شناسهٔ خبر: 75205354 - سرویس اجتماعی
نسخه قابل چاپ منبع: حوزه | لینک خبر

نظریه خطابات قانونی، تبیین علمی دیدگاه امام خمینی درباره کیفیت تعلق خطابات شرعی به مکلفین است

حوزه/ حجت‌الاسلام صدوقی هدف از تألیف کتاب «خطابات قانونی، آثار و پیامدها» را تبیین دقیق مبانی نظریه خطابات قانونی در اندیشه امام خمینی(ره)» دانست و اظهار کرد: امیدواریم که انتشار این کتاب بتواند به فهم عمیق‌تر از نظام خطابات شرعی و ساختار قانون‌گذاری اسلامی کمک کند.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام امین صدوقی در مراسم رونمایی از کتاب «خطابات قانونی» که امروز در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم برگزار شد، اظهار کرد: کتاب خطابات قانونی در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل نخست، مفاهیم و کلیات نظریه مورد بررسی قرار گرفته و واژگان کلیدی دخیل در تحلیل و تحقیق بحث، از جمله حکم، خطاب، قانون و انحلال تبیین شده‌اند.

وی افزود: در بخش مربوط به واژه حکم، معنای لغوی، اصطلاحی و اقسام آن بررسی شده و دیدگاه امام خمینی(ره) درباره حقیقت حکم شرعی و نیز آرای سایر علما در این زمینه تشریح گردیده است. سپس در ادامه، مفهوم خطاب به عنوان رکن اصلی نظریه خطابات قانونی تحلیل شده تا روشن شود مراد از «خطاب» در این نظریه چیست و چه انواعی دارد.

این پژوهشگر حوزه علمیه قم در ادامه تصریح کرد: در گام بعد، واژه قانون و اصطلاحات مرتبط با آن بررسی شده است. در این بخش، تفاوت قوانین حقوقی با احکام شرعی و همچنین مفهوم انحلال، که نظریه‌ای در برابر خطابات قانونی محسوب می‌شود، به‌طور مفصل مورد واکاوی قرار گرفته است.

تبیین مبادی و پیش‌فرض‌های نظریه امام خمینی(ره)

حجت‌الاسلام صدوقی با اشاره به محتوای فصل دوم کتاب گفت: در این فصل، مبادی و پیش‌فرض‌های نظریه خطابات قانونی مورد بحث قرار گرفته است. از جمله، این مسئله که آیا اوامر و نواهی شرعی به طبایع تعلق می‌گیرند و ارتباط این موضوع با نظریه خطابات قانونی چیست.

وی با بیان اینکه برخی اندیشمندان این نظریه را همان نظریه تعلّق اوامر و نواهی به طبایع دانسته‌اند، افزود: در کتاب نشان داده‌ام که این دو نظریه از یکدیگر متمایزند و تفاوت‌های محتوایی دارند.

بررسی مراتب حکم، عرف عقلایی و اقسام قضایای شرعی

نویسنده کتاب خطابات قانونی ادامه داد: از دیگر مباحث مطرح‌شده در این فصل، موضوع تفسیر عموم و اطلاق و جایگاه آن در نظریه امام خمینی(ره) است. همچنین بحث مراتب حکم، نقش عرف و سیره‌های عقلایی در قانون‌گذاری و تقسیم قضایای شرعی به حقیقی و خارجی به‌عنوان مقدمات نظریه مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: شناخت دقیق نظریه امام خمینی(ره) نیازمند تحلیل درست از رویه‌های عقلایی در قانون‌گذاری است؛ ازاین‌رو مباحث مربوط به عرف و سیره عقلا به تفصیل بررسی شده‌اند.

حجت‌الاسلام صدوقی همچنین درباره نظریه رقیب خطابات قانونی اظهار داشت: پیش از ورود به شرح نظریه امام خمینی(ره)، نظریه انحلال که دیدگاهی در مقابل خطابات قانونی است، مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است. این نظریه به‌صورت منقح در آثار مرحوم نائینی مطرح شده و شاگردان ایشان، از جمله آیت‌الله خویی، نیز آن را بسط داده‌اند.


وی اظهار کرد: اگرچه در بسیاری از متون فقهی به‌صراحت از نظریه انحلال یاد نشده، اما آثار و لوازم آن در فتاوای فقیهان، از جمله در عروه الوثقی مرحوم سید یزدی، مشاهده می‌شود. در این کتاب، ادله موافقان و مخالفان نظریه انحلال و پاسخ‌های امام خمینی(ره) به آن، با دقت تحلیل شده است.

حجت‌الاسلام صدوقی هدف از تألیف این اثر را تبیین دقیق مبانی نظریه خطابات قانونی در اندیشه امام خمینی(ره)» دانست و اظهار کرد: امیدواریم که انتشار این کتاب بتواند به فهم عمیق‌تر از نظام خطابات شرعی و ساختار قانون‌گذاری اسلامی کمک کند.

انتهای پیام/