و شهرستان خفر در نقشه های گردشگری کشور پررنگ تر خواهد شد؛ آژانس های مسافرتی می توانند این رویداد را در بسته های سفر خود بگنجانند، رسانه های ملی امکان پوشش گسترده تر آن را خواهند داشت و پژوهشگران و علاقه مندان به فرهنگ عامه، با انگیزه بیشتری برای مطالعه و ثبت جزئیات این آیین کهن اقدام خواهند نمود.
این اقدام، همچنین می تواند سرآغازی برای شناسایی و ثبت دیگر آیین های مشابه در سطح استان فارس، که مهد تمدن و فرهنگ ایران زمین است، باشد.
صنایع دستی؛ حلقه اتصال گردشگر و فرهنگ بومی
یکی از ابعاد مهم مراسم دیگ جوشان، نمایش و عرضه محصولات کشاورزی تازه و صنایع دستی اصیل منطقه است؛ این مراسم به یک ویترین زنده و پویا برای هنرمندان و صنعتگران محلی تبدیل شده است.
گردشگران می توانند در حین لذت بردن از فضای معنوی و فرهنگی مراسم، با دست ساخته های زیبای زنان و مردان این دیار نیز آشنا شده و آنها را به عنوان یادگاری هایی ارزشمند خریداری نمایند.
از صنایع دستی شاخص منطقه خفر می توان به انواع گلیم، جاجیم، قالی و سایر منسوجات دستباف اشاره کرد که هر یک روایتی از ذوق و هنر مردم این سامان را در خود جای داده اند.
رونق گردشگری در پی چنین رویدادهایی، به طور مستقیم بر اقتصاد خانوارهای محلی تاثیر می گذارد؛ افزایش تقاضا برای صنایع دستی، انگیزه تولیدکنندگان را برای حفظ کیفیت و تنوع بخشی به محصولات خود افزایش می دهد و از مهاجرت جوانان به شهرهای بزرگ می کاهد.
ثبت مراسم دیگ جوشان، سرمایه گذاری هوشمندانه ای برای توسعه پایدار و همه جانبه منطقه بر اساس داشته های فرهنگی و طبیعی آن است.
همکاری جامعه محلی و نهادهای دولتی
موفقیت در حفظ و معرفی یک رویداد سنتی مانند دیگ جوشان، بدون همکاری و مشارکت فعال جامعه میزبان امکان پذیر نیست؛ مردم روستای فشان و مناطق اطراف، حافظان اصلی این میراث فرهنگی هستند که سالیان متمادی است آن را زنده نگه داشته اند.
اداره میراث فرهنگی شهرستان خفر نیز به خوبی به این مهم واقف است؛ طاهری باب اناری بر همکاری نزدیک این اداره با مردم و دستگاه های مختلف اجرایی تاکید کرد؛ این همکاری می تواند در زمینه های مختلفی مانند برنامه ریزی برای اسکان گردشگران، بهبود زیرساخت های دسترسی، تبلیغات هدفمند و آموزش راهنمایان محلی تبلور یابد.
امید است که با ثبت این مراسم در تقویم ملی گردشگری، شاهد توسعه روزافزون صنعت گردشگری در شهرستان خفر و به تبع آن، رونق اقتصادی و اجتماعی این منطقه باشیم.
مراسم دیگ جوشان فشان، نمونه ای درخشان از چگونه زنده نگه داشتن سنت ها در دنیای مدرن است؛ آیینی که با ثبت ملی، نه تنها هویت خود را از دست نمی دهد، بلکه فرصتی می یابد تا شکوه و معنویت خود را به مردمان بیشتری از سراسر ایران و جهان نشان دهد و سهمی بی بدیل در معرفی گوشه ای از فرهنگ غنی و متنوع ایران زمین ایفا نماید.
این رویداد، پلی بین گذشته و آینده است که برکت و همبستگی را در دیگی بزرگ برای همه می پزد.