خبرگزاری مهر- گروه استان ها: شهرستان طارم دارای بیش از ۲۱ هزار هکتار باغ زیتون است که ۱۶ هزار هکتار آن بارور است. ارقام متنوعی همچون زیتون کنسروی، روغنی و تخمی کشت می‌شود که هر یک نیازهای زراعی و برداشت خاص خود را دارند.
شرایط اقلیمی معتدل با بارندگی مناسب و خاک‌های شنی لومی، رشد مطلوب درختان زیتون را فراهم آورده است. با این حال، تغییرات اقلیمی و کاهش نزولات جوی تهدیدی برای پایداری تولید به شمار می‌رود که ضرورت به‌کارگیری سیستم‌های آبیاری هوشمند و مدیریت منابع آب را افزایش می‌دهد.
روش‌های کشت سنتی هنوز در بخش‌هایی از باغات رایج است که منجر به کاهش بهره‌وری و کیفیت محصول می‌شود
روش‌های کشت سنتی هنوز در بخش‌هایی از باغات رایج است که منجر به کاهش بهره‌وری و کیفیت محصول می‌شود اجرای تکنولوژی‌های نوین از جمله هرس مکانیزه، تغذیه بر اساس آزمون خاک و مبارزه بیولوژیک با آفات می‌تواند عملکرد را بهبود بخشد.
فرآوری زیتون در شهرستان به صورت پراکنده و سنتی انجام می‌شود که باعث افت کیفیت و کاهش ارزش افزوده محصول می‌شود. نبود کارخانه‌های مدرن روغن‌کشی و خطوط بسته‌بندی استاندارد باعث می‌شود تولیدکنندگان به بازار خام‌فروشی محدود کنند.
با توجه به ظرفیت‌های طبیعی، انسانی و اقتصادی، شهرستان طارم می‌تواند به قطب تولید، فرآوری و صادرات زیتون ایران تبدیل شود. برای تحقق این هدف، اجرای برنامه‌های فنی تخصصی و استراتژیک، حمایت دولت و حضور فعال بخش خصوصی ضروری است.
انتقال از تولید سنتی به زنجیره ارزش افزوده کامل، استفاده از فناوری‌های نوین، افزایش کیفیت محصول و توسعه بازارهای هدف، کلید موفقیت در بازارهای داخلی و جهانی خواهد بود.
طارم قطب اصلی تولید زیتون کشور با ظرفیت برداشت بیش از ۲۵ هزار تن
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، با اعلام اینکه این استان با داشتن بیشترین سطح زیرکشت زیتون در کشور، جایگاه نخست تولید این محصول استراتژیک را به خود اختصاص داده است، گفت: براساس آخرین برآوردها، پیش‌بینی می‌شود امسال بیش از ۲۵ هزار تن زیتون از باغ‌های شهرستان طارم برداشت شود.
اکبر کرامتی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وسعت باغات زیتون استان زنجان، افزود: این استان دارای ۱۷ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ زیتون است که از این میزان، حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ هکتار آن بارور و در حال تولید محصول می‌باشد و باقی باغ‌ها شامل نهال‌های جوان و غیربارور هستند که در سال‌های آینده به چرخه تولید اضافه خواهند شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، با بیان اینکه این آمار نشان‌دهنده ظرفیت بالای استان در توسعه پایدار زیتون‌کاری و افزایش تولید در سال‌های آینده است، خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط اقلیمی بسیار مساعد و مساعد استان، همراه با زیرساخت‌های تحقیقاتی قوی و تجربه گسترده کشاورزان منطقه، استان زنجان به ویژه شهرستان طارم، چشم‌انداز روشنی در مسیر تبدیل شدن به قطب اصلی تولید زیتون در خاورمیانه دارد.
سرمایه‌گذاری در بخش‌های فرآوری و بسته‌بندی زیتون می‌تواند ارزش افزوده این محصول را به شکل چشمگیری افزایش دهد
کرامتی ضمن تأکید بر اهمیت حمایت‌های دولتی، افزود: سرمایه‌گذاری در بخش‌های فرآوری و بسته‌بندی زیتون می‌تواند ارزش افزوده این محصول را به شکل چشمگیری افزایش دهد و نقش قابل توجهی در اقتصاد کشاورزی کشور ایفا کند.
