به گزارش خبرنگار ایرنا، کارشناسان محیط زیست تأکید دارند که عامل ریشهای این خشکیدگی، نه صرفاً کمبود بارندگی و خشکسالی، بلکه مدیریت نادرست و عدم نظارت مسوولان بر تبعیت کشاورزان از الگوهای کشت است، این امر باعث شده تا افرادی سودجو با کشت محصولات آببَر و کشت های دوم و سوم در حوزه های آبی تالاب ها و سراب های استان سطح ایستابی آب را به شکلی غیرقابل بازگشت کاهش داده و این منابع را با تهدیدات بسیار جدی مواجه سازند که برخی از آنها غیرقابل جبران است.
عدم وجود نظارت دقیق بر برداشت از چاههای مجاز و حتی حفر چاه های غیرمجاز در مناطق مختلف استان، از سویی دیگر استفاده نکردن از تجهیزات هوشمند برای سنجش میزان برداشت آب که موجب بروز پدیده هایی همچون آبفروشی از چاههای مجاز و غیرمجاز شده است که سطح سفرههای آب زیرزمینی را به شدت کاهش داده و در بلندمدت میتواند منجر به فرونشست زمین شود.
برداشت بیرویه آب از سفره های زیرزمینی متهم ردیف اول
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: هر سال خشک شدن تالاب زیبای سراب نیلوفر اتفاق می افتد و هرساله نیز مسوولان به راحتی از کنار آن عبور کرده و آن را گردن کمبود باران و بارندگی می اندازند.
ثریا قربانی افزود: هرچند که از سال گذشته و بهار امسال بارندگی ها خیلی کم بود و این امر خود باعث می شود منابع آب زیرزمینی تغذیه لازم را نداشته باشند ولی در کنار این امر و مهمتر از این کمبود بارندگی، رعایت نکردن الگوی کشت به ویژه در حوزه تالاب ها و سراب های استان است که ظهور این مشکل را دوچندان کرده است.
وی تاکید کرد: متاسفانه این عدم نظارت باعث شده است کشت های ۲ و حتی سه باره در این حوزه ها از جمله محصولات آب بری مانند ذرت در اطراف تالاب ها و سراب ها انجام شود.
بروز پدیده «آب فروشی»
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه یادآور شد: در کنار حفر چاه های متعدد غیرمجاز، متاسفانه بر برداشت آب از چاه های مجاز اطراف تالاب ها و سراب ها نیز نظارتی وجود نداشته و برای کنترل میزان مصرف آب از تجهیزات هوشمندی که می توان برروی چاه ها قرار داد استفاده نمی شود که همین امر خود موجب بروز پدیده ای بنام «آب فروشی» نیز شده است.
وی با بیان اینکه این اتفاق ها از نتایج سودجویی عده ای است که از طریق کشاورزی های غیراصولی قصد دارند به سود های هنگفتی برسند گفت: متاسفانه ما در این اتفاقات اکوسیستم هایی را از دست می دهیم که شاید در طول یک میلیون سال به وجود آمده باشند و این می طلبد که یک مدیریت جامعی روی هم منابع آبی هم بحث کشاورزی در استان صورت بگیرد.
انقراض نیلوفرهای آبی
قربانی با بیان اینکه این موارد باعث شده تا فشار زیادی روی این سراب و تالاب ها آورده شده و این مظاهر زیبایی طبیعی بتدریج به سمت نابودی حرکت کنند تاکید کرد: تداوم این روند فقط از دست دادن آب یک سراب نیست بلکه تعداد زیادی از گونه های زیستی را نیز که حیاتشان وابسته به آب این تالاب ها و سراب ها است را نیز ما از دست می دهیم که نمونه بارز آن نیلوفر موجود در سراب نیلوفر است که گونه ارزشمندی به شمار می رود و هم اکنون منقرض شده است.
قربانی یادآور شد: مشابه این امر را در دشت های اطراف تالاب هشیلان نیز داریم که موجب شده تا به دلیل این تالاب استثنایی و بسیار زیبا نیز در فصولی از سال به سمت خشک شدن حرکت کند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان تاکید کرد: عمده ترین علت خشک شدن این منابع آبی قطعا کشت های چندباره کشت های آب بر و عدم مدیریت منابع آبی در استان است که به جرات می توان گفت بیش از ۵۰ درصد آن را تشکیل می دهد.
کاهش سطح ایستایی آب های زیرزمینی
وی تصریح کرد: هرچند با آغاز بارندگی ها امید به احیای سراب نیلوفر وجود دارد ولی وقتی که سطح ایستابی آب به دلیل مصارف بی رویه آب از سفره های زیرزمنی پایین می رود قطعا اگه بارندگی هم خیلی خوب باشد روند خشک شدن این منابع آبی همچنان تداوم خواهد داشت.
قربانی تاکید کرد: کاهش بارندگیها و از سویی بهرهبرداریهای بیرویه از منابع آبی رودخانهها برای امور کشاورزی و چاههای مجاز و غیرمجاز در استان موجب تنشهای آبی شدید در بیشتر مناطق استان به ویژه تالاب هشیلان، رودخانهها و سراب های تامین کننده آب این تالاب از جمله سراب نیلوفر شده است.
سرنوشت سراب نیلوفر زنگ خطری جدی برای محیط زیست استان
به گزارش ایرنا، سرنوشت سراب نیلوفر یک زنگ خطر جدی برای تمام اکوسیستمهای آبی استان کرمانشاه است؛ اگر مدیریت منابع آب به سرعت از رویکرد سودجویانه کوتاهمدت به سمت پایداری زیستمحیطی تغییر نکند، نیلوفرها تنها قربانیان اولیه خواهند بود و فاجعه بزرگتری در انتظار تالابهای منطقه است.
سراب نیلوفر در منطقه ای با همین نام و در فاصله ۲۰ کیلومتری از شهر کرمانشاه واقع شده است، این مجمومه توریستی و تفریحی در ابتدای منطقه «سنجابی» و در دامنه کوههای «کماجار» واقع شده است.
این سراب زیبا که در سال های گذشته در نیمه اول سال غنچهها و برگهای نیلوفر آبی در آن سر از آب برمیآوردند بخش زیادی از سطح آب را پوشش می دادند که وزش باد روی تالاب سبب حرکت گلها شده و همین موضوع چشم انداز بی نظیری را خلق می کرد.
دریاچه این سراب به مساحت حدود ۱.۵ هکتار است که آب آن از کف سطح دریاچه و چشمه های پیرامون آن سرچشمه می گیرد و آب زلال و شفاف دریاچه سبب میشود که در تمام طول سال ریشه و ساقههای نیلوفرهای آبی قابل دیدن باشند.
در شرایطی که میزان بارندگی سالانه خوب باشد، تالاب در طول سال پرآب است و عمق بخشهایی از آن به چندین متر میرسد، آب دریاچه سراب نیلوفر نوعی مواد معدنی خاص دارد که شرایط رشد نیلوفرها را فراهم میکند.