وی همچنین به ضرورت ایجاد زنجیره ارزش و توسعه صنایع مرتبط با زیتون اشاره کرد و گفت: با فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای فرآوری و صادرات، می‌توان فرصت‌های اشتغال‌زایی پایدار در مناطق روستایی و کشاورزی استان را ارتقاء داد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان گفت: با همکاری بخش خصوصی، نهادهای دولتی و بهره‌گیری از دانش روز، ظرفیت‌های این استان در حوزه زیتون‌کاری به بهترین نحو ممکن شکوفا خواهد شد و زمینه برای حضور قدرتمند ایران در بازارهای جهانی زیتون فراهم می‌شود.
اجماع برای آبگیری سد شهریاری راهکاری حیاتی برای حفظ باغات زیتون طارم زنجان و قزوین
رئیس انجمن زیتون استان زنجان با اشاره به چالش‌های اساسی باغات زیتون در منطقه طارم، زنجان و بخش‌هایی از استان قزوین، ضرورت اجماع و همکاری همه‌جانبه برای آبگیری سد شهریاری را مورد تأکید قرار داد.
مهدی عباسی، در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه تامین آب پایدار بزرگ‌ترین دغدغه و اولویت امروز کشاورزان و باغداران منطقه است، افزود: بدون آب مناسب، بخش وسیعی از باغات زیتون در معرض نابودی قرار دارد و اگر هرچه سریع‌تر برای آبگیری سد شهریاری اقدام نشود، شاهد از دست رفتن محصولات باغی و حتی درختان خواهیم بود.
وی همچنین به رشد مشکلات حوزه مکانیزاسیون باغات اشاره و تصریح کرد: مکانیزه کردن باغات و رفع مشکلات فنی از جمله اقدامات مهم انجمن است، اما این مسائل زمانی قابل حل است که مشکل اساسی آب به صورت ریشه‌ای برطرف شود.
رئیس شورای ملی زیتون ایران با بیان اینکه تلاش‌های فردی و محلی برای حل مسائل کافی نیست، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند یک اجماع و تصمیم‌گیری کلان برای تأمین آب پایدار هستیم.
امسال به دلیل خشکسالی، بخش قابل توجهی از میوه باغات از بین رفته و سال آینده خطر خشک شدن درختان وجود دارد
وی تاکید کرد: امسال به دلیل خشکسالی، بخش قابل توجهی از میوه باغات از بین رفته و سال آینده خطر خشک شدن درختان وجود دارد. این بحران فقط محدود به طارم نیست و در استان گیلان نیز حدود پنج هزار هکتار باغ زیتون در شرایط خطرناکی به سر می‌برد.
عباسی در خصوص وضعیت کشت برنج در شرایط کم‌آبی نیز اظهار کرد: با وجود بحران آب، هنوز توسعه کشت برنج در برخی مناطق ادامه دارد که نشان‌دهنده ضعف مدیریت منابع آبی در کشور است.
وی با اشاره به اهمیت توسعه صنایع تبدیلی افزود: اکثر محصولات باغی به صورت فله‌ای صادر می‌شوند و ضرورت دارد با توسعه بسته‌بندی‌های استاندارد و رعایت ملاحظات زیست‌محیطی، ارزش افزوده محصولات افزایش یابد.
زیتون طارم به نام استان زنجان به کام استانهای دیگر
عباسی ادامه داد: همه زحمت و دغدغه فرایندهای تولید زیتون را باغدارانی طارم در استان زنجان متحمل می شوند ولی آنچه شاهد هستیم فروش زیتون طارم با برند و نام استان های دیگر هستیم در حالی که زیتونی که در بازار به عنوان یک محصول ارزشمند توزیع می شود، همان زیتون طارم زنجان است.
یک باغدار طارمی با بیان اینکه کمبود آب باعث شده بسیاری از باغات زیتون شهرستان طارم با خطر نابودی مواجه باشند، گفت: امسال سال کم بار، زیتون بود ولی باین وجود در بسیاری از باغات شاهد آن هستیم محصول خوبی به لحاظ کمیت نداشتیه باشیم.
محمدی افزود: هر ساله شاهد مشکل کمبود آب برای تغذیه باغ های طارم هستیم ولی تاکنون در این زمینه راهکار خاصی اندیشیده نشده است.
وی ادامه داد: در کنار معضل کمبود آب شاهد کمبود واحدهای فرآوری و خروج زیتون از استان بدون ارزش افزوده و فروش فله هستیم که امیدواریم روند موجود اصلاح شود.
بی شک زیتون به عنوان یک محصول ارزشمند می تواند سهم مهمی در سبد صادراتی و ارزآوری برای استان و کشور ایفا کند و باید روند موجود با اصلاح ساختارها از کاشت، داشت و برداشت و اصلاح روند فرآوری، برند سازی و فروش در زمینه توسعه است موثر باشد.